Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
91
91 (39)
92
92 (40)
93
93 (41)
94
94 (42)
95
95 (43)
96
96 (44)
97
97 (45)
98
98 (46)
99
99 (47)
100
100 (48)
< >
page |< < (42) of 389 > >|
9442THEORIÆ evincit æqualis velocitas auri, & plumæ cadentis in Boyliano
recipiente.
Si reliquus curvæ arcus intermedius eſſet difformis
in diverſis materiæ punctis;
infinities probabilius eſſet, diffor-
mitatem extendi etiam ad crus primum, &
ultimum, cum
infinities plures ſint curvæ, quæ, cum in reliquis differant par-
tibus, differant plurimum etiam in hiſce extremis, quam quæ in
hiſce extremis tantum modo tam arcte conſentiant.
Et hoc quidem
argumento illud etiam colligitur, curvam virium in quavis di-
rectione ab eodem primo materiæ elemento, nimirum ab eo-
dem materiæ puncto eandem eſſe, cum &
primum impenetra-
bilitatis, &
poſtremum gravitatis crus pro omnibus directioni-
bus ſit ad ſenſum idem.
Cum primum in diſſertatione De Vi-
vibus Vivis hanc Theoriam protuli, ſuſpicabar diverſitatem le-
gis virium reſpondentis diverſis directionibus;
ſed hoc argumen-
to ad majorem ſimplicitatem, &
uniformitatem deinde addu-
ctus ſum.
Diverſitas autem legum virium pro diverſis particu-
lis, &
pro diverſis reſpectu ejuſdem particulæ directionibus,
habetur utique ex diverſo numero, &
poſitione punctorum eam
componentium, qua de re inferius aliquid.
93. Nec vero huic homogeneitati opponitur inductionis
11Nihil contra
deduci ex prin-
cipio indiſcer-
nibilium, & ra-
tionis ſufficien-
tis.
principium, quo ipſam Leibnitiani oppugnare ſolent, nec
principium rationis ſufficientis, atque indiſcernibilium, quod
ſuperius innui numero 3.
Infinitam Divini Conditoris men-
tem, ego quidem omnino arbitror, quod &
tam multi
Philoſophi cenſuerunt, ejuſmodi perſpicacitatem habere, at-
que intuitionem quandam, ut ipſam etiam, quam indivi-
duationem appellant, omnino ſimilium individuorum cogno-
ſcat, atque illa inter ſe omnino diſcernat.
Rationis autem
ſuſſicientis principium falſum omnino eſſe cenſeo, ac ejuſ-
modi, ut omnem veræ libertatis ideam omnino tollat;
niſi
pro ratione, ubi agitur de voluntatis determinatione, ipſum
liberum arbitrium, ipſa libera determinatio aſſumatur, quod
niſi fiat in voluntate divina, quæcunque exiſtunt, neceſſario
exiſtunt, &
quæcunque non exiſtunt, ne poſſibilia quidem
erunt, vera aliqua poſſibilitate, uti facile admodum demonſtra-
tur;
quod tamen ſi ſemel admittatur, mirum ſane, quam prona
demum ad fatalem neceſſitatem patebit via.
Quamobrem poteſt
divina voluntas determinari ex ſolo arbitrio ſuo ad creandum
hoc individuum potius, quam illud ex omnibus omnino ſimili-
bus, &
ad ponendum quodlibet ex iis potius eo loco, quo po-
nit, quam loco alterius.
Sed de rationis ſufficientis principio
hæc ipſa fuſius pertractavi tum in aliis locis pluribus, tum in
Stayanis Supplementis, ubi etiam illud oſtendi, id principium
nullum habere uſum poſſe in iis ipſis caſibus, in quibus adhibe-
tur, &
prædicari ſolet tantopere, atque id idcirco, quod nobis
non innoteſcant rationes omnes, quas tamen oporteret utique
omnes noſſe ad hoc, ut eo principio uti poſſemus, affirmando,
nullam eſſe rationem ſufficientem pro hoc potius, quam pro

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index