Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000482">
                <pb pagenum="98" xlink:href="010/01/106.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg115"/>
                <lb/>
              dit in aqua; aut hydrargyro motu ſpontaneo, nempè
                <lb/>
              ab intrinſeca virtute motiua, quæ vocatur leuitas,
                <lb/>
              igitur neceſsè eſt vt in
                <expan abbr="aſcẽſu">aſcenſu</expan>
              penetret corpora flui­
                <lb/>
              da intermedia; atque eorum tenacitatem, & denſi­
                <lb/>
              tatem ſuperet, imò fluidum è ſuo loco expellat, vt
                <lb/>
              via, & tranſitus paretur, qua ſursùm aſcendere, &
                <lb/>
              perduci poſſit, & quia hydrargyrum magis conſti­
                <lb/>
              patum, denſum, & graue eſt,
                <expan abbr="quã">quam</expan>
              aqua, igitur quod­
                <lb/>
              libet corpus leue aere repletum, aut aeris naturam̨
                <lb/>
              participans, vt lignum, & cera, (quæ ex aduerſario­
                <lb/>
              rum ſententia mouentur ab intrinſeca virtute leui­
                <lb/>
              tatis) neceſsè eſt vt maiorem reſiſtentiam
                <expan abbr="offendãt">offendant</expan>
                <lb/>
              in tranſitu per hydragyrum, à cuius tenacitate, den­
                <lb/>
              ſitate, & pondere gradus impetus eius neceſſariò re­
                <lb/>
              tunditur retardaturque multò magis, quàm in
                <expan abbr="aſcẽ-ſu">aſcen­
                  <lb/>
                ſu</expan>
              per aquam contingit, quæ cùm magis rara, & ce­
                <lb/>
              dens ſit, minùs debilitat retardatque eamdem eius
                <lb/>
              vim motiuam, quaproptèr motus aſcenſus ligni, vel
                <lb/>
              ceræ per hydrargyrum multò magis retardabitur,
                <lb/>
              quàm ille, qui per aquam fit; quia verò hoc eſt fal­
                <lb/>
              ſum, & contra ſenſus euidentiam, multò enim velo­
                <lb/>
              ciòr eſt motus ligni, vel ceræ factus per
                <expan abbr="hydrargyrũ">hydrargyrum</expan>
              ,
                <lb/>
                <expan abbr="quã">quam</expan>
              per
                <expan abbr="aquã">aquam</expan>
              ;
                <expan abbr="">non</expan>
              igitur
                <expan abbr="verũ">verum</expan>
              eſt ab intrinſeco, & natu­
                <lb/>
              rali principio ſursùm moueri, & proindè cauſa aſcen­
                <lb/>
              ſus non erit leuitas poſitiua, ideoque nullum vſum̨
                <lb/>
              habebit in natura, nec propterea exiſtet vlla leuitas. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>