Alberti, Leone Battista, De re aedificatoria, 1485
page |< < of 406 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N40001A">
            <p id="N404255" type="main">
              <s id="N40426E">
                <pb xlink:href="004/01/097.jpg"/>
              quæ in carinarum ſint factæ modum. </s>
              <s id="N40427B">Sed peto hanc ueniam ut
                <lb/>
              his libris id tandem ſatis putemus dictum latine: quod cum apte
                <lb/>
              ad rem: tum et apertiſſime
                <expan abbr="ĩtelligatur">intelligatur</expan>
              . </s>
              <s id="N404286">Teſtudinum iſta ſunt ge
                <lb/>
              nera / fornix / camera / et recta ſpherica: et ſiquæ
                <expan abbr="iſtarũ">iſtarum</expan>
              quota ſunt
                <lb/>
              pars: Ex his recta ſpherica ſui natura
                <expan abbr="">non</expan>
              niſi parietibus a circulari
                <lb/>
              area
                <expan abbr="ſurgẽtibus">ſurgentibus</expan>
              imponitur. </s>
              <s id="N40429B">Camera uero teſtudo quadratis debe
                <lb/>
              tur areis: Fornicibuſ autem areæ
                <expan abbr="angulorũ">angulorum</expan>
              quatuor: ſeu breuiores
                <lb/>
              illæ
                <expan abbr="quidẽ/ſeu">quidem / ſeu</expan>
              oblongæ ſint: quales uidemus criptoporticus ope
                <lb/>
              riuntur. </s>
              <s id="N4042AC">Teſtudo ea quæ perforati ad
                <expan abbr="mẽtis">mentis</expan>
                <expan abbr="ſimilitudinẽ">ſimilitudinem</expan>
              ducat:
                <lb/>
              Verbi etiam ſimilitudine apud nos fornix appellabitur. </s>
              <s id="N4042B9">Erit igi
                <lb/>
              tur id ueluti unum atque item alteros ad arcum arcus adegeris: aut
                <lb/>
              quaſi flexæ trabis latitudinem extenſam multo ac protinus dila
                <lb/>
              tatam reddideris: Ex qua re aſſequemur / ut quaſi inflexus paries
                <lb/>
              in caput pro tecto adſtet. </s>
              <s id="N4042C4">Sin autem fornicem hanc fortaſſis a
                <expan abbr="ptẽtrione">ſe
                  <lb/>
                ptemtrione</expan>
              ad meridiem protenſam / tranſuerſa altera fornix ab ori
                <lb/>
              ente ad
                <expan abbr="occidẽtem">occidentem</expan>
              ſolem peruadens totis lineis
                <expan abbr="ſecuerit / teſtudinẽ">ſecuerit / teſtudinem</expan>
                <lb/>
                <expan abbr="cõſtituent">conſtituent</expan>
              : quam inflexorum
                <expan abbr="cornuũ">cornuum</expan>
              ſimilitudine: quæ in angu
                <lb/>
              los procurrant cameram
                <expan abbr="nũcupabimus">nuncupabimus</expan>
              . </s>
              <s id="N4042E5">Quod ſi arcus ipſi complu
                <lb/>
              res et coæquales mutuo unicum in punctum medii culminis ſeſe
                <lb/>
              interſecuerint: teſtudinem
                <expan abbr="cõſtituent">conſtituent</expan>
              coelo ſimilem: rectam inde
                <lb/>
              ſphericam appellari hanc placuit. </s>
              <s id="N4042F2">Quæ teſtudines aliqua
                <expan abbr="iſtarũ">iſtarum</expan>
                <lb/>
              e partibus conſtet / hæ ſunt. </s>
              <s id="N4042FB">Nam ſi coeli emiſpherium natura
                <expan abbr="perpẽdiculari">per
                  <lb/>
                pendiculari</expan>
              et recta ſectione ab oriente ad occidentem uerſus duas
                <lb/>
              in partes diuiſerit: Teſtudines dabit geminas: quæ quidem ſca
                <lb/>
              phis emiciclorum pro tecto ſunt. </s>
              <s id="N404307">Sin autem ab
                <expan abbr="oriẽtis">orientis</expan>
              angulo ad
                <lb/>
              angulum meridier: et a meridiano iſtoc ad angulum occidentis:
                <lb/>
              et ab iſto ad angulum
                <expan abbr="ſeptẽtrionis">ſeptentrionis</expan>
              : et a ſeptentrionali quoque iſtoc
                <lb/>
              ad primarium illud orientis angulum pari ratione natura
                <expan abbr="circũ">circum</expan>
                <lb/>
              ſeptum et
                <expan abbr="cõmutilatum">commutilatum</expan>
              coeli emiſpherium reddiderit:
                <expan abbr="reſtudinẽ">teſtudinem</expan>
                <lb/>
              tum quidem in medio relinquet: quam nos turgidi ueli ſimilitu
                <lb/>
              dine auleam
                <expan abbr="nũcupabimus">nuncupabimus</expan>
              . </s>
              <s id="N404330">In qua uero perficiunda plures forni
                <lb/>
              cis partes conueniant: qualeſ uidemus ſex octo ue angulorum are
                <lb/>
              aſ teſtudinari: hanc noſ ſphericam angularem appellabimuſ.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N40433A">Teſtudinum
                <expan abbr="aſtruendarũ">aſtruendarum</expan>
              ratio eadem quæ in muriſ
                <expan abbr="aſſeruabit̃">aſſeruabitur</expan>
              : </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>