Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002139">
                <pb pagenum="419" xlink:href="010/01/427.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg544"/>
                <lb/>
              enim certum, & determinatum gradum velocitatis à
                <lb/>
              natura ipſis aſſignatum, non verò inſtantaneum. </s>
              <s id="s.002140">huic
                <lb/>
              verò
                <expan abbr="ſentẽtiæ">ſententiæ</expan>
              refragatur celebris illa Ariſtotelis de­
                <lb/>
              monſtratio vbi contendit, quod motus in vacuo fie­
                <lb/>
              ri deberet non in tempore, ſed in inſtanti. </s>
              <s id="s.002141">erit igitur
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg545"/>
                <lb/>
              operæpretium ad examen vocare tale Ariſtotelicum
                <lb/>
                <expan abbr="ratiociniũ">ratiocinium</expan>
              , quod
                <expan abbr="pẽdet">pendet</expan>
              ex huiuſmodi ſuppoſitione.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg546"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002142">
                <margin.target id="marg544"/>
              Cap. 10. de
                <lb/>
              æquitempo­
                <lb/>
              ranea natu­
                <lb/>
              rali veloci­
                <lb/>
              tate
                <expan abbr="grauiũ">grauium</expan>
              .</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002143">
                <margin.target id="marg545"/>
              4. phyſ. c.8.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002144">
                <margin.target id="marg546"/>
                <expan abbr="Eiuſdẽ">Eiuſdem</expan>
              mo­
                <lb/>
              bilis veloci­
                <lb/>
              tates reci­
                <lb/>
              procè pro­
                <lb/>
              port ionales
                <lb/>
              ſunt denſita­
                <lb/>
              tibus fluideo
                <lb/>
              rum in qui­
                <lb/>
              bus moui­
                <lb/>
              tur. </s>
              <s id="s.002145">ex Atiſ.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002146">ibidem.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002147">Quod quotieſcumque idem mobile fertur per duo
                <lb/>
              media fluida, tunc eorum denſitates, ſeù reſiſtentiæ
                <lb/>
              proportionales reciprocè ſunt eiuſdem mobilis ve­
                <lb/>
              locitatibus, quas in prædictis fluidis exercet. </s>
              <s id="s.002148">Itaque
                <lb/>
              poſito quod pila ferrea verb. </s>
              <s id="s.002149">gr. vna, & eadem vi mo­
                <lb/>
              tiua ex ſui natura feratur per aquam, & per acrem, ſi
                <lb/>
              denſitas, & reſiſtentia ad diuiſionem aquæ centies
                <lb/>
              maior eſſet reſiſtentia ipſius aeris, aſſumit Philoſo­
                <lb/>
              phus moueri pilam ferream per aerem velocitate
                <expan abbr="cẽ-ties">cen­
                  <lb/>
                ties</expan>
              maiori, quàm per aquam fertur, ſcilicèt ſi motus
                <lb/>
              fiant temporibus æqualibus, per
                <expan abbr="aerẽ">aerem</expan>
              excurrere ſpa­
                <lb/>
              tium centuplum, quàm per aquam, & ſi ſpatia exa­
                <lb/>
              cta æqualia fuerint, tempus motionis per aquam cen­
                <lb/>
              tuplo prolixius, & tardius eſſe, quàm per aerem. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002150">Hoc principio ſuppoſito probat Philoſophus ve­
                <lb/>
              locitatem cuiuslibet mobilis in vacuo eſſe
                <expan abbr="immẽſam">immenſam</expan>
              , </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002151">
                <arrow.to.target n="marg547"/>
                <lb/>
              & inſtantaneam. </s>
              <s id="s.002152">Et profectò optimus eſſet eius pro­
                <lb/>
              greſſus ſi prædictum
                <expan abbr="principiũ">principium</expan>
              à philoſopho aſſump­
                <lb/>
              tum eſſet firmum, & ſtabile, ſed iam clariſs. </s>
              <s id="s.002153">Gali­
                <lb/>
              leus falſum eſſe euidentiſſimè demonſtrauit in noua
                <lb/>
              eius ſcientia mechanica dialogo primo. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>