Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002960">
                <pb pagenum="552" xlink:href="010/01/560.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg783"/>
                <lb/>
              tercipit, retinetque intra ſe
                <expan abbr="ipsã">ipsam</expan>
              ; vel quia ex ſubiecta
                <lb/>
              terra vnà cum exhalationibus igneis per eius poros
                <lb/>
              expirantes transferuntur inſinuanturque intra
                <expan abbr="aqueã">aqueam</expan>
                <lb/>
              maſſam innumeræ eiuſdem aeris particulæ, quæ ſi
                <lb/>
              grandiorem molem conſtituunt, multis
                <expan abbr="nimirũ">nimirum</expan>
              par­
                <lb/>
              ticulis ſimul aggregatis, tunc globulos, ſiuè ampul­
                <lb/>
              las aliquas aereas
                <expan abbr="cõponũt">componunt</expan>
              , quæ è fundo aquæ
                <expan abbr="cõti-nuato">conti­
                  <lb/>
                nuato</expan>
              motu ad
                <expan abbr="ſupremũ">ſupremum</expan>
              eius confinium feruntur; &
                <lb/>
              hoc paſſim obſeruatur in littore maris ijs in locis vbi
                <lb/>
              ſolum eſt lutoſum, præſertim æſtate, exiſtente mari
                <lb/>
              tranquillo, apparet enim ſeries plurium
                <expan abbr="ampullularũ">ampullularum</expan>
                <lb/>
              è fundo aſcendere varijs in locis; ſed
                <expan abbr="qualiſcũque">qualiſcunque</expan>
              ſit
                <lb/>
              cauſa huius admiſtionis, euidentiſſimum eſt
                <expan abbr="ingentẽ">ingentem</expan>
                <lb/>
              copiam aerearum
                <expan abbr="particularũ">particularum</expan>
              in ipſa aqua reperiri,
                <lb/>
              licèt viſu non percipiantur; quod confirmari poteſt
                <lb/>
              pulcherrimo
                <expan abbr="inſtrumẽto">inſtrumento</expan>
              Torricelliano, in quo
                <expan abbr="vacuũ">vacuum</expan>
                <lb/>
              mediante aqua efficitur, nam dum aqua deſcendit ad
                <lb/>
              ſolitam depreſſionem 17. cubitorum proximè, tunc
                <lb/>
              videmus ab aqua tantam
                <expan abbr="copiã">copiam</expan>
              ampullarum
                <expan abbr="aerearũ">aerearum</expan>
                <lb/>
              egredi, vt repręſentet ebullitionem,
                <expan abbr="quã">quam</expan>
              efficere ſolet
                <lb/>
              feruor ignis in eadem aqua; & hoc pendet ex eo
                <lb/>
              quòd particulæ minimæ aeris ibidem non vt priùs
                <lb/>
              comprimuntur ab ingenti pondere aereæ regionis,
                <lb/>
              ſed ſolummodò ab exigua grauitate aquæ
                <expan abbr="incumbẽ-tis">incumben­
                  <lb/>
                tis</expan>
              , quod perſuadetur ex eo, quòd profundiora gra­
                <lb/>
              nula aeris, quæ ob paruitatem ferè inconſpicua
                <expan abbr="erãt">erant</expan>
              ,
                <lb/>
              quò magis ad ſummitatem aquæ accedunt, eò magis
                <lb/>
              ampliantur inflantur, grandioreſque ampullas
                <expan abbr="cõſti-tuunt">conſti­
                  <lb/>
                tuunt</expan>
              , quarum aliquæ nucis magnitudinem æquant, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>