Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N11042" type="main">
              <s id="N11049">
                <pb pagenum="31" xlink:href="005/01/039.jpg"/>
              ribus, ſeu amplioribus, ac ſimplicioribus ſubiectis pertractant,
                <lb/>
              vt per ſe patet; tum etiam quia vel parem, vel maiorem cer-
                <lb/>
              titudinem, & euidentiam habent, præſertim illæ, quibus ipſa
                <lb/>
              Mechanica ſubalternatur, & à quibus accipit ſua principia,
                <lb/>
              vt Geometria ac Stereometria. </s>
              <s id="N11061">Quandoquidem immedia­
                <lb/>
              tius attingunt primam rationem aſſentiendi, in qua fundatur
                <lb/>
              tota euidentia. </s>
              <s id="N11068">Vnde vniuerſaliter colligit Ariſtoteles primo
                <lb/>
              Metaphyſices cap. 2. Omnem ſcientiam ſubalternantem, per­
                <lb/>
              fectiorem eſſe ſcientia ſubalternata. </s>
            </p>
            <p id="N1106F" type="main">
              <s id="N11071">Quod verò attinet ad Phyſicam, ac Metaphyſicam, idem
                <lb/>
              ſimiliter conſtat ex longe maiori nobilitate obiecti,
                <expan abbr="modoq.">modoque</expan>
                <lb/>
              indagandi ſpeculatiuo, quo ipſæ circa illud verſantur, etiamſi
                <lb/>
              non ſemper parem
                <expan abbr="obtineãt">obtineant</expan>
              certitudinem, & euidentiam.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N11083">Quod nihil vtique obſtat, cum in ſententia Ariſtotelis lib. 1.
                <lb/>
              de par. </s>
              <s id="N11088">animal. </s>
              <s id="N1108C">cap. 5. hoc quod eſt, res illas ſuperiores leui­
                <lb/>
              ter tantum nos poſſe attingere, non tollat eius cognoſcendi
                <lb/>
              generis excellentiam, qua certè amplius oblectamur, quàm
                <lb/>
              cum hæc nobis iuncta omnia tenemus. </s>
              <s id="N11095">Et ratio eſt, quia ex­
                <lb/>
              cellentia cognitionis, quæ attenditur ex parte obiecti, ſumitur
                <lb/>
              ex propria differentia,
                <expan abbr="proindeq.">proindeque</expan>
              eſſentialiter
                <expan abbr="illã">illam</expan>
              ſibi vendicat
                <lb/>
              ipſa
                <expan abbr="ſciẽtia">ſcientia</expan>
              , vt talis cognitio eſt ex proprio ſuo genere. </s>
              <s id="N110AA">Perfe­
                <lb/>
              ctio verò cognitionis, quæ attenditur ex maiori certitudine,
                <lb/>
              aut euidentia; licet maxima ſit, non eſt tamen eſſentialis, cum
                <lb/>
              ſupponat ſcientiam ipſam
                <expan abbr="conſtitutã">conſtitutam</expan>
              in eſſe talis ſcientiæ cum
                <lb/>
              ſufficienti certitudine, aut euidentia. </s>
            </p>
            <p id="N110B9" type="main">
              <s id="N110BB">Quod ſi comparemus Mechanicam facultatem cum parti­
                <lb/>
              bus quibuſdam, ac ſubalternatis ſcientijs Phyſicæ, præſertim
                <lb/>
              practicis, vt Medicina, & Agricultura,
                <expan abbr="alijsq.">alijsque</expan>
              annexis, mixtis,
                <lb/>
              vel ſubalternatis etiam Mathematicis, vt Architectura, &
                <lb/>
              Nautica; diuerſa omnino ratio eſt. </s>
              <s id="N110C6">Nam vel ſubiectum illa­
                <lb/>
              rum fecundum ſuam rationem ſpecificam ignobilius eſt gra­
                <lb/>
              ui, & leui, virtuteque eorum motrici in vniuerſum, vt multa
                <lb/>
              de quibus tanquam de ſubiectis partialibus agitur in Medici­
                <lb/>
              na, & Agricultura: Vel tanta eſt incertitudo, & imperfectio
                <lb/>
              inferendi concluſiones in talibus ſcientijs, vt ex genere ſuo
                <lb/>
              vix ſcientiæ
                <expan abbr="nũcupari">nuncupari</expan>
              poſſint, potiuſque ex probabilibus,
                <expan abbr="quã">quam</expan>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>