Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="93" xlink:href="009/01/093.jpg"/>
            <p type="main">
              <s id="s.001682">Præterea aiunt, quis ſanæ mentis dixerit, Meteoron vllum ex materia
                <lb/>
              vaga, ac fluxa conſtans, poſſe tanta pernicitate moueri, vt diurnam con­
                <lb/>
              uerſionem abſoluat? </s>
              <s id="s.001683">vnde illi motus iſte? </s>
              <s id="s.001684">præſertim cum videamus cætera
                <lb/>
              ignita meteora eſſe ad modum temporanea,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              euanida.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001685">4. Comprobationem nobis ſuppeditant ex via, ſeu ductus circuli, quem
                <lb/>
              toto durationis tempore proprio curſu deſignarunt: prædicti
                <expan abbr="namq;">namque</expan>
              quin­
                <lb/>
              que cometæ motu ſibi proprio, quo ab occidente non omninò orientem
                <lb/>
              verſus, ſed ad aquilonem deflectentes ab initio ſuæ apparitionis,
                <expan abbr="vſq;">vſque</expan>
              ad vl­
                <lb/>
              timum finem exquiſitiſſimè portionem circuli maximi in cęlo deſignarunt;
                <lb/>
              non aliter quàm Sol proprio motu per eclypticam in cœlo mundi ſphæram
                <lb/>
              in duo æqualia diuidentem deſcribit. </s>
              <s id="s.001686">necnon aliter ac Luna ſuum iter per
                <lb/>
              circulum maximum cœlum bifariam diuidentem perficit. </s>
              <s id="s.001687">quapropter co­
                <lb/>
              metas hoſce
                <expan abbr="">non</expan>
              minus quam Sol, vel Luna in ipſo æthere ſpatiatos eſſe con­
                <lb/>
              tendunt. </s>
              <s id="s.001688">qui enim, aiunt, fieri potuiſſet, ſi in mundo elementari flagraſſent,
                <lb/>
              vt tam regulari,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              conſtanti ductu circuli maximi portionem tam exactè
                <lb/>
              delineaſſent, quam quidem inter elementa vagum,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              inſtabilem pro ma­
                <lb/>
              teriæ inſtabilitate exercere debuiſſent?</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001689">5. Adde, quod in maximo hoc circulo deſcribendo, etiam ſi inæquali ve­
                <lb/>
              locitate viſi ſint moueri, inæqualitatem tamen illam regularem
                <expan abbr="vbiq;">vbique</expan>
              ſem­
                <lb/>
              per ſeruauerunt, in principio quidem velociores, deinde ſucceſſiuè, & pro­
                <lb/>
              portionaliter velocitatem illam ſimili analogia ſemper ſeruata
                <expan abbr="inhibuerũt">inhibuerunt</expan>
              ,
                <lb/>
              nullo igitur pacto inordinatam inæqualitatem, qua à tardiore motu ſubito
                <lb/>
              in celeriorem, & rurſus ſtatim ab hoc in
                <expan abbr="illũ">illum</expan>
              proſilirent exhibuerunt: prout
                <lb/>
              omnia Meteora, quæ in mundi parte elementari ex flammanti materia ge­
                <lb/>
              nerantur, talem diſparem,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              inconſtantem motum obtinere cernuntur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001690">6. Argumento præterea eſt cometas hoſce minimè elementares fuiſſe,
                <lb/>
              quod hic eorum proprius motus, quo maximo illo tramite ferebantur, nun­
                <lb/>
              quam tantus fuit, vt proprium Lunæ motum, vel tardiſſimum adæquauerit,
                <lb/>
              quæ quidem cum lentiſſima eſt plus denis gradibus vna die promouetur;
                <lb/>
              cum tamen cometæ initio cum velociſſimi ſunt non multum vltra quinos
                <lb/>
              gradus diurno motu progreſſi ſint, vt ob id longè ſupra Lunam curſum ſuum
                <lb/>
              abſoluiſſe manifeſtè comprobari poſſit: quo enim ſydera magis à terra at­
                <lb/>
              tolluntur,
                <expan abbr="octauæq́">octauæque</expan>
              ; ſphæræ propius accedunt, eò tardioribus proprijs la­
                <lb/>
              tionibus proferuntur: ita vt ſtellæ iſtæ cœlo adſcititiæ ſupra Lunam admo­
                <lb/>
              dum euehendæ videantur. </s>
              <s id="s.001691">Quod ſi in ſuprema aeris regione conflagrarent,
                <lb/>
              qua nam ratione vnà cum toto cœlo diurnam conuerſionem abſoluiſſent:
                <lb/>
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              enim putandum eſt ſupremum hunc aeris limbum eadem perne citate,
                <lb/>
              qua cœleſtes orbes, verum minori admodum imò tardiſſimè à diurno mo­
                <lb/>
              tu, ſi tamen eo rapitur circumduci.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001692">7. Tandem argumentum ex ipſorum duratione deſumatur. </s>
              <s id="s.001693">cætera nam­
                <lb/>
              que meteora ſtatim
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              apparuerint, veluti temporanea prorſus,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              eua­
                <lb/>
              nida extinguuntur: At verò cometæ ad menſem aliquando integrum per­
                <lb/>
              ſeuerant. </s>
              <s id="s.001694">quì igitur fieri potuerit, vt in hac corruptibili
                <expan abbr="mũdi">mundi</expan>
              parte ex ma­
                <lb/>
              teria adeò fluxa, & vaga, quam illis Ariſtoteles ſupponit, tandiu perdura­
                <lb/>
              re potuiſſent.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001695">
                <expan abbr="Atq;">Atque</expan>
              hæ ſunt rationes, quibus plurimi aſtronomorum recentiorum, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>