Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001695">
                <pb pagenum="94" xlink:href="009/01/094.jpg"/>
              metas hoſce motum æthereæ regioni conformem, contrà quam Ariſt. opi­
                <lb/>
              natus eſt, obtinuiſſe, manifeſtum eſſe volunt; ac proinde eorum locum, &
                <lb/>
              curſum in cœleſti mundi parte extitiſſe, ſe comprobaſſe exiſtimant: qua de
                <lb/>
              re prudentis Lectoris eſto iudicium:
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              enim, vt ille cecinit, noſtrum eſt,
                <lb/>
              tantas componere lites.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001696">Verumenimuerò Peripatetica omnis ſchola reclamat; Cœlum eſt inge­
                <lb/>
              nerabile, & incorruptibile, nihil igitur noui cœlo poteſt accidere. </s>
              <s id="s.001697">ſed age
                <lb/>
              reſpondent, nonne omnium aſtronomorum conſenſu ſtellæ tres nouæ noſtro
                <lb/>
              hoc ſæculo in cœlo toti mundo conſpicuæ illuxerunt? </s>
              <s id="s.001698">
                <expan abbr="easq́">easque</expan>
              ; in octaua ſphæ­
                <lb/>
              ra reſediſſe conſtans eſt omnium aſſertio? </s>
              <s id="s.001699">quarum prior anno 1572. in con­
                <lb/>
              ſtellatione Caſſiopeæ apparuit. </s>
              <s id="s.001700">Secunda anno 1600. in Cygno, quæ nec dum
                <lb/>
              extinguitur. </s>
              <s id="s.001701">Tertia anno 1604. inter Sagittarij ſtellas viſa eſt, de quibus vi­
                <lb/>
              de P. Clauium in ſphæra breuiter de illis tractantem: aut ſi mauis, & vacat,
                <lb/>
              vide quoad primam primum volumen progymnaſmatum Tychonis Brahe,
                <lb/>
              vbi etiam aliorum aſtronomorum de eadem certiſſimas commentationes
                <lb/>
              reperies. </s>
              <s id="s.001702">conſule etiam de reliquis duabus Ioannis Kepleri Cæſareæ Maie­
                <lb/>
              ſtatis Mathematici commentaria; & coactus libenter fateberis noui ali­
                <lb/>
              quid cœlo aduenire poſſe.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001703">Poſtremò tandem poſſet quiſpiam in hunc
                <expan abbr="modũ">modum</expan>
              opponere: etiam ſi con­
                <lb/>
              ſtet
                <expan abbr="quinq;">quinque</expan>
              cometas cęlo oberraſſe, non propterea dicemus reliquos omnes
                <lb/>
              eſſe pariter cœleſtes,
                <expan abbr="nullumq́">nullumque</expan>
              ; proinde ſublunarem. </s>
              <s id="s.001704">Huic memorati Aſtro­
                <lb/>
              nomi ſic reſponderent; id quidem mathematica, & infallibili ratione non
                <lb/>
              colligi, imò aliquot parum infra Lunam extitiſſe, non omninò negandum
                <lb/>
              videri: at verò in ſuperiori aeris plaga, in tam fluxa, ac inſtabili mundi par­
                <lb/>
              te, cometas vnquam effulſiſſe, nemo ſibi ob allatas rationes meritò perſua­
                <lb/>
              dere poſſe.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001705">
                <arrow.to.target n="marg137"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001706">
                <margin.target id="marg137"/>
              137</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001707">Summæ 2. cap. 5.
                <emph type="italics"/>
              (Ad hæc autem ſi quemadmodum oſtenditur in ijs, quæ cir­
                <lb/>
              ca Astrologiam ſpeculationibus, Solis magnitudo maior eſt quàm terræ; & diſtan­
                <lb/>
              tia multò maior aſtrorum ad terram quàm So is; ſicut Solis ad terram quàm Lu­
                <lb/>
              næ; non
                <expan abbr="vtiq;">vtique</expan>
              longè alicubi à terra conus, qui à Sole, conijciet radios,
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              vtique
                <lb/>
              vmbra terræ, quæ vocatur nox, erit apud astra; ſed neceſſe Solem omnia aſtra cir­
                <lb/>
              cunſpicere, & nulli ipſorum terram obſistere)
                <emph.end type="italics"/>
              ex dictis ſumma 1. cap. 3. huius,
                <lb/>
              & ex figura ibi deſcripta, facilè eſt intelligere præſentem locum; nam cum
                <lb/>
              Sol ſit multò maior terra, vt ibi probatur, ac minus diſter à terra quàm fixæ
                <lb/>
              ſtellæ, magis tamen quàm Luna, vt patet ex ſolari eclypſi, ſequitur neceſſa­
                <lb/>
              riò vmbram terræ, quæ nox eſt ipſa, effici turbinatam, & valdè procul à ter­
                <lb/>
              ra acumen coni vmbræ aſcendet, ſed paulò ſupra Lunam conus hic vmbræ
                <lb/>
              permittet radios Solis ſe ipſum ambientes iterum ſimul committi, quod il­
                <lb/>
              lis verbis
                <emph type="italics"/>
              (Conijciet radios)
                <emph.end type="italics"/>
              ideſt committet radios expreſſit Ariſt. cum igi­
                <lb/>
              tur vmbra apud Lunam ſit ſatis gracilis, breui ſupra Lunam deſinet, neque
                <lb/>
              vllo pacto ad affixa ſydera protendetur,
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              illis tenebras offundet. </s>
              <s id="s.001708">quod
                <lb/>
              etiam experientia confirmat, cum nunquam aſtra illa, quæ Soli opponuntur,
                <lb/>
                <expan abbr="quæq́">quæque</expan>
              ; vertex vmbræ collimat, vllam
                <expan abbr="patiãtur">patiantur</expan>
              eclypſim. </s>
              <s id="s.001709">quare ſine vllo ter­
                <lb/>
              ræ impedimento Sol poteſt affixa omnia ſydera per luſtrare. </s>
              <s id="s.001710">Exactiores ha­
                <lb/>
              rum rerum demonſtrationes ſunt alterius loci.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001711">
                <arrow.to.target n="marg138"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001712">
                <margin.target id="marg138"/>
              138</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001713">Eodem cap.
                <emph type="italics"/>
              (Amplius autem eſt tertia quædam opinio de ipſo, dicunt enim
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>