Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N110B9" type="main">
              <s id="N110C6">
                <pb pagenum="32" xlink:href="005/01/040.jpg"/>
              ex
                <expan abbr="demõſtratis">demonſtratis</expan>
              conſtare
                <expan abbr="videãtur">videantur</expan>
              magna
                <expan abbr="ſaltẽ">ſaltem</expan>
              ex parte. </s>
              <s id="N110EE">Vnde
                <lb/>
              licet de rebus præſtantioribus agant
                <expan abbr="ſecundũ">ſecundum</expan>
                <expan abbr="rationẽ">rationem</expan>
              obiecti
                <lb/>
              totalis, vt eſt corpus animale ſanabile; aut
                <expan abbr="vegetatiuũ">vegetatiuum</expan>
              germina­
                <lb/>
              bile; nullatenus tamen
                <expan abbr="Mechanicã">Mechanicam</expan>
                <expan abbr="facultatẽ">facultatem</expan>
              , quæ de familia­
                <lb/>
              rioribus omnimoda
                <expan abbr="">cum</expan>
                <expan abbr="euidẽtia">euidentia</expan>
              tractat, antecellere
                <expan abbr="putabũtur">putabuntur</expan>
              . </s>
            </p>
            <p id="N11119" type="main">
              <s id="N1111B">Enim uero, vt Ariſtoteles adnotauit primo de partibus ani­
                <lb/>
              mal. </s>
              <s id="N11120">cap. 5. etiam nobis propiora, & natura familiariora ali­
                <lb/>
              quid cum rerum diuinarum ſtudio rependunt, atque compen­
                <lb/>
              ſant, modò cauſas perſpicere valeamus; cum in omnibus na­
                <lb/>
              turæ numen, & honeſtum,
                <expan abbr="pulchrumq.">pulchrumque</expan>
              inſit ingenium. </s>
            </p>
            <p id="N1112D" type="main">
              <s id="N1112F">Accedit, quod ſæpe vtilitas refunditur in dignitatem obie­
                <lb/>
              cti; vtilitas enim attenditur ex fine, ad quem ordinatur ſcien­
                <lb/>
              tia; qui profectò in ſcientijs practicis coincidit cum obiecto
                <lb/>
              formali. </s>
              <s id="N11138">Eadem namque ſanitas animalis, eſt finis medicinæ,
                <lb/>
              & ratio, ſub qua Medicina agit de ſuis ſubiectis. </s>
              <s id="N1113D">Eademque
                <lb/>
              directio operationum intellectus, eſt finis Logicæ ſcientiæ, &
                <lb/>
              ratio ſub qua de ipſis operationibus agitur in illa. </s>
              <s id="N11144">Cum igi­
                <lb/>
              tur talis, ac tanta ſit vtilitas Mechanicæ ſcientiæ ad fines præ­
                <lb/>
              ſtantiſſimos admirabili cum artificio conſequendos, vt ad le­
                <lb/>
              uanda ingentia pondera, parua, & exigua virtute, ad commo­
                <lb/>
              ditates tam plurimas,
                <expan abbr="vrbiumq.">vrbiumque</expan>
              ornatum tam varium: ad ſub­
                <lb/>
              miniſtrandas tot machinas, & inſtrumenta in bello, vt belli­
                <lb/>
              gerare potius Mechanica, quam armis ipſis, homines videan­
                <lb/>
              tur: ad aptius mouenda Nauigia; ingentes paruo momento
                <lb/>
              excitandas moles,
                <expan abbr="immaniaq.">immaniaque</expan>
              euertenda ædificia: ad aquas ar­
                <lb/>
              tificioſiſſimè
                <expan abbr="ſublimãdas">ſublimandas</expan>
              ,
                <expan abbr="aeremq.">aeremque</expan>
              perpetuis follibus emitten­
                <lb/>
              dum; voces tàm varias effingendas, concentum æquabiliter
                <lb/>
              efformandum, motum quaſi animalem inſenſibilibus imper­
                <lb/>
              tiendum, & ſimilia; ingenue fatendum eſt nec eſſe artem,
                <lb/>
              quæ ſe Mechanicæ arti in dignitate valeat comparari, nec
                <lb/>
              eſſe ſcientiam practicam, quam ipſa ex certitudine, & euiden­
                <lb/>
              tia, qua procedit, & ex dignitate, ac præſtantia finis, non an­
                <lb/>
              tecellat; ita vt in quo ſuperatur ex parte ſubiecti nobilioris à
                <lb/>
              Medicina, vel Logica, compenſetur, aut vincatur ex parte
                <lb/>
              digniſſimi finis, & obiecti formalis, dum admirabili artificio
                <lb/>
              intendit ipſos naturæ fines Naturam emulando ſuperare. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>