Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(42)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
42
"
file
="
0094
"
n
="
94
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
evincit æqualis velocitas auri, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">plumæ cadentis in Boyliano
<
lb
/>
recipiente. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si reliquus curvæ arcus intermedius eſſet difformis
<
lb
/>
in diverſis materiæ punctis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">infinities probabilius eſſet, diffor-
<
lb
/>
mitatem extendi etiam ad crus primum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ultimum, cum
<
lb
/>
infinities plures ſint curvæ, quæ, cum in reliquis differant par-
<
lb
/>
tibus, differant plurimum etiam in hiſce extremis, quam quæ in
<
lb
/>
hiſce extremis tantum modo tam arcte conſentiant. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Et hoc quidem
<
lb
/>
argumento illud etiam colligitur, curvam virium in quavis di-
<
lb
/>
rectione ab eodem primo materiæ elemento, nimirum ab eo-
<
lb
/>
dem materiæ puncto eandem eſſe, cum & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">primum impenetra-
<
lb
/>
bilitatis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſtremum gravitatis crus pro omnibus directioni-
<
lb
/>
bus ſit ad ſenſum idem. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Cum primum in diſſertatione De Vi-
<
lb
/>
vibus Vivis hanc Theoriam protuli, ſuſpicabar diverſitatem le-
<
lb
/>
gis virium reſpondentis diverſis directionibus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed hoc argumen-
<
lb
/>
to ad majorem ſimplicitatem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">uniformitatem deinde addu-
<
lb
/>
ctus ſum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Diverſitas autem legum virium pro diverſis particu-
<
lb
/>
lis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">pro diverſis reſpectu ejuſdem particulæ directionibus,
<
lb
/>
habetur utique ex diverſo numero, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſitione punctorum eam
<
lb
/>
componentium, qua de re inferius aliquid.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">93. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nec vero huic homogeneitati opponitur inductionis
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0094-01
"
xlink:href
="
note-0094-01a
"
xml:space
="
preserve
">Nihil contra
<
lb
/>
deduci ex prin-
<
lb
/>
cipio indiſcer-
<
lb
/>
nibilium, & ra-
<
lb
/>
tionis ſufficien-
<
lb
/>
tis.</
note
>
principium, quo ipſam Leibnitiani oppugnare ſolent, nec
<
lb
/>
principium rationis ſufficientis, atque indiſcernibilium, quod
<
lb
/>
ſuperius innui numero 3. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Infinitam Divini Conditoris men-
<
lb
/>
tem, ego quidem omnino arbitror, quod & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tam multi
<
lb
/>
Philoſophi cenſuerunt, ejuſmodi perſpicacitatem habere, at-
<
lb
/>
que intuitionem quandam, ut ipſam etiam, quam indivi-
<
lb
/>
duationem appellant, omnino ſimilium individuorum cogno-
<
lb
/>
ſcat, atque illa inter ſe omnino diſcernat. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Rationis autem
<
lb
/>
ſuſſicientis principium falſum omnino eſſe cenſeo, ac ejuſ-
<
lb
/>
modi, ut omnem veræ libertatis ideam omnino tollat; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">niſi
<
lb
/>
pro ratione, ubi agitur de voluntatis determinatione, ipſum
<
lb
/>
liberum arbitrium, ipſa libera determinatio aſſumatur, quod
<
lb
/>
niſi fiat in voluntate divina, quæcunque exiſtunt, neceſſario
<
lb
/>
exiſtunt, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quæcunque non exiſtunt, ne poſſibilia quidem
<
lb
/>
erunt, vera aliqua poſſibilitate, uti facile admodum demonſtra-
<
lb
/>
tur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quod tamen ſi ſemel admittatur, mirum ſane, quam prona
<
lb
/>
demum ad fatalem neceſſitatem patebit via. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamobrem poteſt
<
lb
/>
divina voluntas determinari ex ſolo arbitrio ſuo ad creandum
<
lb
/>
hoc individuum potius, quam illud ex omnibus omnino ſimili-
<
lb
/>
bus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad ponendum quodlibet ex iis potius eo loco, quo po-
<
lb
/>
nit, quam loco alterius. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed de rationis ſufficientis principio
<
lb
/>
hæc ipſa fuſius pertractavi tum in aliis locis pluribus, tum in
<
lb
/>
Stayanis Supplementis, ubi etiam illud oſtendi, id principium
<
lb
/>
nullum habere uſum poſſe in iis ipſis caſibus, in quibus adhibe-
<
lb
/>
tur, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">prædicari ſolet tantopere, atque id idcirco, quod nobis
<
lb
/>
non innoteſcant rationes omnes, quas tamen oporteret utique
<
lb
/>
omnes noſſe ad hoc, ut eo principio uti poſſemus, affirmando,
<
lb
/>
nullam eſſe rationem ſufficientem pro hoc potius, quam pro </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>