CAP. XI.
_A_Tuerò non ſine mutatione tempus eſſe uidetur.
Nam
11Hîc Āriſt. de-
clarat quid ſit
tẽpus, ſoluitq́;
rationes cõten
dentes tempus
non eſſe. cũ ipſi nihil mente mutamur, aut nõ animaduertimus
nos eſſe mutatos, nõ uidetur nobis tẽpus fuiſſe: quẽadmodũ
nec hiſce, quos ferunt in Sardo apud Heroas dormire, cùm
fuerint experrecti. Cõiungunt enim nũc ipſa, prius inquã:
atq; posterius, unumq́; faciunt mediũ ob ſenſus occupatio-
nem tempus excipientes. Vt igitur ſi non aliud, atq; aliud,
ſed unum, idemq́; nunc eſſet tẽpus, ſanè non eſſet, ſic et cùm
lateat aliud, atq; aliud, me dium eſſe, ipſum non eſſe tempus
uidetur. Quòd ſi tunc fit, ut tempus eſſe non arbitremur, cũ
nullam definimus mutationẽ, ſed in uno atq; indiuiſibili ani
ma manere uidetur: cùm uerò ſenſerimus, definiuerimusq́;
mutationem, tũc tempus fuiſſe dicimus: patet profectò ſine
motu, mutationeúe tempus nõ eſſe. Quæ cùm ita ſint, pa-
tet tempus, nec motũ eſſe, nec eſſe etiam abſq; motu. Quo-
niam autem quidnam ſit tempus, quærimus: ſumamus opor
tet hinc ordientes, quidnã ipſius ſit motus. Nam ſimul mo-
tum, tẽpusq́; ſentimus. Etenim ſi tenebræ ſint, & nihil per
corpus afficiamur: motus autẽ inſit in anima, cõtinuò ſanè
quoddam etiã ſimul fuiſſe tẽpus uidetur. At cũ tẽpus, etiã
quoddã uidetur nobis fuiſſe, ſimul tũc et motus fuiſſe quid-
dam uidetur. Quibus efficitur, ut tẽpus, aut motus ſit, aut
aliquid motus. Cùm igitur motus non ſit, neceſſe eſt ipſum
aliquid motus eſſe. Cùm autem id, quod mouetur ex quo-
dam in quoddã proficiſcatur, magnitudoq́; omnis
11Hîc Āriſt. de-
clarat quid ſit
tẽpus, ſoluitq́;
rationes cõten
dentes tempus
non eſſe. cũ ipſi nihil mente mutamur, aut nõ animaduertimus
nos eſſe mutatos, nõ uidetur nobis tẽpus fuiſſe: quẽadmodũ
nec hiſce, quos ferunt in Sardo apud Heroas dormire, cùm
fuerint experrecti. Cõiungunt enim nũc ipſa, prius inquã:
atq; posterius, unumq́; faciunt mediũ ob ſenſus occupatio-
nem tempus excipientes. Vt igitur ſi non aliud, atq; aliud,
ſed unum, idemq́; nunc eſſet tẽpus, ſanè non eſſet, ſic et cùm
lateat aliud, atq; aliud, me dium eſſe, ipſum non eſſe tempus
uidetur. Quòd ſi tunc fit, ut tempus eſſe non arbitremur, cũ
nullam definimus mutationẽ, ſed in uno atq; indiuiſibili ani
ma manere uidetur: cùm uerò ſenſerimus, definiuerimusq́;
mutationem, tũc tempus fuiſſe dicimus: patet profectò ſine
motu, mutationeúe tempus nõ eſſe. Quæ cùm ita ſint, pa-
tet tempus, nec motũ eſſe, nec eſſe etiam abſq; motu. Quo-
niam autem quidnam ſit tempus, quærimus: ſumamus opor
tet hinc ordientes, quidnã ipſius ſit motus. Nam ſimul mo-
tum, tẽpusq́; ſentimus. Etenim ſi tenebræ ſint, & nihil per
corpus afficiamur: motus autẽ inſit in anima, cõtinuò ſanè
quoddam etiã ſimul fuiſſe tẽpus uidetur. At cũ tẽpus, etiã
quoddã uidetur nobis fuiſſe, ſimul tũc et motus fuiſſe quid-
dam uidetur. Quibus efficitur, ut tẽpus, aut motus ſit, aut
aliquid motus. Cùm igitur motus non ſit, neceſſe eſt ipſum
aliquid motus eſſe. Cùm autem id, quod mouetur ex quo-
dam in quoddã proficiſcatur, magnitudoq́; omnis