Gassendi, Pierre, De proportione qua gravia decidentia accelerantur, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 360 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="55" xlink:href="028/01/095.jpg"/>
            <p type="main">
              <s id="s.000612">XXX. </s>
              <s id="s.000613">Proſequeris deinde ſic.
                <emph type="italics"/>
              Porrò cùm celeritas
                <lb/>
              motus in naturali deſcenſu grauium, non modò ad locum, ſed
                <lb/>
              ad tempus quoque reſpectum includat, iamque de altero
                <expan abbr="dictã">dictam</expan>
                <lb/>
              ſit, qua videlicet ratione, celeritas ſpatijs æqualibus augea­
                <lb/>
              tur; vt ne quid ad perfectam motus accelerati notitiam de­
                <lb/>
              ſit, neceſſarium eſt, vt de ſpatiis quoque, quæ temporibus
                <lb/>
              æqualibus percurruntur, quam inter ſe rationem obſeruent,
                <lb/>
              reliqua diſputatione inquiramus, & ex iiſdem quoque expe­
                <lb/>
              rientiis definiamus.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000614"> Hoc iam loco, optimè Vir, agnoſ­
                <lb/>
              cere potes originem mali. </s>
              <s id="s.000615">Nempe labes tota vide­
                <lb/>
              tur ex definitione vulgari contracta, quatenus ratio­
                <lb/>
              nem increſcentis celeritatis ita cum ſpatio comparat,
                <lb/>
              vt nullam interim inſtituat comparationem cum tem­
                <lb/>
              pore, ſine quo tamen neque celeritas, neque acce­
                <lb/>
              leratio intelligi poteſt. </s>
              <s id="s.000616">Non modò certè Ariſtoteles,
                <lb/>
              verùm etiam communis ſenſus id Velox definit,
                <lb/>
                <emph type="italics"/>
              quod ſpatium multum tempore pauco:
                <emph.end type="italics"/>
              & Tardum,
                <emph type="italics"/>
              quod
                <lb/>
              paucum multò conficit;
                <emph.end type="italics"/>
              conſtatque aliunde, ſi velocitas
                <lb/>
              attendatur ſolùm penes ſpatia, debere ſemper id
                <lb/>
              mobile, quod decem percurrerit ſtadia, dici moueri
                <lb/>
              celeriter, & ſemper id, quod vnicum percurrerit, tar­
                <lb/>
              dè; cùm contingere tamen poſſit, vt quod percurrit
                <lb/>
              vnicum, moueatur decuplo velocius, quàm illud,
                <lb/>
              quod percurrit decem. </s>
              <s id="s.000617">Ex quo fit, vt cùm celeri­
                <lb/>
              tas nihil ſit aliud, quàm paſſio motus; intelligatur
                <lb/>
              quidem motus abſolutè ſumptus ex relatione ad ſpa­
                <lb/>
              tium, cùm & definiatur progreſſio è loco in locum
                <lb/>
              (nulla mentione temporis) & duo loca ſine ſpatio
                <lb/>
              interiecto non accipiantur; at celeritas non intelli­
                <lb/>
              gatur ſine relatione ad tempus, & illud quidem breue </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>