Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N12A21" type="main">
              <s id="N12A6B">
                <pb pagenum="89" xlink:href="005/01/097.jpg"/>
              E ſe habeat ad pondus D eadem proportione, qua bra­
                <lb/>
              chium CA ſe habet ad brachium CB. </s>
              <s id="N12A8F">Tunc quippe dici­
                <lb/>
              mus vectem, aut libram manſuram in æquilibrio propter
                <lb/>
                <expan abbr="cõmutatam">commutatam</expan>
              proportionem. </s>
              <s id="N12A99">Etenim quadruplum ponderis
                <lb/>
              D commutatur cum quadruplo longitudinis CB. </s>
              <s id="N12A9F">Et pon­
                <lb/>
              dus E compenſatur à longitudine CA, quæ eſt quarta.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N12AA5">pars longitudinis CB: ſicut pondus E eſt quarta pars pon­
                <lb/>
              deris D. </s>
              <s id="N12AAB">Quare promiſcue ſumendo partes ipſas ponde­
                <lb/>
              rantes ſiue ratione propriæ grauitatis, ſiue ratione diſtan­
                <lb/>
              tiæ quam habent à fulcimento, quinque erunt partes ad le­
                <lb/>
              uam, & quinque ad dexteram,
                <expan abbr="vtræq.">vtræque</expan>
              vtriſque in pondere
                <lb/>
              æquales, vel æquè ſimul grauitantes. </s>
              <s id="N12ABA">Siquidem nec pondus
                <lb/>
              D, quod eſt vt quatuor: nec pondus E, quod eſt vt vnum,
                <lb/>
              ſuperare poteſt longitudinem CA, quæ pariter eſt vt vnum.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N12AC2">Et ſic vnum ſupra quatuor ex vtraque parte conſtituunt
                <lb/>
              quinquenarium æquale ex commutata proportione longi­
                <lb/>
              tudinis, & grauitatis. </s>
            </p>
            <p id="N12AC9" type="main">
              <s id="N12ACB">Cæterum cum Ariſtoteles totam vin ſui argumenti ſum­
                <lb/>
              pſerit ex eo, quod ab æquali pondere celerius mouetur bra­
                <lb/>
              chium, ſeu partem libræ, quæ magis à centro diſtenditur;
                <lb/>
              cauſam ipſam cur exiguæ vires adhibito vecte magna mo­
                <lb/>
              ueant pondera conſtituere videtur in velocitate, quæ bra­
                <lb/>
              chij longitudinem conſequitur, vt ait Baldus. </s>
              <s id="N12AD9">Quod qui­
                <lb/>
              dem ipſe minime approbat. </s>
              <s id="N12ADE">Quæ enim, ait, velocitas in re
                <lb/>
              ſtante? </s>
              <s id="N12AE3">Stant autem vectis, & libra dum manent in æquili­
                <lb/>
              brio, & nihilominus parua potentia ingens ſuſtinet pondus. </s>
            </p>
            <p id="N12AE8" type="main">
              <s id="N12AEA">Veruntamen ſi verba Ariſtotelis exactius penſentur non
                <lb/>
              id ſignificant, nec ille talem cauſam formaliter in maiori
                <lb/>
              velocitate, ſed in maiori grauitate, aut virtute conſtituit,
                <lb/>
              quæ brachij maiorem longitudinem conſequitur. </s>
              <s id="N12AF3">Etenim
                <lb/>
              cum dixit:
                <emph type="italics"/>
              Quoniam autem ab æquali pondere celerius mo­
                <lb/>
              uetur maior earum, quæ à centro ſunt.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="N12AFF"> Idem per
                <emph type="italics"/>
              celerius
                <emph.end type="italics"/>
              ac
                <lb/>
              per
                <emph type="italics"/>
              facilius
                <emph.end type="italics"/>
              intellexit. </s>
              <s id="N12B10">Quandoquidem paulo poſt id ipſum
                <lb/>
              repetens, ait.
                <emph type="italics"/>
              Semper autem quanto ab hypomochlio dicta­
                <lb/>
              bit magis, tanto facilius mouebit.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="N12B20"> Et quidem in motu locali
                <lb/>
              velocitas ſemper facilitatem inuoluit, aut ſupponit,
                <expan abbr="ipſaq.">ipſaque</expan>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>