Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(44)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
44
"
file
="
0096
"
n
="
96
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
ſunt in Mundo, cum non eundem prorſus locum obtineant;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde jam in aggregato diſcrimen aliquod oriri debet, quod
<
lb
/>
perfectam ſimilitudinem omnino impediat. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed illud eam in-
<
lb
/>
ducit magis, quod quæ maxime conferunt ad ejuſmodi diſpo-
<
lb
/>
ſitionem, neceſſario reſpectu diverſarum frondium diverſa non
<
lb
/>
nihil eſſe debeant. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Omiſſa ipſa earum forma in ſemine, ſo-
<
lb
/>
lares radii, humoris ad nutritionem neceſſarii quantitas, di-
<
lb
/>
ſtantia, a qua debet is progredi, ut ad locum ſuum deveniat,
<
lb
/>
aura ipſa, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">agitatio inde orta, non ſunt omnino ſimilia, ſed
<
lb
/>
diverſitatem aliquam habent, ex qua diverſitas in maſſas inde
<
lb
/>
efformatas redundat.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">97. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Patet igitur, varietatem illam a numero pendere com-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0096-01
"
xlink:href
="
note-0096-01a
"
xml:space
="
preserve
">Similitudine
<
lb
/>
qualicunque in
<
lb
/>
aliquibus ma-
<
lb
/>
gis probari ho
<
lb
/>
mogenitatem,
<
lb
/>
quam diſſimili.
<
lb
/>
tudine hetero.
<
lb
/>
geneitatem.</
note
>
binationum poſſibilium in numero punctorum neceſſario ad ſen-
<
lb
/>
ſationem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">circumſtantiarum, quæ ad formationem maſſæ
<
lb
/>
ſunt neceſſariæ, adeoque ejuſmodi inductionem extendi ad ele-
<
lb
/>
menta non poſſe. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quin immo illa tanta ſimilitudo, quæ
<
lb
/>
cum exigua diſſimilitudine commixta invenitur in tam mul-
<
lb
/>
tis corporibus, indicat potius ſimilitudinem ingentem in ele-
<
lb
/>
mentis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam ob tantum poſſibilium combinationum nume-
<
lb
/>
rum, maſſæ elementorum etiam penitus homogeneorum debent
<
lb
/>
a ſe invicem differre plurimum, adeoque ſi elementa heteroge-
<
lb
/>
nea ſint, in immenſum majorem debent habere diſſimilitudi-
<
lb
/>
nem, quam ipſa prima elementa, ex quibus idcirco nullæ maſ-
<
lb
/>
ſæ, ne tantillum quidem, ſimiles provenire deberent. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Cum
<
lb
/>
elementa multo minus diſſimilia eſſe debeant, quam aggregata
<
lb
/>
elementorum, multo magis ad elementorum homogeneitatem va-
<
lb
/>
lere debet illa quæcunque ſimilitudo, quam in corporibus obſer-
<
lb
/>
vamus, potiſſimum in tam multis, quæ ad eandem pertinent ſpe-
<
lb
/>
ciem, quam ad heterogeneitatem eorundem tam exiguum illud
<
lb
/>
diſcrimen, quod in aliis tam multis obſervatur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Rem autem
<
lb
/>
penitus conficit illa tanta ſimilitudo, qua ſuperius uſi ſumus, in
<
lb
/>
primo crure exhibente impenetrabilitatem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in poſtremo exhi-
<
lb
/>
bente gravitatem generalem, quæ crura cum ob haſce proprieta-
<
lb
/>
tes corporibus omnibus adeo generales, adeo inter ſe in omnibus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſimilia ſint, etiam reliqui arcus curvæ exprimentis vires omni-
<
lb
/>
modam ſimilitudinem indicant pro corporibus itidem omnibus.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">98. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Supereſt, quod ad hanc rem pertinet, illud unum ite-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0096-02
"
xlink:href
="
note-0096-02a
"
xml:space
="
preserve
">Homogeneita-
<
lb
/>
tem ab analyſi
<
lb
/>
Naturæinſinua-
<
lb
/>
ri: exemplum a
<
lb
/>
libris, litteris,
<
lb
/>
punctulis.</
note
>
rum hic monendum, quod ipſum etiam initio hujus Ope-
<
lb
/>
ris innui, ipſam Naturam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ipſum analyſeos ordinem nos
<
lb
/>
ducere ad ſimplicitatem & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">homogeneitatem elementorum, cum
<
lb
/>
nimirum, quo analyſis promovetur magis, eo ad pauciora,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inter ſe minus diſcrepantia principia deveniatur, uti patet
<
lb
/>
in reſolutionibus Chemicis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quam quidem rem ipſum lit-
<
lb
/>
terarum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vocum exemplum multo melius animo ſiſtet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Fieri utique poſſent nigricantes litteræ, non ductu atramenti
<
lb
/>
continuo, ſed punctulis rotundis nigricantibus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ita parum a ſe
<
lb
/>
invicem remotis, ut intervalla non niſi ope microſcopii diſcer-
<
lb
/>
ni poſſent, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quidem ipſæ litterarum formæ pro typis fieri </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>