Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000383">
                <pb pagenum="81" xlink:href="010/01/089.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg90"/>
                <lb/>
              cua ad partem plenam ipſius aquæ, & permutando,
                <lb/>
              moles vacua aeris ad molem vacuam aquæ maiorem
                <lb/>
              proportionem habebit, quàm moles plena aeris ad
                <lb/>
              molem plenam aquæ, & proindè quęlibet ampla ae­
                <lb/>
              ris moles habebit
                <expan abbr="maiorẽ">maiorem</expan>
              cauſam alleuiationis
                <expan abbr="quã">quam</expan>
                <lb/>
              aqua, poſito quòd huiuſmodi cauſa ſit vacuum, & è
                <lb/>
              contra in eodemmet aere debilior erit cauſa graui­
                <lb/>
              tatis, quæ ab ipſo pleno, & ab eius menſura deſu­
                <lb/>
              mitur,
                <expan abbr="itaq;">itaque</expan>
              in grandi illa ſphæra aerea ſimùl
                <expan abbr="">cum</expan>
                <expan abbr="aug-mẽto">aug­
                  <lb/>
                mento</expan>
              partis plenæ decies maiori,
                <expan abbr="quã">quam</expan>
              in exigua pila
                <lb/>
              aquea, ſuperadditur quoque cauſa contraria, nempè
                <lb/>
              alleuiationis, quæ eſt vacuum pluſquam milliès ma­
                <lb/>
              ior, quàm ſit illud quod in ipſa aqua continetur;
                <lb/>
              cùm igitur tàm enormiter excreſcat, & ſuperet pro­
                <lb/>
              portio vacuitatis reliquam proportionem plenitudi­
                <lb/>
              nis in prædictis duobus elementis numquam poterit
                <lb/>
              ampla pila aerea grauior effici ob augmentum eius
                <lb/>
              plenitudinis, & partis materialis, quando ipſa in ſe
                <lb/>
              quoque continet contrariam cauſam, quæ eam
                <expan abbr="leuẽ">leuem</expan>
                <lb/>
              reddit multò magis multiplicatam, & hæc eſt inani­
                <lb/>
              tas, & vacuum. </s>
              <s id="s.000384">Eiuſdem farinæ eſt longa illa ſeries
                <lb/>
              argumentorum toties ab Ariſtotele contra antiquos
                <lb/>
              adductorum. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000385">
                <margin.target id="marg89"/>
              Ariſt. ibid.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000386">
                <margin.target id="marg90"/>
              Cap. 4. poſi­
                <lb/>
              tiuam leui­
                <lb/>
              tatem noņ
                <lb/>
              dari.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000387">Præterea verum non eſt, aſſignaſſe antiquos ſpa­
                <lb/>
              tio vacuo motum, aut virtutem operandi, ſed
                <expan abbr="tantũ-modò">tantun­
                  <lb/>
                modò</expan>
              principio materiali, ac pleno eam concede­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg91"/>
                <lb/>
              bant, quod perſpicuè ex
                <expan abbr="eodẽ">eodem</expan>
              Ariſtotele percipitur,
                <lb/>
              refert enim antiquos poſuiſſe omnia corpora
                <expan abbr="elemẽ-taria">elemen­
                  <lb/>
                taria</expan>
              grauia, & ponderoſa, ſed magis, aut minùs, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>