Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Table of contents

< >
[91.] De Lunæ Illuminatione. Cap. III.
Page: 95 (71)
[92.] PARADOXVM. Luna nunquam minus illustratur qua cum plena est.
Page: 97 (71)
[93.] Mac@læ Lunares. Cap. IV.
Page: 97 (71)
[94.] Lunares Eclypſes. Cap. V.
Page: 98 (72)
[95.] Vmbra Lunæ. Cap. VI.
Page: 99 (73)
[96.] De Figura Lunæ. Cap. VII.
Page: 99 (73)
[97.] De Luna Magnitudine. Cap. VIII.
Page: 100 (74)
[98.] De altitudine Lunarium Montium. Cap. I X.
Page: 102 (76)
[99.] De Lunæ Temporibus. Cap. X.
Page: 103 (77)
[100.] In quo finitur Menſi Lunatio detur.
Page: 103 (77)
[101.] De calculo Aſtronomico, & tabulis Aſtronomicis. Cap. XI.
Page: 104 (78)
[102.] Explicatio ſex ſequentium Tabular. Aſtronom. Lunæ, & primò de prima Tabula Horarum, & minutorum. Cap. XII.
Page: 105 (79)
[103.] De ſecunda Tabula dierum.
Page: 105 (79)
[104.] De tertia Tabula menſium.
Page: 105 (79)
[105.] De quarta Tabula Annorum.
Page: 105 (79)
[106.] De quinta Tabula Aequationum Lunæ.
Page: 106 (78)
[107.] De ſexta Tabula latitudinis Lunæ.
Page: 106 (78)
[108.] Prima Tabula mediorum motuum Lunæ in Horis, & Minutis.
Page: 107 (79)
[109.] Secunda Tabula mediorum motuum Lunæ in diebus.
Page: 108 (80)
[110.] Tertia Tabula mediorum Motuum Lunæ in Menſibus completis Anni communis. In Menſibus Anni Bißextilis.
Page: 109 (85)
[111.] Quaria Tabula mediorum motuum Lunæ in Annis ſingulis. Radices æqualium motum ad Ann. Christi 1600. abſolutum in meridie vltimi Decembris, \\ ideſt, pridie Katend. Ianuarij Anni 1601.
Page: 110 (86)
[112.] Quinta Tabula Aequationum Lunæ in Nouilunijs, & Plenilunijs.
Page: 111 (87)
[113.] Sexta Tabula latitudinis Lunæ.
Page: 112 (88)
[114.] De numeris Aſironomicis, & eorum vſu. Cap. XIII.
Page: 113 (89)
[115.] ADDITIO.
Page: 113 (89)
[116.] SVBTRACTIO.
Page: 113 (89)
[117.] MVLTIPLICATIO.
Page: 113 (89)
[118.] DIVISIO.
Page: 114 (90)
[119.] Vſus pramiſſarum Tabularum, ex quo calculus Lunæ fit. Cap. XIIII.
Page: 115 (91)
[120.] Ad datum tempus, medium motum longitudinis Lunæreperire. Propoſ. 1.
Page: 115 (91)
< >
page |< < (71) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div141" type="section" level="1" n="89">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6943" xml:space="preserve">
              <pb o="71" file="0091" n="95" rhead="Liber Nonus."/>
            Luna fit in Apogæo dum facit ſpiram A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s6944" xml:space="preserve">eam ampliorem efficiet: </s>
            <s xml:id="echoid-s6945" xml:space="preserve">ſi ſit in perigæo dum recurrit per D C.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6946" xml:space="preserve">eam contractiorem reddet. </s>
            <s xml:id="echoid-s6947" xml:space="preserve">Atque hictandem ſpiralis motus eſt ille vltimus, ad quem Luna peragendum à
              <lb/>
            naturæ opifice deſtinata eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s6948" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6949" xml:space="preserve">cuius gratia cę@eri prius explicati ſunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s6950" xml:space="preserve">ex ijs enim videtur nobis hanc vltimam
              <lb/>
            ſpiram elaborandam eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s6951" xml:space="preserve">crediderim tamen libentius Lunam ipſa ſuapte naturali hac motione primo per-
              <lb/>
            celli. </s>
            <s xml:id="echoid-s6952" xml:space="preserve">illud notatu dignum eſt, in omnibus niſce Lunæ conuolutionibus, eandem ſemper eius partem eodem
              <lb/>
            ſitu Telluri obuerti, maculas nimirum illas, quę humanam faciem ruditer imitantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s6953" xml:space="preserve">vnde conijci poteſt eam
              <lb/>
            nullis epicycli vinculis conſtrictam, ſed liberè circumuolui.</s>
            <s xml:id="echoid-s6954" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6955" xml:space="preserve">Sed adhuc explicare oportet, qua ratione Aſtronomi ſuperiores motus medios explorauerint. </s>
            <s xml:id="echoid-s6956" xml:space="preserve">ſciendum.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6957" xml:space="preserve">igitur eſt eos per Lunares eclypſes obſcuriſlima quæque, ac difficillima ſuperaſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s6958" xml:space="preserve">Hipparchus itaque hu-
              <lb/>
            ius rei gratia, accepit duas Lunæ eclypſes omnino ſimiles, ideſt, in quibus Luna eſſet in eodem epicycli pun-
              <lb/>
            cto, quod ex motu Lunæ tardo, veloci, aut mediocri, cognoſcere poterat; </s>
            <s xml:id="echoid-s6959" xml:space="preserve">necnon ex apparente eius magni-
              <lb/>
            tudine. </s>
            <s xml:id="echoid-s6960" xml:space="preserve">erant autem hæ duæ
              <unsure/>
            eclypſes per annos ægyptios 345. </s>
            <s xml:id="echoid-s6961" xml:space="preserve">dies 82. </s>
            <s xml:id="echoid-s6962" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6963" xml:space="preserve">hor. </s>
            <s xml:id="echoid-s6964" xml:space="preserve">vnã, quæ efficiunt dies 126,007. </s>
            <s xml:id="echoid-s6965" xml:space="preserve">
              <lb/>
            abinuicem diſtantes. </s>
            <s xml:id="echoid-s6966" xml:space="preserve">quarũ prima obſeruata, ac denotata fuerata Chaldęis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6967" xml:space="preserve">alteram ipſemet ſuis organis an-
              <lb/>
            notauit, quia ergo eclypſes erant omnino ſimiles, Lunaque erat in eodem epic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6968" xml:space="preserve">puncto in ſecunda, ac prima,
              <lb/>
            neceſſe eſt in prædicto temporis interuallo, factas eſſe Lunationes integras: </s>
            <s xml:id="echoid-s6969" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6970" xml:space="preserve">pariter Anomaliæ reuolutio-
              <lb/>
            nes integras, cum ab vno plenilunio ad aliud, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6971" xml:space="preserve">ab eodem Anomaliæ puncto ad idem Luna redierit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6972" xml:space="preserve">fuerunt
              <lb/>
            autem in prædicto dierum numero Lunationes, ſiue menſes Lunares ſynodici 4, 267. </s>
            <s xml:id="echoid-s6973" xml:space="preserve">quod facilè ex nouilu-
              <lb/>
            niorum præteritorum numeratione a maioribus habita conſtitit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6974" xml:space="preserve">his paratis diuiſit numerũ d@erum 126, 007. </s>
            <s xml:id="echoid-s6975" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s6976" xml:space="preserve">horam vnam qui a prima eclypſi ad vltimam excurrerunt, per numerum menſium 4, 267. </s>
            <s xml:id="echoid-s6977" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6978" xml:space="preserve">ſic patuit vni
              <lb/>
            Lunationi mediæconuenire dies 29. </s>
            <s xml:id="echoid-s6979" xml:space="preserve">horas 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s6980" xml:space="preserve">ac minuta 44. </s>
            <s xml:id="echoid-s6981" xml:space="preserve">horarum; </s>
            <s xml:id="echoid-s6982" xml:space="preserve">vti ſupra dictum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s6983" xml:space="preserve">dixi Lunationi
              <lb/>
            mediæ, quia in toto illo dierum interuallo, Lunationes re vera non fuerunt inuicem ęquales, cùm Luna irre-
              <lb/>
            gulariter moueatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s6984" xml:space="preserve">ſupponuntur tamen æqua@es, ſiue mediæ inter maiores, ac minores. </s>
            <s xml:id="echoid-s6985" xml:space="preserve">Rurſus in eodem. </s>
            <s xml:id="echoid-s6986" xml:space="preserve">
              <lb/>
            interualio fuerunt Anomaliæ reuolutiones 4,573. </s>
            <s xml:id="echoid-s6987" xml:space="preserve">quod per Lunæ irregular tates repetitas, ac numeratas a ſu-
              <lb/>
            perioribus Aſtronomis patuit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6988" xml:space="preserve">diu@ſis igitur @jidem diebus 126,007. </s>
            <s xml:id="echoid-s6989" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6990" xml:space="preserve">horam vnam per 4,573. </s>
            <s xml:id="echoid-s6991" xml:space="preserve">vni Anomalię
              <lb/>
            competunt dies 27. </s>
            <s xml:id="echoid-s6992" xml:space="preserve">horæ 13. </s>
            <s xml:id="echoid-s6993" xml:space="preserve">18′.</s>
            <s xml:id="echoid-s6994" xml:space="preserve">35″. </s>
            <s xml:id="echoid-s6995" xml:space="preserve">hac ratione, aut paulo aliter per eclypſes admodum diſtantes (quanto
              <lb/>
            enim maius interceſſerit interuallum, melius eſt) alias quoque medias periodos, ſiue media tempora, Aſtro-
              <lb/>
            nomi compererunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s6996" xml:space="preserve">ſic menſis perio @icus conſtitit diebus 27. </s>
            <s xml:id="echoid-s6997" xml:space="preserve">hor. </s>
            <s xml:id="echoid-s6998" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s6999" xml:space="preserve">min. </s>
            <s xml:id="echoid-s7000" xml:space="preserve">43′. </s>
            <s xml:id="echoid-s7001" xml:space="preserve">ſic motus in latitudinem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7002" xml:space="preserve">mo-
              <lb/>
            tus etiam nodorum, vti ſupra definitum eſt, explorati ſunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s7003" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7004" xml:space="preserve">Quibus temporibus habitis quæſierunt motus medios prædictos ad ſingula tempora, v.</s>
            <s xml:id="echoid-s7005" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s7006" xml:space="preserve">motum diurnum
              <lb/>
            Lunæ in latitudinem, aut eiongationem eius diurnam à Sole, aut diariam Anomaliam, &</s>
            <s xml:id="echoid-s7007" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s7008" xml:space="preserve">quos ſic ſunt aſſe-
              <lb/>
            quuti, v.</s>
            <s xml:id="echoid-s7009" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s7010" xml:space="preserve">volentes ſcire motum diarium Lunæ ſecundum longitudinem Zodiaci, diuiſerunt totum Zodia-
              <lb/>
            cum, ideſt, gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7011" xml:space="preserve">360. </s>
            <s xml:id="echoid-s7012" xml:space="preserve">per numerum dierum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7013" xml:space="preserve">horarum vnins menſis periodici, nimirũ per dies 27. </s>
            <s xml:id="echoid-s7014" xml:space="preserve">hor. </s>
            <s xml:id="echoid-s7015" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s7016" xml:space="preserve">min.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7017" xml:space="preserve">43′. </s>
            <s xml:id="echoid-s7018" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s7019" xml:space="preserve">in quotiente prouenerunt gradus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7020" xml:space="preserve">minuta diurnæ longitudines Lunæ, qui ſunt, vt ſupra diximus gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7021" xml:space="preserve">
              <lb/>
            13. </s>
            <s xml:id="echoid-s7022" xml:space="preserve">10′. </s>
            <s xml:id="echoid-s7023" xml:space="preserve">35″. </s>
            <s xml:id="echoid-s7024" xml:space="preserve">ſimili ratione, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7025" xml:space="preserve">alijs etiam modis, quos breuitatis cauſa prætereo, alios diarios motus æquales
              <lb/>
            repererunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s7026" xml:space="preserve">quibus compercis ſaci@e fuit poſtea motus etiam horarios, qui ſunt partes 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s7027" xml:space="preserve">motuum diurnorũ
              <lb/>
            per diuiſionem ipſorum per 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s7028" xml:space="preserve">obtinere. </s>
            <s xml:id="echoid-s7029" xml:space="preserve">ſimiliter & </s>
            <s xml:id="echoid-s7030" xml:space="preserve">aunuos per multiplicationem diurnorum habere. </s>
            <s xml:id="echoid-s7031" xml:space="preserve">vnde
              <lb/>
            poſtea Tabulas Aſtronomicas condidere de quibus paulo poſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s7032" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div144" type="section" level="1" n="90">
          <head xml:id="echoid-head99" style="it" xml:space="preserve">De motibus Lunæ veris, & apparentibus.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7033" xml:space="preserve">IN figura ſuperiori linea A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s7034" xml:space="preserve">dicitur linea medij motus, quia vbi ipſa in Zodiaco fuerit ibi deſinit medius
              <lb/>
            quilibet motus ex ſupradictis. </s>
            <s xml:id="echoid-s7035" xml:space="preserve">linea vero A M. </s>
            <s xml:id="echoid-s7036" xml:space="preserve">tranſiens per Lunam deſignat in Zodiaco locum verũ Lu-
              <lb/>
            næ; </s>
            <s xml:id="echoid-s7037" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s7038" xml:space="preserve">conſequentur etiam motus omnes veri ipſi abſoluuntur, vbi ipſa in Zodiaco fuerit, v.</s>
            <s xml:id="echoid-s7039" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s7040" xml:space="preserve">ſi ipſa fuerit 15.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7041" xml:space="preserve">grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s7042" xml:space="preserve">♈. </s>
            <s xml:id="echoid-s7043" xml:space="preserve">erit motus verus longitudinis Lunæ gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s7044" xml:space="preserve">15. </s>
            <s xml:id="echoid-s7045" xml:space="preserve">motus enim iſti ſunt arcus numerati, vel ab Ariete, vel à
              <lb/>
            Sole, vel a Nodis, vſque ad lineam medij motus, aut veri. </s>
            <s xml:id="echoid-s7046" xml:space="preserve">Conſideratur præterea aliquando motus apparens,
              <lb/>
            qui eſt arcus Zodiaci, aliunde numeratus vſque ad illum Zodiaci gradum, ad quem linea motus apparentis
              <lb/>
            applicuerit. </s>
            <s xml:id="echoid-s7047" xml:space="preserve">linea autem motus apparentis eſt quæ ducitur ab oculo noſtro per Lunam vſque ad Zodiacum,
              <lb/>
            vbi deſignat locum Lunæ viſum, difterentem a vero, vti alias explicatum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s7048" xml:space="preserve">motus verus reperitur, per cal-
              <lb/>
            culum Aſtronomicum, de quo mox: </s>
            <s xml:id="echoid-s7049" xml:space="preserve">motus apparens reperitur per obſeruationem inſtrument@s adh@bitis. </s>
            <s xml:id="echoid-s7050" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Sed quæres quot milliaria Aſtronomica ſingulis ho@is ob diurnam conuerſionem peragit Luna? </s>
            <s xml:id="echoid-s7051" xml:space="preserve">Reſpon-
              <lb/>
            deo eam, quando eſt in mediocri à terra diſtantia conficere milliariorum 50, 400. </s>
            <s xml:id="echoid-s7052" xml:space="preserve">nam cũ in mediocri remo-
              <lb/>
            tione diameter circuitus Lunaris contineat diametros terræ 56. </s>
            <s xml:id="echoid-s7053" xml:space="preserve">continebit pariter circuitus ille terræ peri-
              <lb/>
            pheria 56. </s>
            <s xml:id="echoid-s7054" xml:space="preserve">vicibus; </s>
            <s xml:id="echoid-s7055" xml:space="preserve">nam vt ſe habet diameter ad diametrum, ita circumferentia ad circumferentiam (ex Papi
              <lb/>
            Alex@ndrini lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7056" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s7057" xml:space="preserve">propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s7058" xml:space="preserve">11. </s>
            <s xml:id="echoid-s7059" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s7060" xml:space="preserve">ex Geom. </s>
            <s xml:id="echoid-s7061" xml:space="preserve">pract. </s>
            <s xml:id="echoid-s7062" xml:space="preserve">Clauij lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7063" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s7064" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s7065" xml:space="preserve">8.) </s>
            <s xml:id="echoid-s7066" xml:space="preserve">quare cùm in ambitu terræ ſint millia-
              <lb/>
            ria Aſtronomica 21, 600. </s>
            <s xml:id="echoid-s7067" xml:space="preserve">ſi eam multiplicentur per 56. </s>
            <s xml:id="echoid-s7068" xml:space="preserve">producitur num. </s>
            <s xml:id="echoid-s7069" xml:space="preserve">milliariorum circuitus Lunaris, is
              <lb/>
            autem eſt 1,200,600. </s>
            <s xml:id="echoid-s7070" xml:space="preserve">qui numerus diui@us per 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s7071" xml:space="preserve">horas, dab@t 50,400. </s>
            <s xml:id="echoid-s7072" xml:space="preserve">milliar. </s>
            <s xml:id="echoid-s7073" xml:space="preserve">vnicuique horæ; </s>
            <s xml:id="echoid-s7074" xml:space="preserve">tantuſque id-
              <lb/>
            circo erit motus Lunæ horarius ſecundum d@urnam lationem primi mobilis. </s>
            <s xml:id="echoid-s7075" xml:space="preserve">Atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s7076" xml:space="preserve">hæc de Lunæ motu pro
              <lb/>
            inſtituta breuitate ſufficiant.</s>
            <s xml:id="echoid-s7077" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div145" type="section" level="1" n="91">
          <head xml:id="echoid-head100" style="it" xml:space="preserve">De Lunæ Illuminatione. Cap. III.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7078" xml:space="preserve">ANaximander Mileſius Aſtronomorum vetuſtiſſimus abhinc bis mille, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7079" xml:space="preserve">ducentis annis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7080" xml:space="preserve">amplius, te-
              <lb/>
            ſte Plinio omnium primus docuit Lunam lumen a Sole mutuare, ac proinde, vt alius quoque dixit, lu-
              <lb/>
            ce aliena lucere; </s>
            <s xml:id="echoid-s7081" xml:space="preserve">cuius rei hæc forte argumenta illi occurrere.</s>
            <s xml:id="echoid-s7082" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>
Impressum