1
PROP. CLXXXVIII.
In fiſtulis strictioribus altiùs aqua eleuari debet, quàm in
latioribus, & in fistulis æqualibus, ſed in æqualiter ad
aquæ ſuperficiem inclinatis aqua ad eamdem
altitudinem eleuatur.
latioribus, & in fistulis æqualibus, ſed in æqualiter ad
aquæ ſuperficiem inclinatis aqua ad eamdem
altitudinem eleuatur.
ET primo loco percipitur quare in fiſtulis latio
ribus aqua ad minorem altitudinem eleuatur,
quàm in ſubtiliſſimis, & anguſtiſſimis canalibus: &
eſt, quia adhærentia, & connexio aquæ parietibus
internis canalium maiorem proportionem ad molem
aquæ inſinuatæ extenſiuè, & intenſiuè in canaliculis
ſubtiliſſimis, habet quàm in amplis, & capacioribus.
Et quoad extenſionem pertinet, quia vis adhæſionis
menſuratur à contactibus, & ideò à ſuperficie inter
na canaliculorum, è contrà reſiſtentia menſuratur à
pondere cylindri aquei contenti in ijſdem canalicu
lis, eſtque proportio cylindrorum aqueorum eiuſdem
altitudiais duplicata eius rationis, quam habent eo
rum perimetri | interni, igitur quanto magis creſcit
interna canalis amplitudo, tantò magis minuitur ad
hæſio, & augetur reſiſtentia ponderis ipſius aquæ con
tentæ. Imminuitur poſteà gradus intenſiuus internæ
adhæſionis, proptereà quod, vt dictum eſt ſupra, non
eſt æquè valida facultas, & energia adhæſionis aquę,
& connexionis | cum parietibus internis |in | vniuerſo
illo argine montuoſo, ſed eſt minus efficax, quantò
magis ab internis parietibus remouetur. Modò iņ
ribus aqua ad minorem altitudinem eleuatur,
quàm in ſubtiliſſimis, & anguſtiſſimis canalibus: &
eſt, quia adhærentia, & connexio aquæ parietibus
internis canalium maiorem proportionem ad molem
aquæ inſinuatæ extenſiuè, & intenſiuè in canaliculis
ſubtiliſſimis, habet quàm in amplis, & capacioribus.
Et quoad extenſionem pertinet, quia vis adhæſionis
menſuratur à contactibus, & ideò à ſuperficie inter
na canaliculorum, è contrà reſiſtentia menſuratur à
pondere cylindri aquei contenti in ijſdem canalicu
lis, eſtque proportio cylindrorum aqueorum eiuſdem
altitudiais duplicata eius rationis, quam habent eo
rum perimetri | interni, igitur quanto magis creſcit
interna canalis amplitudo, tantò magis minuitur ad
hæſio, & augetur reſiſtentia ponderis ipſius aquæ con
tentæ. Imminuitur poſteà gradus intenſiuus internæ
adhæſionis, proptereà quod, vt dictum eſt ſupra, non
eſt æquè valida facultas, & energia adhæſionis aquę,
& connexionis | cum parietibus internis |in | vniuerſo
illo argine montuoſo, ſed eſt minus efficax, quantò
magis ab internis parietibus remouetur. Modò iņ