Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(44)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
44
"
file
="
0096
"
n
="
96
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
ſunt in Mundo, cum non eundem prorſus locum obtineant;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde jam in aggregato diſcrimen aliquod oriri debet, quod
<
lb
/>
perfectam ſimilitudinem omnino impediat. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed illud eam in-
<
lb
/>
ducit magis, quod quæ maxime conferunt ad ejuſmodi diſpo-
<
lb
/>
ſitionem, neceſſario reſpectu diverſarum frondium diverſa non
<
lb
/>
nihil eſſe debeant. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Omiſſa ipſa earum forma in ſemine, ſo-
<
lb
/>
lares radii, humoris ad nutritionem neceſſarii quantitas, di-
<
lb
/>
ſtantia, a qua debet is progredi, ut ad locum ſuum deveniat,
<
lb
/>
aura ipſa, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">agitatio inde orta, non ſunt omnino ſimilia, ſed
<
lb
/>
diverſitatem aliquam habent, ex qua diverſitas in maſſas inde
<
lb
/>
efformatas redundat.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">97. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Patet igitur, varietatem illam a numero pendere com-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0096-01
"
xlink:href
="
note-0096-01a
"
xml:space
="
preserve
">Similitudine
<
lb
/>
qualicunque in
<
lb
/>
aliquibus ma-
<
lb
/>
gis probari ho
<
lb
/>
mogenitatem,
<
lb
/>
quam diſſimili.
<
lb
/>
tudine hetero.
<
lb
/>
geneitatem.</
note
>
binationum poſſibilium in numero punctorum neceſſario ad ſen-
<
lb
/>
ſationem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">circumſtantiarum, quæ ad formationem maſſæ
<
lb
/>
ſunt neceſſariæ, adeoque ejuſmodi inductionem extendi ad ele-
<
lb
/>
menta non poſſe. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quin immo illa tanta ſimilitudo, quæ
<
lb
/>
cum exigua diſſimilitudine commixta invenitur in tam mul-
<
lb
/>
tis corporibus, indicat potius ſimilitudinem ingentem in ele-
<
lb
/>
mentis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam ob tantum poſſibilium combinationum nume-
<
lb
/>
rum, maſſæ elementorum etiam penitus homogeneorum debent
<
lb
/>
a ſe invicem differre plurimum, adeoque ſi elementa heteroge-
<
lb
/>
nea ſint, in immenſum majorem debent habere diſſimilitudi-
<
lb
/>
nem, quam ipſa prima elementa, ex quibus idcirco nullæ maſ-
<
lb
/>
ſæ, ne tantillum quidem, ſimiles provenire deberent. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Cum
<
lb
/>
elementa multo minus diſſimilia eſſe debeant, quam aggregata
<
lb
/>
elementorum, multo magis ad elementorum homogeneitatem va-
<
lb
/>
lere debet illa quæcunque ſimilitudo, quam in corporibus obſer-
<
lb
/>
vamus, potiſſimum in tam multis, quæ ad eandem pertinent ſpe-
<
lb
/>
ciem, quam ad heterogeneitatem eorundem tam exiguum illud
<
lb
/>
diſcrimen, quod in aliis tam multis obſervatur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Rem autem
<
lb
/>
penitus conficit illa tanta ſimilitudo, qua ſuperius uſi ſumus, in
<
lb
/>
primo crure exhibente impenetrabilitatem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in poſtremo exhi-
<
lb
/>
bente gravitatem generalem, quæ crura cum ob haſce proprieta-
<
lb
/>
tes corporibus omnibus adeo generales, adeo inter ſe in omnibus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſimilia ſint, etiam reliqui arcus curvæ exprimentis vires omni-
<
lb
/>
modam ſimilitudinem indicant pro corporibus itidem omnibus.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">98. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Supereſt, quod ad hanc rem pertinet, illud unum ite-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0096-02
"
xlink:href
="
note-0096-02a
"
xml:space
="
preserve
">Homogeneita-
<
lb
/>
tem ab analyſi
<
lb
/>
Naturæinſinua-
<
lb
/>
ri: exemplum a
<
lb
/>
libris, litteris,
<
lb
/>
punctulis.</
note
>
rum hic monendum, quod ipſum etiam initio hujus Ope-
<
lb
/>
ris innui, ipſam Naturam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ipſum analyſeos ordinem nos
<
lb
/>
ducere ad ſimplicitatem & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">homogeneitatem elementorum, cum
<
lb
/>
nimirum, quo analyſis promovetur magis, eo ad pauciora,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inter ſe minus diſcrepantia principia deveniatur, uti patet
<
lb
/>
in reſolutionibus Chemicis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quam quidem rem ipſum lit-
<
lb
/>
terarum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vocum exemplum multo melius animo ſiſtet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Fieri utique poſſent nigricantes litteræ, non ductu atramenti
<
lb
/>
continuo, ſed punctulis rotundis nigricantibus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ita parum a ſe
<
lb
/>
invicem remotis, ut intervalla non niſi ope microſcopii diſcer-
<
lb
/>
ni poſſent, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quidem ipſæ litterarum formæ pro typis fieri </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>