Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000491">
                <pb pagenum="101" xlink:href="010/01/109.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg120"/>
                <lb/>
              igitur illa ſomniata inimicitia non erit cauſa prædi­
                <lb/>
              ctæ inæqualitatis motus, ſed mechanica, & naturalis
                <lb/>
              neceſſitas, qua maximum pondus hydrargyrj impe­
                <lb/>
              tuoſiore motu exprimit, & impellit ſursùm conten­
                <lb/>
              tum vas vitreum, vel veſica, quàm impellere aquą
                <lb/>
              queat ſuo minori pondere. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000492">
                <margin.target id="marg117"/>
              Cap. 4. poſi­
                <lb/>
              tiuam leui­
                <lb/>
              tatem noņ
                <lb/>
              dari.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000493">
                <margin.target id="marg118"/>
              Recurrunt
                <lb/>
              aduerſarij ad
                <lb/>
              maiorem
                <expan abbr="inimicitiã">ini
                  <lb/>
                micitiam</expan>
                <expan abbr="quã">quam</expan>
                <lb/>
              habet
                <expan abbr="lignũ">lignum</expan>
              ,
                <lb/>
              ſeu aer cum
                <lb/>
              hydrargyro,
                <lb/>
              quàm cum
                <lb/>
              aqua, vt de­
                <lb/>
              ducant cele­
                <lb/>
              riùs lignum
                <lb/>
              fugere mer­
                <lb/>
              curium,
                <expan abbr="quã">quam</expan>
                <lb/>
                <expan abbr="aquã">aquam</expan>
              debere.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000494">
                <margin.target id="marg119"/>
              Sed reijci­
                <lb/>
              tur.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000495">
                <margin.target id="marg120"/>
              Cap. 4. poſi­
                <lb/>
              tiuam leui­
                <lb/>
              tatem noņ
                <lb/>
              dari.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000496">Id ipſum alijs exemplis confirmari poſſet, ſi nimi­
                <lb/>
              rum ſumatur oleum à frigore condenſatum, & gla­
                <lb/>
              ciatum, cuius temperies, & natura potiùs grauiori
                <lb/>
              mercurio, vel oleo tartari aſſimilatur, & è contrą
                <lb/>
              contrariam naturam, & diuerſam haberet ab ipſą
                <lb/>
              aqua, & ſic oleum prædictum ob amicitiam lento
                <lb/>
              motu aſcendere deberet per hydrargyrum, aut per
                <lb/>
              oleum tartari. </s>
              <s id="s.000497">Sed celerrimè in aqua currere debe­
                <lb/>
              ret, vtpotè oleo contraria. </s>
              <s id="s.000498">Similitèr calx in veſica
                <expan abbr="cõ-tenta">con­
                  <lb/>
                tenta</expan>
              aquę forti ſimillima eſt ob
                <expan abbr="caliditatẽ">caliditatem</expan>
              , & acredi­
                <lb/>
              nem ambarum, & è contrà ſummè contraria erit
                <expan abbr="cõ-muni">con­
                  <lb/>
                muni</expan>
              aquæ, & nihilominùs in illa velociſſimè aſcen­
                <lb/>
              dit, in hac tardè. </s>
              <s id="s.000499">Similitèr ſumi poſſent vaſcula ex
                <lb/>
              cera, aut bitumine, quæ repleri poſſent puluere, ſpi­
                <lb/>
              ritu, oleo, vel vino, vel alijs innumeris rebus, quæ
                <lb/>
              ſemper aſcendent velociſſimè in fluidis grauioribus,
                <lb/>
              vt ſunt aquæ regiæ, licèt in ſumma caliditate, & acre­
                <lb/>
              dine ſalina conueniant, & è contra languido, & tar­
                <lb/>
              do motu in fluidis
                <expan abbr="cõtrariæ">contrariæ</expan>
              naturæ aſcendunt, dum­
                <lb/>
              modò minùs grauia ſint. </s>
              <s id="s.000500">Quaproptèr verum non eſt
                <lb/>
              ob inimicitiam, & contrarietatem veſicam aeream̨
                <lb/>
              velociſſimè à mercurio fugere, & languido motu ex­
                <lb/>
              currere per aquam ei ſimilem, ſed potiùs ob mecha-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>