Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
76
"/>
quoque neceſſe eſt. </
s
>
<
s
>Si igitur aliquorum eſſentia
<
expan
abbr
="
cõtinet
">continet</
expan
>
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
; neque mens illam à materia ſe
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg696
"/>
<
lb
/>
parabit: aliter id quod non eſt,
<
expan
abbr
="
conciperet̃
">conciperetur</
expan
>
, & falſitas in termino ſimplici extaret: eſt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
eſſentia
<
lb
/>
materię adnexa, ea tamen noſcitur, vt extra
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Et quanuis ad terminos ſimplices ignoratio
<
lb
/>
pertineat,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quia
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
ſint indiuidui, vel prorſus attinguntur, vel penitus
<
expan
abbr
="
ignorãtur
">ignorantur</
expan
>
; in hac notione
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg697
"/>
<
lb
/>
falſitas inerit, quòd partim res ipſa attingetur, partim ignorabitur: attingetur ſanè, dum
<
expan
abbr
="
eſsẽtia
">eſsentia</
expan
>
<
lb
/>
comprehenditur, ignorabitur
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
, quòd eſſentia
<
expan
abbr
="
cõcipietur
">concipietur</
expan
>
aliter àc ſit. </
s
>
<
s
>Sed eius ignoratio quod
<
lb
/>
abſtrahere vocatur, in cauſſa eſt
<
expan
abbr
="
oĩs
">omnis</
expan
>
erroris: neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ille qui abſtrahit, ita ſeparat, quia cogitet
<
lb
/>
rem aliter
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
ipſa ſit; ſed conſeruat eſſentiam & rei naturam vt ſe habet, non cogitat de oppoſi
<
lb
/>
to; non accipit ac ſi hoc ſine illo ſit, ſed quod eſt in illo, accipiens
<
expan
abbr
="
cõſiderat
">conſiderat</
expan
>
id quod ineſt;
<
expan
abbr
="
alterũ
">alterum</
expan
>
,
<
lb
/>
in quo ineſt, omittit; non enunciat hoc
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eſſe in hoc: nam ſic ſimplex
<
expan
abbr
="
cõprehenſio
">comprehenſio</
expan
>
non eſſet, &
<
lb
/>
includeret falſitatem: verùm videt hoc in illo eſſe, &
<
expan
abbr
="
totũ
">totum</
expan
>
concipit primùm; partes facit quę ne
<
lb
/>
ceſſariò vinculo iunctę ſunt, & eas ita iunctas intelligit, ſed
<
expan
abbr
="
alterã
">alteram</
expan
>
partem ſe conuertit, quam & ſi
<
lb
/>
ſine altera conſiderat; non idcirco ſine altera concipit. </
s
>
<
s
>Conſiderare
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
eſt
<
expan
abbr
="
contẽplari
">contemplari</
expan
>
naturam,
<
lb
/>
& procedere à confuſo ad
<
expan
abbr
="
diſtinctũ
">diſtinctum</
expan
>
; concipere eſt ſolummodò informari, ſiue in prima & confuſa
<
lb
/>
notitia, ſeu cùm
<
expan
abbr
="
iã
">iam</
expan
>
diſtinctè nouimus, & notionibus diſtinctis informamur. </
s
>
<
s
>Ecce
<
expan
abbr
="
nũc
">nunc</
expan
>
tibi
<
expan
abbr
="
domi-nũ
">domi
<
lb
/>
num</
expan
>
; quis
<
expan
abbr
="
eũ
">eum</
expan
>
concipiet ſine ſeruo? </
s
>
<
s
>vna eſt
<
expan
abbr
="
vtriuſq.
">vtriuſque</
expan
>
<
expan
abbr
="
cõprehenſio
">comprehenſio</
expan
>
;
<
expan
abbr
="
dominũ
">dominum</
expan
>
tamen conſidero
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
con
<
lb
/>
ſiderato ſeruo, ideſt
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
domini exploro,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
ſerui,
<
expan
abbr
="
quẽ
">quem</
expan
>
tamen ſine ſeruo non concipio propter
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg698
"/>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
neceſſariã
">neceſſariam</
expan
>
<
expan
abbr
="
habitudinẽ
">habitudinem</
expan
>
quæ inter illos intercedit. </
s
>
<
s
>alia eſt
<
expan
abbr
="
vtriuſq.
">vtriuſque</
expan
>
<
expan
abbr
="
eſsẽtia
">eſsentia</
expan
>
& ratio, ſed adeſt penden
<
lb
/>
tia mutua;
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
illa
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
quæ reſpiciat eſſentiam; propter hanc
<
expan
abbr
="
vnũ
">vnum</
expan
>
ſine altero
<
expan
abbr
="
neutiquã
">neutiquam</
expan
>
concipi
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
põt
">potest</
expan
>
; ſed propter variam
<
expan
abbr
="
vtriuſq.
">vtriuſque</
expan
>
rationem vnum ſine altero conſiderare licet; hoc non illud con
<
lb
/>
templor, & ſi non ſine illo cognoſco. </
s
>
<
s
>ſic abſtrahendo non dico
<
expan
abbr
="
mendaciũ
">mendacium</
expan
>
, quia ſimplex appre
<
lb
/>
hendo (huius
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
notio ſimplex eſt, cùm de huius domino cogito) vniuerſam rei
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
<
expan
abbr
="
cõcipio
">concipio</
expan
>
;
<
lb
/>
quod ad hoc pertinet, ſeorſum contemplor, quod ſcilicet illius eſt proprium, & in hoc munere ſic
<
lb
/>
affectus ſum, vt
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
etiam ignorantiæ redargui poſsim, quòd rem aliter intelligam, àc ſit. </
s
>
<
s
>quin
<
lb
/>
ſi
<
expan
abbr
="
illorũ
">illorum</
expan
>
eſſentias ſeorſum ſumàm. </
s
>
<
s
>non quòd exiſtant, ſed ratione ſolas animaduertam, quod vulgò
<
lb
/>
dici ſolet formaliter; ſic obſeruabo ſeparatas; vt altera, tametſi manet ſimul & indiſſolubiliter;
<
lb
/>
nihilominus de altera negari poſsit: hac
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ratione licet dicere
<
expan
abbr
="
hominẽ
">hominem</
expan
>
non eſſe animal, quod hu
<
lb
/>
ius ratio non eſt ratio alterius; quanuis huius ratio ſine alterius ratione non
<
expan
abbr
="
cõſiſtat
">conſiſtat</
expan
>
, & ita licet
<
lb
/>
dicere accidens non eſſe ſubſtantiam, & dominum non eſſe ſeruum,
<
expan
abbr
="
quanq̃
">quanquam</
expan
>
accidens eſt aliquid
<
lb
/>
ſubſtantiæ, & dominus ſerui dominus, quod genus abſtractionis, quia negatione exprimi poteſt,
<
lb
/>
non ſine cauſſa
<
expan
abbr
="
cõplexum
">complexum</
expan
>
vocabimus. </
s
>
<
s
>Itaque
<
expan
abbr
="
cõmunius
">communius</
expan
>
eſt concipere
<
expan
abbr
="
q̃
">quae</
expan
>
abſtrahere & conſide
<
lb
/>
rate, ſiquidem concipere ſit rerum formas accipere, vel vt re ipſa per ſenſus offeruntur, vel vt eſ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg699
"/>
<
lb
/>
ſentiæ à materia ſegregatæ & eſt officium mentis patibilis; conſiderare & abſtrahere eſt ſepara
<
lb
/>
te conceptas, & pertinet ad
<
expan
abbr
="
eã
">eam</
expan
>
mentem quę vocatur agens. </
s
>
<
s
>aut eſt ſaltem in actu,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
conceptæ
<
lb
/>
omnes formæ ſeparantur, vt ſimitas, ſed planè ſeparatas anteà conceptas fuiſſe neceſſe eſt: conci
<
lb
/>
pere
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
mentis eſt rudis, abſtrahere fœcundę: concipere pendet ex obiectis; abſtrahere deſcen
<
lb
/>
dit à mente; tametſi quae abſtrahi queat, inhęret in rei natura. </
s
>
<
s
>eſt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
res mathematica talis, vt ad
<
expan
abbr
="
cer-tã
">cer
<
lb
/>
tam</
expan
>
materiam ſe non applicet & formę ex ſeipſis habent, vt & inter ſe & ab altis rebus ſeiugentur,
<
lb
/>
ſed abſtrahendi actus eſt ex mente & ad obiecta ipſa procedit. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
cõcipitur
">concipitur</
expan
>
totum, reſoluitur in par
<
lb
/>
tes abſtrahendo: conceptui confuſo ſuccedit abſtractio, eadem conceptui diſtinctio præcedit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quoniam verò triplex eſt abſtractio,
<
expan
abbr
="
quemadmodũ
">quemadmodum</
expan
>
docuimus olim, & ea cuius ope concipitur
<
lb
/>
vniuerſale confuſum, & vbi
<
expan
abbr
="
conceptũ
">conceptum</
expan
>
cùm ſenſilis materiæ ſimulachris ab ipſis abſoluitur, vel
<
lb
/>
vt ſenſilis eſt, vt mathematici faciunt, vel ſimpliciter, quod præſtat primus philoſophus: de po
<
lb
/>
ſtremis agitur in pręſentia, quæ ſunt propria mentis
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
alioquin illa ſit naturæ: etenim ex vi
<
expan
abbr
="
for-marũ
">for
<
lb
/>
marum</
expan
>
eſt, vt hoc modo moueant ſenſus, illo verò
<
expan
abbr
="
mentẽ
">mentem</
expan
>
, ad
<
expan
abbr
="
obeũdas
">obeundas</
expan
>
cęteras abſtractiones opera
<
lb
/>
mentis requiritur:
<
expan
abbr
="
quanq̃
">quanquam</
expan
>
nec mens per ſeipſam ſufficit: nam flagitat
<
expan
abbr
="
miniſteriũ
">miniſterium</
expan
>
naturæ: vt mox
<
lb
/>
indicabimus: proinde efficitur, vt quot modis res ipſę diſtinguantur, totidem abſtractio fiat. </
s
>
<
s
>&
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg700
"/>
<
lb
/>
prima diſtinctio in eo quòd ſunt: Eſſe verò duplex eſt, vel exiſtere, vel id quod indicat
<
expan
abbr
="
eſſentiã
">eſſentiam</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>quod ad
<
expan
abbr
="
primũ
">primum</
expan
>
pertinet, ea ſeorſum conſiderantur quæ ſubiecto diſcernuntur, tum
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
quæ re, vt
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
quorũ
">quorum</
expan
>
diuerſa ſunt genera, veluti
<
expan
abbr
="
quantũ
">quantum</
expan
>
& quale. </
s
>
<
s
>Eſſentia
<
expan
abbr
="
quorũ
">quorum</
expan
>
<
expan
abbr
="
rõ
">ratio</
expan
>
explicans quid eſt,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eſt
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
eadẽ
">eadem</
expan
>
, vel ſimpliciter, vt
<
expan
abbr
="
eorũ
">eorum</
expan
>
quę dialectici diſperata
<
expan
abbr
="
vocãt
">vocant</
expan
>
, vel formaliter, vt
<
expan
abbr
="
totũ
">totum</
expan
>
eſſe vnius non
<
lb
/>
ſit
<
expan
abbr
="
totũ
">totum</
expan
>
eſſe alterius, vel
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
<
expan
abbr
="
rõne
">ratione</
expan
>
, quia ſint indifferentia, vt
<
expan
abbr
="
cõmunia
">communia</
expan
>
ad vnum. </
s
>
<
s
>Ex his illa quę
<
expan
abbr
="
sũt
">sunt</
expan
>
<
lb
/>
natura priora, &
<
expan
abbr
="
abſtrahũtur
">abſtrahuntur</
expan
>
, &
<
expan
abbr
="
cõcipiuntur
">concipiuntur</
expan
>
ſine poſterioribus: quę vero poſteriora
<
expan
abbr
="
abſtrahunt̃
">abſtrahuntur</
expan
>
<
lb
/>
ſanè, ſed concipi nequeunt ſine illis. </
s
>
<
s
>Ergo elementa extra
<
expan
abbr
="
mixturã
">mixturam</
expan
>
cogitantur, & ſine poſte
<
lb
/>
ſubſtantia, &
<
expan
abbr
="
albũ
">album</
expan
>
ſine muſico & cygno, & cygnus ſine albedine, vt vbi
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
oppoſita nigredine
<
expan
abbr
="
cõ-cipitur
">con
<
lb
/>
cipitur</
expan
>
, etenim nihil prohibet illi concedi
<
expan
abbr
="
quodcunq.
">quodcunque</
expan
>
cum eo
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
implicet
<
expan
abbr
="
repugnantiã
">repugnantiam</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
veritatẽ
">veritatem</
expan
>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
logicã
">logicam</
expan
>
vocant. </
s
>
<
s
>Ita Deus ſine cęteris à mente quæ ſuſtineat
<
expan
abbr
="
illũ
">illum</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſplendorẽ
">ſplendorem</
expan
>
&
<
expan
abbr
="
cõcipi
">concipi</
expan
>
, &
<
expan
abbr
="
cõſiderari
">conſiderari</
expan
>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
põt
">potest</
expan
>
, non ſic homo ſine animali. </
s
>
<
s
>Nam Deus nulli refert
<
expan
abbr
="
acceptũ
">acceptum</
expan
>
, quae ſit rationis
<
expan
abbr
="
cõpos
">compos</
expan
>
, continet ani
<
lb
/>
mal
<
expan
abbr
="
eſsẽtiæ
">eſsentiæ</
expan
>
<
expan
abbr
="
partẽ
">partem</
expan
>
: huic ſimilis eſt materiæ
<
expan
abbr
="
formęq́
">formęque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
rõ
">ratio</
expan
>
, vt mox docebimus. </
s
>
<
s
>Quibus ſic ſtantibus </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>