Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Page concordance

< >
Scan Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id001415">
                <pb pagenum="76" xlink:href="015/01/095.jpg"/>
              uaſe aqua pleno impoſitis ſenſim centum aureis coronatis nihil ef­
                <lb/>
              funditur, non quod quicquam abſumatur in metallo, ſed cauſa eſt
                <lb/>
              quod cum aurum ſit duplum pondere ferro, erit ex demonſtratis
                <lb/>
              ſex decuplum ad pondus aquæ. </s>
              <s id="id001416">Igitur cum ſit proportio ponderis
                <lb/>
              auri ad differentiam ſpatij eadem, ſi ſit uas aquæ ponderis libræ
                <lb/>
              unius & mediæ, erit pondus totum xxiij unciarum, igitur aqua de­
                <lb/>
              ficiet ſolum ex decimaoctaua parte ſeu creſcet ex impoſitione auri,
                <lb/>
              ſed illa pars in tumore aquæ abſumitur,
                <expan abbr="">non</expan>
              ſolum, quia
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.095.1.jpg" xlink:href="015/01/095/1.jpg" number="88"/>
                <lb/>
              dum aureos imponimus plana ſolum ſit, ſed quia non ex
                <lb/>
              quauis rotunditate defluit, aliter in urceo tam exiguo
                <lb/>
              non poſſet apparere rotunda: quod enim rotunditas to­
                <lb/>
              tius terræ, quæ etiam planam oſtendit totam unam re­
                <lb/>
              gionem ad rotunditatem quæ apparet in exiguo urceo
                <lb/>
              aquæ. </s>
              <s id="id001417">Eſt igitur rotunditas illa potius ob lentorem aquę qui auge­
                <lb/>
              tur à lentore argenti, & etiam magis auri, cum ſenſu digitorum per­
                <lb/>
              cipiatur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001418">
                <arrow.to.target n="marg297"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id001419">
                <margin.target id="marg297"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              or
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}. 3.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001420">Ex hoc apparet ratio quomodo Archimedes potuerit deprehen
                <lb/>
              dere coronam à Hierone propoſitam quantum auri & argenti con
                <lb/>
              tineret. </s>
              <s id="id001421">Sit ergo uas a b aqua
                <expan abbr="plenũ">plenum</expan>
              ponderis unciarum triginta, &
                <lb/>
              cum libra auri ſit ponderis unciarum quadraginta unius, & cum li­
                <lb/>
              bra argenti ponderis unciarum quadraginta cum dimidio, igitur
                <lb/>
              erit auri pondus ad aquæ pondus duodecuplum, argenti autem
                <lb/>
              ad idem octuplum, quare auri ad
                <expan abbr="argẽtum">argentum</expan>
              pondus ſexquialterum.
                <lb/>
              </s>
              <s id="id001422">Ponamus ergo quod corona impoſita ex auro & argento ſolo fa­
                <lb/>
              bricata (hoc enim ſupponere oportet) fuerit unciarum ſexaginta,
                <lb/>
              pondus autem aquæ contentę cum corona in uaſe unciarum uigin
                <lb/>
              ti quatuor cum dimidio, ſcilicet totum octuaginta quatuor cum di­
                <lb/>
              midia, erit ergo proportio ponderis coronæ ad pondus aquæ, ut
                <lb/>
              cxx ad xi, aurum igitur eſt proportione duodecuplum, argentum
                <lb/>
              autem octuplum, corona ut cxx ad xi. </s>
              <s id="id001423">Conſtituantur ſub eiſdem ra­
                <lb/>
              tionibus ducen do lxxxviij. </s>
              <s id="id001424">cxx. </s>
              <s id="id001425">cxxxij. </s>
              <s id="id001426">hoc eſt ac ſi dicamus, accipe
                <lb/>
              partes ex cxxxij & lxxxviij, tot ut faciant integrum & componant
                <lb/>
              cxx. </s>
              <s id="id001427">Et ideò reduces ad minores numeros, ſcilicet xxxiij. </s>
              <s id="id001428">xxij. </s>
              <s id="id001429">et xxx. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id001430">
                <arrow.to.target n="marg298"/>
                <lb/>
              & operaberis per regulam de conſolatione monetarum, quas po­
                <lb/>
              nemus infrà, & fient auri partes octo & argen
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.095.2.jpg" xlink:href="015/01/095/2.jpg" number="89"/>
                <lb/>
              ti partes iij, nam cum duxeris iij in octo pon­
                <lb/>
              dus argenti fiet xxiiij, & cum duxeris viij in
                <lb/>
              xij, pondus auri fiet xcvi, igitur totum pon­
                <lb/>
              dus erit cxx, diuidendum per xi, aggregatum
                <lb/>
              partium auri & argenti, ita uero uncia ad unciam, ut tota corona mi
                <lb/>
              ſta ad coronam puram auri & argenti.</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>