Bernoulli, Daniel, Hydrodynamica, sive De viribus et motibus fluidorum commentarii

Table of contents

< >
[31.] Solutio.
[32.] Problema.
[33.] Solutio.
[34.] Problema.
[35.] Solutio.
[36.] Corollarium 1.
[37.] Corollarium 2.
[38.] Corollarium 3.
[39.] Scholium Generale.
[40.] De his quæ pertinent ad effluxum aquarum ex Cy-lindris verticaliter poſitis, per Lumen quod-cunque, quod eſt in fundo horizontali. §. 13.
[41.] De Effluxu Aquarum ex Cylindris verticaliter po-ſitis, qui in alios tubos ſtrictiores pariter verticales deſinunt. §. 21.
[42.] Problema.
[43.] Solutio.
[44.] Problema.
[45.] Solutio.
[46.] Scholium.
[47.] Experimenta quæ ad Sect. 3. pertinent. Prænotanda.
[48.] Lemma.
[49.] De Velocitatibus maximis fluidorum per foramina valde ampla effluentium. Ad §. 16. & 20. Experimentum Primum.
[50.] De velocitate aquæ ex vaſe ampliſſimo erumpentis. Ad §. 17.
[51.] De vaſis quæ ſunt Tubis verticalibus inſtructa. Ad §. 22. & 23.
[52.] De iisdem vaſis, quibus tubi horizontales inſeruntur. Ad §. 24.
[53.] De canalibus recurvis. Ad §. 27.
[54.] HYDRODYNAMICÆ SECTIO QUARTA. De variis temporibus, quæ in effluxu aquarum deſiderari poſſunt. §. 1.
[55.] Experimenta quœ ad Sect. IV. pertinent.
[56.] Ad Theoriam Contractionis Venarum aquearum Experimentum 1.
[57.] Experimentum 2.
[58.] Experimentum 3.
[59.] Experimentum 4.
[60.] Experimentum 5.
< >
page |< < (80) of 361 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div80" type="section" level="1" n="56">
          <pb o="80" file="0094" n="94" rhead="HYDRODYNAMICÆ"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div81" type="section" level="1" n="57">
          <head xml:id="echoid-head78" xml:space="preserve">Experimentum 2.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2186" xml:space="preserve">Deinde experimento explorare volui, an in omnibus jactibus ſub qua-
              <lb/>
            cunque directione contractio eadem ſit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s2187" xml:space="preserve">hunc in finem exiſtimavi rem ſic
              <lb/>
            eſſe aggrediendam, ut præter directionis iſtius mutationem circumſtantiæ cæ-
              <lb/>
            ræ omnes eſſent prorſus ſimiles. </s>
            <s xml:id="echoid-s2188" xml:space="preserve">Id vero ſic obtinui.</s>
            <s xml:id="echoid-s2189" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2190" xml:space="preserve">Eodem ſcilicet, quo antea cylindro uſus ſum, eum autem arcæ pris-
              <lb/>
            maticæ verticaliter poſitæ implantavi, ita, ut axis cylindri eſſet horizontalis,
              <lb/>
            ſicque implantatum circumverti, ut centrum foraminis, aqua@um effluxui de-
              <lb/>
            ſtinati, modo locum ſummum, modo medium, modo imum occuparet: </s>
            <s xml:id="echoid-s2191" xml:space="preserve">in
              <lb/>
            primo caſu aquæ verticaliter ſurſum effluebant, in ſecundo horizontaliter, in
              <lb/>
            tertio verticaliter deorſum ejiciebantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s2192" xml:space="preserve">in ſingulis vero feci ut altitudines aquæ
              <lb/>
            in arca ſupra centrum foraminis eſſent perfecte æquales: </s>
            <s xml:id="echoid-s2193" xml:space="preserve">ſucceſſus hic fuit.</s>
            <s xml:id="echoid-s2194" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2195" xml:space="preserve">Obſervavi æqualibus temporibus ſuperficiem aquæ in ſingulis caſibus per
              <lb/>
            ſpatia æqualia in arca deſcendere. </s>
            <s xml:id="echoid-s2196" xml:space="preserve">Igitur in venis ſurſum projectis aqua uperior
              <lb/>
            non reſiſtit ſenſibiliter aquæ inferiori ſubſequenti, quod idem alio intellexi modo,
              <lb/>
            quod ſcilicet, ſi ad parvam à foramine diſtantiam veluti 3. </s>
            <s xml:id="echoid-s2197" xml:space="preserve">linearum nummo
              <lb/>
            aliquo venam aqueam cujuſcunque directionis excipiebam, ita ut vena in num-
              <lb/>
            mum perpendiculariter incideret, effluxus aquarum non fuerit retardatus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2198" xml:space="preserve">Porro nec aqua in venis verticaliter deſcendentibus anterior poſteriorem poſt ſe
              <lb/>
            trahit; </s>
            <s xml:id="echoid-s2199" xml:space="preserve">ipſaque venæ contractio ſimilis ubique eſt, non conſiderata retarda-
              <lb/>
            tione accelerationeque aquarum ſurſum vel deorſum ejectarum, quæ faciunt
              <lb/>
            ut vena in aliqua à foramine diſtantia vel intumeſcat, vel gracileſcat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2200" xml:space="preserve">Hic
              <lb/>
            enim ſermo eſt de illa modo contractione, quæ oritur à motu particularum
              <lb/>
            obliquo in regione foraminis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2201" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div82" type="section" level="1" n="58">
          <head xml:id="echoid-head79" xml:space="preserve">Experimentum 3.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2202" xml:space="preserve">Eadem machina prædicto modo præparata uſus ſum ad explorandum,
              <lb/>
            num contractio venæ cæteris paribus mutaretur ab aucta altitudine aquæ ſupra
              <lb/>
            foramen. </s>
            <s xml:id="echoid-s2203" xml:space="preserve">Hunc in finem duas acus infixi lateribus internis arcæ ad perpen-
              <lb/>
            diculum ſibi reſpondentes, prior eminebat ſupra centrum foraminis 13 poll.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2204" xml:space="preserve">cum 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s2205" xml:space="preserve">lineis, altera 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s2206" xml:space="preserve">poll. </s>
            <s xml:id="echoid-s2207" xml:space="preserve">1 {3/5} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s2208" xml:space="preserve">menſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s2209" xml:space="preserve">Angl. </s>
            <s xml:id="echoid-s2210" xml:space="preserve">amplitudo arcæ erat ad am-
              <lb/>
            plitudinem foraminis ut 404. </s>
            <s xml:id="echoid-s2211" xml:space="preserve">ad 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s2212" xml:space="preserve">vidi autem ſuperficiem aquæ à </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>