Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001144">
                <pb pagenum="223" xlink:href="010/01/231.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg296"/>
                <lb/>
              maduerſum facilè conſtat, non enim dixiſſet:
                <emph type="italics"/>
              ſi tantu­
                <lb/>
              lum aeris antequam demittatur mercurius in fistula, relin­
                <lb/>
              quatur mercurius deſcendet infra H. vbi ſuſtineri debuerat
                <lb/>
              ſi ab aeris cylindro ſuſtinebatur.
                <emph.end type="italics"/>
              reuerà enim quælibet
                <lb/>
              portiones aeris minores ſpatio ID ſummam altitudi­
                <lb/>
              nem mercurij in fiſtula non deprimunt, quia nimirùm
                <lb/>
              aereus cylindrus eiuſdem roboris æquali vi compri­
                <lb/>
              mit mercurium ſubiectum. </s>
              <s id="s.001145">At quando aeris moles
                <lb/>
              maior ID ibidem includitur, tunc virtute eius elate­
                <lb/>
              ria, vt poſtea dicemus, vim facit contra impulſum̨
                <lb/>
              aeris externi, nempè cylindrus mercurij HO æquili­
                <lb/>
              bratus ab aere externo impellitur ſursùm ab O ver­
                <lb/>
              sùs H, ab aere verò incluſo intra ampullam AB, dum
                <lb/>
              conatur ſe dilatare repellitur deorsùm ab H versùs
                <lb/>
              O. </s>
              <s id="s.001146">Vis ergo aeris comprimentis mercurium ſtagnan­
                <lb/>
              tem L agit contra duas reſiſtentias, ſcilicèt contra
                <expan abbr="põ-dus">pon­
                  <lb/>
                dus</expan>
              mercurij HO, & contra vim exiguam aeris in­
                <lb/>
              cluſi ſe dilatare conantis; igitur in hoc caſu minor erit
                <lb/>
              altitudo mercurij OK quam HO, licet producatur ab
                <lb/>
              eadem aeris virtute premente; Nil igitur ex hac ter­
                <lb/>
              tia aduerſarij ratione deducitur contra aeris preſſio­
                <lb/>
              nem, & æquilibrium cum mercurio incluſo intra fi­
                <lb/>
              ſtulam. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001147">
                <margin.target id="marg295"/>
              Cap. 5. de ae­
                <lb/>
              ris grauitate
                <lb/>
              æquilibrio,
                <lb/>
              ſtructura, &
                <lb/>
              vi elaterią
                <lb/>
              eius.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001148">
                <margin.target id="marg296"/>
              Cap. 5. de ae­
                <lb/>
              ris grauitate
                <lb/>
              æquilibrio,
                <lb/>
              ſtructura, &
                <lb/>
              vi elaterią
                <lb/>
              eius.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001149">Quarta ratio eadem ferè eſt cum prima, ad eamque
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg297"/>
                <lb/>
              reducitur. </s>
              <s id="s.001150">quinta verò pendet ex eo quod ſpatium̨
                <lb/>
              ſupremum fiſtulæ poſt mercurij lapſum non vacuum,
                <lb/>
              ſed repletum eſſe ait ex materia quadam tenuiſſima,
                <lb/>
              ſed valdè tenſa de qua re ſuo loco diſputabimus; in­
                <lb/>
              terim incidenter noto eius verba dum ait,
                <emph type="italics"/>
              tantam ae-
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>