PARS QVARTA.
De percuſsionibus.
QVID COLLISIO ET FRACTVRA.
COrpora invicem colliſa aut mutant figuram, aut ſunt
abſque mutatione. Mutatur autem figura partis unius plu
riumue amiſſione, aut μεταστἁσες & ſitu illarum permutato:
atque hæc πιεστὰ dicuntur: quorum ſuperficies in proſundum
permutatur, nec dividitur, nec ulla particula aliò transfertur;
quemadmodum fit in aquâ preſsâ. Talia verò ſunt Ariſtoteli,
quæ meatus habent vacuos cognati corporis, tametſi forte
mollioribus ſint pleni, in quos partes preſſæ recipiantur.
abſque mutatione. Mutatur autem figura partis unius plu
riumue amiſſione, aut μεταστἁσες & ſitu illarum permutato:
atque hæc πιεστὰ dicuntur: quorum ſuperficies in proſundum
permutatur, nec dividitur, nec ulla particula aliò transfertur;
quemadmodum fit in aquâ preſsâ. Talia verò ſunt Ariſtoteli,
quæ meatus habent vacuos cognati corporis, tametſi forte
mollioribus ſint pleni, in quos partes preſſæ recipiantur.
Ita enim pila ærea aquâ, aut aëre plena, à vi externâ preſſa ſu
perficiem gibbam, aliâ ſeu planâ, ſeu concavâ permutat: quan
quam & in totum ſolida ob minores meatus πιεστὰ dicantur.
quæ ſi manentem habeant compreſſionem, πιλητα ut cera, æs,
plumbum, aurum: ἀπιλητα verò ſunt, quæ à compreſſione re
aſſurgunt. At verò quæ in percuſſione partem unam plureſ
uè amittunt, χαταχτὰ χαὶ δραυστὰ hoc habent diſcrimen: quòd
χάταζις ſit diviſio in partes magnas: ut cùm lignum aut os fran
gimus: θραῡσις verò in partes plures quàm duas: ut in lapi.
de, teſtà, vitro. Cuius rationem reddit Ariſtoteles πολλοὺς ἔχειν
παραλλάτοντας πὀρους; Itaque fit ut cùm continui |non ſint, ſed
alternâ permutatione poſiti; facto| initio motûs| non in dire
ctum, ſed tortuosè procedat fiſſura: & plaga una, ob|indiſpo.
ſitionem ſubiecti, non unum producat eſſectum. Quem
perficiem gibbam, aliâ ſeu planâ, ſeu concavâ permutat: quan
quam & in totum ſolida ob minores meatus πιεστὰ dicantur.
quæ ſi manentem habeant compreſſionem, πιλητα ut cera, æs,
plumbum, aurum: ἀπιλητα verò ſunt, quæ à compreſſione re
aſſurgunt. At verò quæ in percuſſione partem unam plureſ
uè amittunt, χαταχτὰ χαὶ δραυστὰ hoc habent diſcrimen: quòd
χάταζις ſit diviſio in partes magnas: ut cùm lignum aut os fran
gimus: θραῡσις verò in partes plures quàm duas: ut in lapi.
de, teſtà, vitro. Cuius rationem reddit Ariſtoteles πολλοὺς ἔχειν
παραλλάτοντας πὀρους; Itaque fit ut cùm continui |non ſint, ſed
alternâ permutatione poſiti; facto| initio motûs| non in dire
ctum, ſed tortuosè procedat fiſſura: & plaga una, ob|indiſpo.
ſitionem ſubiecti, non unum producat eſſectum. Quem