Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 7
[out of range]
>
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(62)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div173
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
59
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3133
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
62
"
file
="
098
"
n
="
99
"
rhead
="
Comment. in I. Cap. Sphæræ
"/>
vnius ſupra Horizontẽ eminebat tunc temporis in Meridiano circulo con-
<
lb
/>
ſtituta; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3134
"
xml:space
="
preserve
">In inſula u
<
unsure
/>
ero Rhodo terram, ſeu Horizontem ſtringere quodammo
<
lb
/>
do uidebatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3135
"
xml:space
="
preserve
">Cum ergo nunc, ut Mercatores referũt, eadem ſtella adhuc ra
<
lb
/>
dat quodammodo Horizontem eiuſdem inſulæ, quis non uidet, ſtellã illam
<
lb
/>
in eodem ſemper parallelo extitiſſe, atque adeo ſuper polos Zodiaci motũ
<
lb
/>
non fuiſſe? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3136
"
xml:space
="
preserve
">Nã alias lata fuiſſet in circulo Eclipticæ Parallelo, qui oblique
<
lb
/>
interſecat parallelũ Aequatoris, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3137
"
xml:space
="
preserve
">adeo amplius non poſſet contingere i@
<
lb
/>
lum Horizontem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3138
"
xml:space
="
preserve
">Præterea ſtella polaris in extremitate caudæ urſę minoris,
<
lb
/>
quæ abeſt à polo Zodiaci grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3139
"
xml:space
="
preserve
">24. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3140
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3141
"
xml:space
="
preserve
">prope polũ arcticũ exiſtit, ſi mouetur cir
<
lb
/>
ca polos Zodiaci, neceſſe eſt, ut aliqñ à polo mundi abfutura ſit gradibus fe-
<
lb
/>
re 47. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3142
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3143
"
xml:space
="
preserve
">eo amplius, pro quãtitate nimitũ ſemidiametri illius paralleli, quẽ
<
lb
/>
circa polũ Zodiaci deſcribit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3144
"
xml:space
="
preserve
">diſtãtiæ poli mũdi, à polo Zodiaci, ac ꝓinde
<
lb
/>
occaſura in Horizõte Romano, ubi polus arcticus grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3145
"
xml:space
="
preserve
">42. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3146
"
xml:space
="
preserve
">ferme ſupra Ho-
<
lb
/>
rizontẽ attollitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3147
"
xml:space
="
preserve
">Cũ ergo ſtella polaris in tot ſeculis ſedẽ nõ videatur mu
<
lb
/>
taſſe reſpectu poli, veriſimile nõ eſt, eã motã eſſe ſuꝑ polos Zodiaci ab occa
<
lb
/>
ſu in ortum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3148
"
xml:space
="
preserve
">Quare fictitius omnino eſt motus ille, quem ſtellis fixis tribuũt
<
lb
/>
Aſtronomi: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3149
"
xml:space
="
preserve
">alioquin ſtella polaris plus nũc diſtaret à polo mũdi, quàm olim:
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3150
"
xml:space
="
preserve
">quod falſum videtur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3151
"
xml:space
="
preserve
">Ad utrumque argumentũ ita reſpondemus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3152
"
xml:space
="
preserve
">Cum Cano
<
lb
/>
pus exiſtat circa Colurũ Solſtitiorũ, ita ut tempore Plinij paulo ante illum
<
lb
/>
extiterit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3153
"
xml:space
="
preserve
">nunc paulo poſt eundẽ reperiatur, fit, ut parallelus Eclipticæ a
<
lb
/>
dicta ſtella ab occaſu in ortũ deſcriptus eo in loco fere coincidat cum paral-
<
lb
/>
lelo Aequatoris per eandẽ ſtellam ducto, ut in globo Aſtronomico appare-
<
lb
/>
re poteſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3154
"
xml:space
="
preserve
">Vnde mirum non eſt, quod ſtella illa in 15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3155
"
xml:space
="
preserve
">gradibus, quos, ſecun-
<
lb
/>
dum Ptolemæi ſententiam, à tempore Plinij uſque ad noſtram æratem confe
<
lb
/>
cit ab occaſu in ortum, ſenſibiliter declinationem ab Aequatore non muta
<
lb
/>
uerit, ac proinde ſemper Horizontem Rhodi uiſa ſit radere; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3156
"
xml:space
="
preserve
">quemadmodũ
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3157
"
xml:space
="
preserve
">Sol circa ſolſtitia in 23. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3158
"
xml:space
="
preserve
">gradibus, quos in Ecliptica perambulat, (quorũ vn
<
lb
/>
decim ante, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3159
"
xml:space
="
preserve
">undecim poſt ſolſtitiũ utrumuis ſumuntur) uix dimidiato gra-
<
lb
/>
du declinationem mutat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3160
"
xml:space
="
preserve
">Futurum tamen erit, ut longo poſt tempore ſenſibi
<
lb
/>
liter ſtella illa declinationẽ mutet, atque adeo Horizontem Rhodi amplius
<
lb
/>
non tangat: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3161
"
xml:space
="
preserve
">ſicuti & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3162
"
xml:space
="
preserve
">aliarum ſtellarum declinationes mutatas eſſe videmus,
<
lb
/>
quia longius abſunt a Coluro ſolſtitiorum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3163
"
xml:space
="
preserve
">Quod uero attinet ad ſtellã po-
<
lb
/>
larem, reſpondemus, eam in taliloco cęli ſitam eſſe (ut ex globo Aſtronomi
<
lb
/>
co conſtat) ut ab Hipparcho, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3164
"
xml:space
="
preserve
">Prolemæo hucuſque motu illo ab occaſu in
<
lb
/>
ortum ſemper magis ac magis ad polum accedat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3165
"
xml:space
="
preserve
">Id quod re ipſa accidit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3166
"
xml:space
="
preserve
">Nã,
<
lb
/>
ut auctor eſt Ptolemæus lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3167
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3168
"
xml:space
="
preserve
">Geographiæ, cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3169
"
xml:space
="
preserve
">7. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3170
"
xml:space
="
preserve
">ſtella polaris tẽpore Hip-
<
lb
/>
parchi diſtabat à polo grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3171
"
xml:space
="
preserve
">12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3172
"
xml:space
="
preserve
">min. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3173
"
xml:space
="
preserve
">24. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3174
"
xml:space
="
preserve
">nunc autem ſolum diſtat grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3175
"
xml:space
="
preserve
">3. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3176
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3177
"
xml:space
="
preserve
">ſe
<
lb
/>
mis, aut circiter. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3178
"
xml:space
="
preserve
">Itaque ex hac mutatione potius confirmatur motus ſtellarũ
<
lb
/>
ab occaſu in ortum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3179
"
xml:space
="
preserve
">Succeſſu tamen temporis elongabitur eadem ſtella pola
<
lb
/>
ris a polo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3180
"
xml:space
="
preserve
">Ex his liquido cõſtare arbitror, duo illa argumenta non conclu-
<
lb
/>
dere, fictitium eſſe hunc motum ab occaſu in ortum in ſtellis fixis deprehen-
<
lb
/>
ſum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3181
"
xml:space
="
preserve
">Quare experientiis Aſtronomorum ſides habenda eft, donec in contra-
<
lb
/>
rium aliud quid afferatur, quo demonſtretur, vera nõ eſſe, quæ de motu ſtel-
<
lb
/>
larum ab occaſu in ortum ſuper polos Zodiaci traduntur ab Aſtronomis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3182
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div175
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
60
">
<
head
xml:id
="
echoid-head64
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">PROPTER QV AE PHAENOMENA ASTROMI
<
lb
/>
motum trepidationis ſtellis fixis attribuerint.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s3183
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Qvoniam</
emph
>
uero ſupra dictum eſt, ſtellas fixas non ſolum duplici </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>