COMMENTARIVS.
Ad colligendum quæ nam ſit artis mechanicæ facul
tas quantauè ſit eius dignitas, & excellentia ex ma
gnis ac mirabilibus, quæ operatur; illud in primis
Ariſtoteles præmittit, eorum quæ miraculo habentur, alia
quidem natura contingere, vt inſueta & peregrina, quorum
ignorantur cauſæ: alia verò præter naturam, vt quæ artificio
aliquo adhibito ſupra vires patrantur atque ad propriam ho
minum vtilitatem ordinantur. Siquidem natura nonnunquam
deficit in quibuſdam, quæ vſui nobis eſſe poſſunt, imò con
trarium facit, quia eundem ſemper, ac ſimpliciter ſeruat mo
dum in ſuis operationibus; vtile autem ad vſum hominum
diuerſimodè accommodatur, ac multifariam commutatur,
iuxtà ſcilicet varias exigentias, & opportunitates. Quando
igitur quippiam præter naturam nos facere oportuerit, ob
difficultatem quam plerunque in ſe id, quod faciendum eſt
continet, hæſitare, & cogitare nos cogit quomodo faciamus,
artemque aliquam propterea quærere quæ difficultati ſuccur
rat, ae nos ad finem conſequendum opportunis, aptisque me
dijs dirigat atque perducat. Cum verum ſit quod Antipho
ſcribit Poeta, arte nos ſuperare ea, in quibus vincimur à na
tura. Quamobrem concludit Ariſtoteles, eam artem, ſeu
artis vniuerſæ partem, quæ huiuſmodi ſuccurrit difficultati
bus, nosque adiuuat ad operandum & conſequendum ea, quæ
ſunt præter naturam, Mechanicam appellamus. Hac enim
vtimur in his in quibus minora ſuperant maiora, & quæcun
que paruam vim habentia, magna mouent pondera; inſuper
& in omnibus ijs, quæ cadunt ſub problemata, quæ commu
niter vocantur mechanica. Sunt autem (inquit) problema
ta mechanica, neque naturalibus quæſtionibus omnino ea
dem, neque ſeiuncta valde: verùm mathematicarum contem
plationum, naturaliumque communia. Quia ſcilicet non eo
dem modo nec eadem ratione procedunt problemata me
chanica, ac naturalia ſeu phyſica. Siquidem diuerſis vtun
tas quantauè ſit eius dignitas, & excellentia ex ma
gnis ac mirabilibus, quæ operatur; illud in primis
Ariſtoteles præmittit, eorum quæ miraculo habentur, alia
quidem natura contingere, vt inſueta & peregrina, quorum
ignorantur cauſæ: alia verò præter naturam, vt quæ artificio
aliquo adhibito ſupra vires patrantur atque ad propriam ho
minum vtilitatem ordinantur. Siquidem natura nonnunquam
deficit in quibuſdam, quæ vſui nobis eſſe poſſunt, imò con
trarium facit, quia eundem ſemper, ac ſimpliciter ſeruat mo
dum in ſuis operationibus; vtile autem ad vſum hominum
diuerſimodè accommodatur, ac multifariam commutatur,
iuxtà ſcilicet varias exigentias, & opportunitates. Quando
igitur quippiam præter naturam nos facere oportuerit, ob
difficultatem quam plerunque in ſe id, quod faciendum eſt
continet, hæſitare, & cogitare nos cogit quomodo faciamus,
artemque aliquam propterea quærere quæ difficultati ſuccur
rat, ae nos ad finem conſequendum opportunis, aptisque me
dijs dirigat atque perducat. Cum verum ſit quod Antipho
ſcribit Poeta, arte nos ſuperare ea, in quibus vincimur à na
tura. Quamobrem concludit Ariſtoteles, eam artem, ſeu
artis vniuerſæ partem, quæ huiuſmodi ſuccurrit difficultati
bus, nosque adiuuat ad operandum & conſequendum ea, quæ
ſunt præter naturam, Mechanicam appellamus. Hac enim
vtimur in his in quibus minora ſuperant maiora, & quæcun
que paruam vim habentia, magna mouent pondera; inſuper
& in omnibus ijs, quæ cadunt ſub problemata, quæ commu
niter vocantur mechanica. Sunt autem (inquit) problema
ta mechanica, neque naturalibus quæſtionibus omnino ea
dem, neque ſeiuncta valde: verùm mathematicarum contem
plationum, naturaliumque communia. Quia ſcilicet non eo
dem modo nec eadem ratione procedunt problemata me
chanica, ac naturalia ſeu phyſica. Siquidem diuerſis vtun