98LIBER
Dearis deorum ordinandis. # Caput. # VIII.
Aræ ſpectẽt ad orientem, &
ſemper inferiores ſint collocatæ.
ꝗ̃ ſimulacra, quæ
fuerint in æde, vti ſuſpicientes diuinitatem qui ſupplicant & ſacrificant, diſ
ſparibus altitudinibus ad ſui cuiuſ dei decorem componantur, Altitudi
nes autẽ earum ſic ſunt explicandæ, vti Ioui omnibuſ cœleſtibus ꝗ̃excel-
ſiſſimæ conſtituantur, Veſtæ Terræ Mari humiles collocentur, ita idoneæ
his inſtitutionibus explicabuntur in mediis ædibus ararum deformatiões,
Explicatis ædium ſacrarum compoſitiõibus in hoc libro, in ſequenti de cõ
munium operum reddemus diſtributionibus explicationes.
fuerint in æde, vti ſuſpicientes diuinitatem qui ſupplicant & ſacrificant, diſ
ſparibus altitudinibus ad ſui cuiuſ dei decorem componantur, Altitudi
nes autẽ earum ſic ſunt explicandæ, vti Ioui omnibuſ cœleſtibus ꝗ̃excel-
ſiſſimæ conſtituantur, Veſtæ Terræ Mari humiles collocentur, ita idoneæ
his inſtitutionibus explicabuntur in mediis ædibus ararum deformatiões,
Explicatis ædium ſacrarum compoſitiõibus in hoc libro, in ſequenti de cõ
munium operum reddemus diſtributionibus explicationes.
M. VITR VVII DE AR CHITECTVRA
LIBER QVINTVS.
LIBER QVINTVS.
Qvi amplioribus voluminibus imperator ingenii co-
gitationes p̃cepta explicauerunt, maximas & egræ-
gias adiecerunt ſuis ſcriptis autoritates, quod etiã vel
in noſtris quoque ſtudiis res pateretur, vt amplifica/-
tionibus autoritas & ĩ his p̃ceptis augeretur, ſed id nõ
eſt quẽadmodum putatur, expeditum, Non enim de
architectura ſic ſcribitur, vt hiſtoriæ aut poemata, hi-
ſtoriæ per ſe tenent lectores, habent enim nouarũ re℞
varias expectationes, poematum vero carminum metra & pedes ac verbo-
rum elegans diſpoſitio, & ſentẽtiarum inter perſonas & verſuum diſtincta
pronunciatio, prolectando ſenſus legentiũ perducit ſine offenſa ad ſummã
ſcriptorum terminationem, Id autẽ in architecturæ conſcriptionibus non
poteſt fieri, ꝙ vocabula ex artis propria neceſſitate concepta inconſueto ſer
mone obiiciunt ſenſibus obſcuritatẽ. Cũ ea ergo per ſe non ſint aperta, nec
pateant eorum in conſuetudine nomina, tum etiam p̃ceptorum late vagan
tes ſcripturæ ſi non contrahantur, & paucis & perlucidis ſententiis explicẽ
tur, frequentia multitudine ſermonis impediente, incertas legentium effi
cient cogitationes. Ita occultas nominationes cõmẽſuſ e membris ope-
rum pronuncians vt memoriæ tradant̃, breuiter exponã, Sic. n. expeditius
ea recipere poterunt mentes, Non minus cum animaduertiſſem diſtentã oc
cupationibus ciuitatẽ publicis & priuatis negociis, paucis iudicaui ſcribẽ-
dum, vti anguſto ſpatio vacuitatis ea legentes breuiter percipere poſſent,
Etiã Pythagoræ hiſ qui eius hereſim fuerũt ſecuti, placuit cubicis rõni-
bus p̃cepta in voluminibus ſcribere, conſtituerunt cubũ. ccxvi. verſuum
eoſ non pluſꝗ̃ tres in vna conſcriptione oportere eſſe putauerunt, Cubus
aũt eſt corpus ex. vi. lateribus æquali latitudine planitia℞ perquadratũ, Is
cum eſt iactus, quã in partẽ incubuit, dum eſt intactus, immotã habet ſta-
bilitatẽ, vti ſunt etiã teſſeræ, quas in alueo ludentes iaciũt, Hanc aũt
gitationes p̃cepta explicauerunt, maximas & egræ-
gias adiecerunt ſuis ſcriptis autoritates, quod etiã vel
in noſtris quoque ſtudiis res pateretur, vt amplifica/-
tionibus autoritas & ĩ his p̃ceptis augeretur, ſed id nõ
eſt quẽadmodum putatur, expeditum, Non enim de
architectura ſic ſcribitur, vt hiſtoriæ aut poemata, hi-
ſtoriæ per ſe tenent lectores, habent enim nouarũ re℞
varias expectationes, poematum vero carminum metra & pedes ac verbo-
rum elegans diſpoſitio, & ſentẽtiarum inter perſonas & verſuum diſtincta
pronunciatio, prolectando ſenſus legentiũ perducit ſine offenſa ad ſummã
ſcriptorum terminationem, Id autẽ in architecturæ conſcriptionibus non
poteſt fieri, ꝙ vocabula ex artis propria neceſſitate concepta inconſueto ſer
mone obiiciunt ſenſibus obſcuritatẽ. Cũ ea ergo per ſe non ſint aperta, nec
pateant eorum in conſuetudine nomina, tum etiam p̃ceptorum late vagan
tes ſcripturæ ſi non contrahantur, & paucis & perlucidis ſententiis explicẽ
tur, frequentia multitudine ſermonis impediente, incertas legentium effi
cient cogitationes. Ita occultas nominationes cõmẽſuſ e membris ope-
rum pronuncians vt memoriæ tradant̃, breuiter exponã, Sic. n. expeditius
ea recipere poterunt mentes, Non minus cum animaduertiſſem diſtentã oc
cupationibus ciuitatẽ publicis & priuatis negociis, paucis iudicaui ſcribẽ-
dum, vti anguſto ſpatio vacuitatis ea legentes breuiter percipere poſſent,
Etiã Pythagoræ hiſ qui eius hereſim fuerũt ſecuti, placuit cubicis rõni-
bus p̃cepta in voluminibus ſcribere, conſtituerunt cubũ. ccxvi. verſuum
eoſ non pluſꝗ̃ tres in vna conſcriptione oportere eſſe putauerunt, Cubus
aũt eſt corpus ex. vi. lateribus æquali latitudine planitia℞ perquadratũ, Is
cum eſt iactus, quã in partẽ incubuit, dum eſt intactus, immotã habet ſta-
bilitatẽ, vti ſunt etiã teſſeræ, quas in alueo ludentes iaciũt, Hanc aũt