Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
79
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg714
"/>
<
lb
/>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ea verò cùm in
<
expan
abbr
="
rerũ
">rerum</
expan
>
naturalium definitione requiratur; ſępius item ab Ariſt. </
s
>
<
s
>pronuntiatum
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg715
"/>
<
lb
/>
ſit, definitiones naturales ſine motu non eſſe tradendas: ſiquidem materia ſenſilis ex motu,
<
expan
abbr
="
eanq̃
">eanque</
expan
>
<
lb
/>
priore ſenſili conſtaret. </
s
>
<
s
>Veruntamen, vt placet hoc, quae materia ſenſilis
<
expan
abbr
="
hmõi
">huiusmodi</
expan
>
ſit accidentium bene
<
lb
/>
ficio;
<
expan
abbr
="
p̨p̨
">propter</
expan
>
allatas rationes haud aſſentiar motum vt primum quid in rerum naturalium definitio
<
lb
/>
nibus eſſe ponendum; ſed vt notam duntaxat eius principij ex quo proximè fluit. </
s
>
<
s
>Concedam
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
ſicuti natura per motum veluti principium definitur, ſic &
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
ſenſilem, vt
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
<
lb
/>
per motum probè definiri; ſunt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
relatiua principium, & id cuius eſt principium. </
s
>
<
s
>ſi ea ſecundùm
<
lb
/>
formam conſideres; non ſecundùm materiam:
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
in definitione ſubſtantię non id quod rei
<
expan
abbr
="
prin-cipioq́
">prin
<
lb
/>
cipioque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>comitatur accipiendum eſt; ſed rem cui hæc comitatur, per eam habitudinem menti ſe
<
lb
/>
ſe offerre quidem fatebor, ſed cùm tali habitudine
<
expan
abbr
="
ſubſtantiã
">ſubſtantiam</
expan
>
<
expan
abbr
="
cõplere
">complere</
expan
>
negabo, & aſſeuerabo Phi
<
lb
/>
loſophum accepiſſe motum quo materiam per ſe alioquin
<
expan
abbr
="
ignotã
">ignotam</
expan
>
illuſtraret, vnde initium ſpe
<
lb
/>
culationum ſuarum deſumeret; notis
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
inſiſtant oportet. </
s
>
<
s
>Proinde materiam illam puto ſumi in
<
lb
/>
definitione rerum natura conſtantium, cui hæc accidunt, ideſt, illam facultatem, vnde proximò
<
lb
/>
exiſtunt accidentia quæ pellunt ſenſus. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Ideòq́
">Ideòque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>non conſtituitur per accidentia;
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
per ipſa defi
<
lb
/>
nitur,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
item ſubſtantia ſenſilis; ſed ex accidente noteſcit, & ex ipſo prius quid accidente ſi
<
lb
/>
gnificatur. </
s
>
<
s
>Quare monebat nos Alexander;
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vbi Ariſt. </
s
>
<
s
>aſſumeret motum,
<
expan
abbr
="
interpretandũ
">interpretandum</
expan
>
eſſe ma
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg716
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg717
"/>
<
lb
/>
teriam ſenſilem, quaſi ex
<
expan
abbr
="
cõſequente
">conſequente</
expan
>
ſignificetur materia ſenſilis quæ nos alioqui latet eo planè
<
lb
/>
modo quo ſubſtantia ipſa naturalis nomine corporis exprimitur, quod eſt primum genus quan
<
lb
/>
titatis, quae ab hoc conſequente nunquam deſeratur, mente noſtra aut non, aut ægrè admodum ea
<
lb
/>
ſeparante
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quæ inſunt perpetuò, ab illis
<
expan
abbr
="
quib.
">quibus</
expan
>
inſunt, vt hominis formam à carnib. & oſsib. quae
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg718
"/>
<
lb
/>
in iis ſemper apparet;
<
expan
abbr
="
idemq́
">idemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>efficeret mens in circulo, quæ forma nulli certę materiæ per ſe ad
<
lb
/>
dicta eſt, ſi
<
expan
abbr
="
quiſq.
">quiſque</
expan
>
in ære extaret, neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ſine ęre concipi poſſet. </
s
>
<
s
>Ac ſi rem interius ſcrutari veli
<
lb
/>
mus; non ſine certa ratione vſurpatur in deſignanda materia, quippe quae accidens non ſit ens ſim
<
lb
/>
pliciter, & ab omni ſubſtantia ſuaptè natura ſegregatum, ſed ſit propriè ſubſtantia ſic affecta. </
s
>
<
s
>cu
<
lb
/>
ius affectio cùm moueat ſenſum; efficitur, vt ſubſtantia ſingularis, aut materia ſenſilis quæ alio
<
lb
/>
qui ſentiri per ſe non poſſet, per accidens ſentiatur, à quo ſi cogitatione ſepararetur, iam non am
<
lb
/>
plius ſenſilis & ſingularis eſſet, ſed intelligenda, & vniuerſalis, quia
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
per ſe mouet
<
expan
abbr
="
mẽtem
">mentem</
expan
>
,
<
lb
/>
cùm ſit pura poteſtas, cogimur item materiam intelligendam notare aliquo accidente quod ipſi
<
lb
/>
inſideat immobiliter, vt motus. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Itaq.
">Itaque</
expan
>
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
motus quà deſignat materiam generatim ſumptus ingre
<
lb
/>
ditur definitiones naturales methodo non tam euolutioni rei conſulente quàm captui noſtro.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quoniam verò accidens ita ſe habet ad ſubſtantiam, vt & contraria
<
expan
abbr
="
quandoq́
">quandoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>in eadem ſpecie
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg719
"/>
<
lb
/>
reperiantur,
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vt album, & nigrum in homine, & in eodem indiuiduo nonnunquàm; & mas & fę
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg720
"/>
<
lb
/>
mina in
<
expan
abbr
="
pleriſq.
">pleriſque</
expan
>
partibus animalis, alia non item, vt æternum,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
caducum; & hæc quidem per
<
lb
/>
ſe, illa per accidens: quæ per accidens inſunt, materiæ ſenſili
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
illi quidem ſingulari adſcribun
<
lb
/>
tur, neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
poſita, vel ablata rerum naturas immutant, ſicuti
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
ſenſilis illa materia; quapro
<
lb
/>
pter nec eſt eſſentiæ pars, ſed exiſtentiæ ſolùm, quod eſt aliquid eſſentiæ ſuperueniens, vt ſuo lo
<
lb
/>
co demonſtrabitur. </
s
>
<
s
>Ex hoc efficitur, vt in indiuiduo ſint accidentia ſua ipſius propria, tamen
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
idcirco ſubſtantiam indiuiduam conſtituant, ſed ſingularis eiuſdem principij, materiæ nimirum
<
lb
/>
ſigna ſint,
<
expan
abbr
="
quib.
">quibus</
expan
>
item ſublatis, verùm vt poſterioribus, materia
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
tollatur; velut etiam motu
<
lb
/>
ſublato natura, quanquàm vt poſteriore, de mundo, aut ſaltem è conſpectu tolleretur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Atq.
">Atque</
expan
>
ha
<
lb
/>
ctenus de modo quo nobis materia noteſcit, vt autem ſit, ita cogitare oportet omnem ſubſtantię
<
lb
/>
mutationem eſſe circa ſingulare, quod ſanè conſtat ex materia & forma, in materia verò propter
<
lb
/>
formam etiam inſunt accidentia certa;
<
expan
abbr
="
cùmq́
">cùmque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>mutationi ſubiiciatur id quod eſt
<
expan
abbr
="
potẽtia
">potentia</
expan
>
tale per
<
lb
/>
ſe, per accidens autem id quod eſt actu, efficitur, vt aut ei quod factum eſt, accedant quæ ſunt
<
lb
/>
propria formę genitę, & ſi quę etiam quę non repugnantia retinentur ex quorum cumulo fit in
<
lb
/>
diuiduum. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
itaq.
">itaque</
expan
>
eſt cum accidentibus quæ pendent ex forma, vel
<
expan
abbr
="
cõi
">coni</
expan
>
genitę & corruptæ, vel ex
<
lb
/>
pręſente pro potentia materię
<
expan
abbr
="
pręcedẽtis
">pręcedentis</
expan
>
, ſunt & alia quibus ſupponitur quidem forma ſubſtan
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg721
"/>
<
lb
/>
tiæ, non ſunt tamen ex forma, verùm
<
expan
abbr
="
exiſtũt
">exiſtunt</
expan
>
ex infinitate materiæ, nec amplectuntur vniuerſam
<
lb
/>
ſpeciem, quare dicuntur indiuidui veluti gignitur aër ex aqua quæ eſt aër poteſtate, remanet in
<
lb
/>
aëre pelluciditas, accedit raritas, leuitas, calor, quę potentia latebant in ea materia: eſt etiam ver
<
lb
/>
big. </
s
>
<
s
>quòd extra ſuum locum detineatur, quod eſt accidens. </
s
>
<
s
>ex his omnibus fit non modò aër, ſed
<
lb
/>
hic aër. </
s
>
<
s
>Hęc igitur materia ſenſilis & indiuidua principium eſt ſubſtantię ſingularis,
<
expan
abbr
="
eaq́ue
">eaque</
expan
>
cùm
<
lb
/>
habeat adnexa illa accidentia perpetuò cum illis aufertur: & cùm abſtractio fiat ab hoc & illo
<
lb
/>
albo & à cęteris conſimiliter, ſequitur vt etiam fiat abſtractio à materia ſenſili: itaque ſicuti ab
<
lb
/>
ſtrahendo ſingulare degenerat in vniuerſum, & abſtractione facta non remanet hęc ſubſtantia
<
lb
/>
ſingularis, vt aliqui opinantur, ſed vniuerſalis duntaxat, & ſpecies aut genus: ſic non remanet
<
lb
/>
materia ſingularis, & ſenſilis, ſed efficitur vniuerſalis & intelligenda. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Cùmq́
">Cùmque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>& hęc accidentia,
<
lb
/>
& materia ſenſilis vnum reapſe exiſtant, factum eſt, vt Ariſtoteles in rerum naturalium definitio
<
lb
/>
nibus accidens poſuiſſe videatur: cęterùm iis ſignificatur materia ſenſilis: nam ſicut ſe habent </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>