Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002195">
                <pb pagenum="427" xlink:href="010/01/435.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg560"/>
                <lb/>
              lium, vt ex hac hypotheſi euidenter concludatur cor­
                <lb/>
              pus magis graue tardius
                <expan abbr="deſcẽdere">deſcendere</expan>
                <expan abbr="quã">quam</expan>
              minus graue. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002196">
                <margin.target id="marg560"/>
              Cap. 10. de
                <lb/>
              æquitempo­
                <lb/>
              ranea natu­
                <lb/>
              rali veloci­
                <lb/>
              tate
                <expan abbr="grauiũ">grauium</expan>
              .</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002197">Hoc elegantiſſimè demonſtratum fuit à Galileo in
                <lb/>
              noua ſcientia mechanica dialogo primo.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg561"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002198">
                <margin.target id="marg561"/>
              Nouæ ratio­
                <lb/>
              nes pro Ari­
                <lb/>
              ſtotele ad­
                <lb/>
              ducuntur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002199">Sed licèt ea, quæ huc vſque dicta ſunt, euidentiſſi­
                <lb/>
              mè ſuadeant non habere velocitates corporum de­
                <lb/>
              ſcendentium eamdem proportionem, quam habent
                <lb/>
              grauitates eorum, adeſt tamen vir clariſſimus, qui
                <expan abbr="sẽ-tentiam">sen­
                  <lb/>
                tentiam</expan>
              peripateticam ſuſtinere conatur. </s>
              <s id="s.002200">ait enim̨, </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002201">
                <arrow.to.target n="marg562"/>
                <lb/>
                <emph type="italics"/>
              ratum eſſe virtutem grauitatis efficientem cauſam eße de­
                <lb/>
              ſcenſus corporum grauium, & quia imposſibile eſt vt motus
                <lb/>
              deſcenſus abſque aliqua velocitate fiat, igitur eadem graui­
                <lb/>
              tas, quæ deſcenſum producit, erit quoque cauſa effectiua il­
                <lb/>
              lius velocitatis, quæ naturali eius deſcenſui competit, cùm­
                <lb/>
              que gradus grauitatis non ſit vnicus, ſed augeri, & dimi­
                <lb/>
              nui in infinitum posſit, igitur est imposſibile vt gradus gra­
                <lb/>
              uitatis ſummoperè diuerſi inter ſe, & inæquales eumdem
                <lb/>
              effectum producant, ſcilicèt eamdem præcisè velocitatem,
                <lb/>
              neque videntur negari poſſe prima principia notisſima, quæ
                <lb/>
              ſuadent omnium virtutum, & facultatum, quæ effectus
                <lb/>
              aliquos producere poſſunt, illam, quæ maiorem vim habet,
                <lb/>
              maiorem effectum producere;
                <emph.end type="italics"/>
              ſubſequitur poſtea:
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg563"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002202">
                <margin.target id="marg562"/>
              I.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002203">
                <margin.target id="marg563"/>
              II.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002204">
                <emph type="italics"/>
              Constat experientia ponderis in altera stateræ lance poſi­
                <lb/>
              ti, illam, quæ ex aduerſo eſt, celeriùs attollere, quàm ſi in­
                <lb/>
              æqualitas minor foret. </s>
              <s id="s.002205">aut verum celeriùs circumagi, vbi
                <expan abbr="põ-dus">pon­
                  <lb/>
                dus</expan>
              grauius machinæ illud vertenti appenditur: horologij
                <lb/>
              quoque curſum ſimili ponderis adiectione citatiorem fieri.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002206">
                <arrow.to.target n="marg564"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002207">
                <margin.target id="marg564"/>
              III.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002208">Ait quòd
                <emph type="italics"/>
              ab experientia non docemur breuitatem vndu­
                <lb/>
              lationis in pendulo leuiori à ſolo medio, non autem à graui-
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>