Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 17
[out of range]
>
<
1 - 17
[out of range]
>
page
|<
<
(41)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
41
"
file
="
0093
"
n
="
93
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
ratione quacunque lineola quæcunque ſecari ſane poſſit; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">adeo-
<
lb
/>
que uti nullus eſt limes raritatis auctæ, ita etiam nullus erit
<
lb
/>
auctæ denſitatis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">90. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">illud commodum accidet, quod ita omne conti-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0093-01
"
xlink:href
="
note-0093-01a
"
xml:space
="
preserve
">Et ad exclu-
<
lb
/>
dendum conti-
<
lb
/>
nuum exten-
<
lb
/>
ſum, & infini-
<
lb
/>
tum in exiſten-
<
lb
/>
tibus.</
note
>
nuum coexiſtens eliminabitur e Natura, in quo explicando
<
lb
/>
uſque adeo deſudarunt, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">fere incaſſum, Philoſophi, nec id-
<
lb
/>
circo diviſio ulla realis entis in inſinitum producii poterit, nec
<
lb
/>
hærebitur, ubi quæratur, an numerus partium actu diſtincta-
<
lb
/>
rum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſeparabilium, ſit finitus, an infinitus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nec alia ejuſ-
<
lb
/>
modi ſane innumera, quæ in continui compoſitione uſque adeo
<
lb
/>
negotium ſaceſſunt Philoſophis, jam habebuntur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si enim pri-
<
lb
/>
ma materiæ elementa ſint puncta penitus inextenſa, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">indi-
<
lb
/>
viſibilia, a ſe invicem aliquo intervallo disjuncta; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">jam erit
<
lb
/>
finitus punctorum numerus in quavis maſſa: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam diſtantiæ
<
lb
/>
omnes finitæ erunt; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">infiniteſimas enim quantitates in ſe determi-
<
lb
/>
natas nullas eſſe, ſatis ego quidem, ut arbitror, luculenter de-
<
lb
/>
monſtravi & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in diſſertatione De Natura, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Uſu infinitorum,
<
lb
/>
ac infinite paruorum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in diſſertatione De Lege Continuitatis,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">alibi. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Intervallum quodcunque finitum erit, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">diviſibile
<
lb
/>
utique in infinitum per interpoſitionem aliorum, atque alio-
<
lb
/>
rum punctorum, quæ tamen ſingula, ubi fuerint poſita, finita
<
lb
/>
itidem erunt, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">aliis pluribus, finitis tamen itidem, ubi ex-
<
lb
/>
titerint, locum relinquent, ut infinitum ſit tantummodo in
<
lb
/>
poſſibilibus, non autem in exiſtentibus, in quibus poſſibilibus
<
lb
/>
ipſis omnem poſſibilium ſeriem idcirco ego appellare ſoleo
<
lb
/>
conſtantem terminis finitis in infinitum, quod quæcunque,
<
lb
/>
quæ exiſtant, finita eſſe debeant, ſed nullus ſit exiſtentium
<
lb
/>
finitus numerus ita ingens, ut alii, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">alii majores, ſed iti-
<
lb
/>
dem finiti, haberi non poſſint, atque id ſine ullo limite, qui
<
lb
/>
nequeat præteriri. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hoc autem pacto, ſublato ex exiſtentibus
<
lb
/>
omni actuali infinito, innumeræ ſane difficultates auſerentur.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">91. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Cum igitur & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſitivo argumento, a lege virium poſi-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0093-02
"
xlink:href
="
note-0093-02a
"
xml:space
="
preserve
">Inextenſionem
<
lb
/>
admitti oporte-
<
lb
/>
re: quærendum
<
lb
/>
de homogenei-
<
lb
/>
tate.</
note
>
tive demonſtrata deſumpto, ſimplicitas, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inextenſio primo-
<
lb
/>
rum materiæ elementorum deducatur, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tam multis aliis vel
<
lb
/>
indiciis fulciatur, vel emolumentis inde derivatis confirmetur;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ipſa itidem admitti jam debet, ac ſupererit quærendum illud
<
lb
/>
tantummodo, utrum hæc elementa homogenea cenſeri debeant,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inter ſe prorſus ſimilia, ut ea initio aſſumpſimus, an vero
<
lb
/>
heterogenea, ac diſſimilia.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">92. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Pro homogeneitate primorum materiæ elementorum illud
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0093-03
"
xlink:href
="
note-0093-03a
"
xml:space
="
preserve
">Homogeneita.
<
lb
/>
tem ſuaderi ab
<
lb
/>
homogeneitate
<
lb
/>
primi, & ult
<
unsure
/>
i-
<
lb
/>
mi aſymptotici
<
lb
/>
cruris pro pun-
<
lb
/>
ctis omnibus.</
note
>
eſt quoddam veluti principium, quod in ſimplicitate, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inex-
<
lb
/>
tenſione conveniant, ac etiam vires quaſdam habeant utique
<
lb
/>
omnia. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Deinde curvam ipſam virium eandem eſſe omnino in
<
lb
/>
omnibus illud indicat, vel etiam evincit, quod primum crus re-
<
lb
/>
pulſivum impenetrabilitatem ſecum trahens, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſtremum at-
<
lb
/>
tractivum gravitatem definiens, omnino communia in omni-
<
lb
/>
bus ſint: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam corpora omnia æque impenetrabilia ſunt, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
vero etiam æque gravia pro quantitate materiæ ſuæ, uti </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>