Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000442">
                <pb pagenum="92" xlink:href="010/01/100.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg105"/>
                <lb/>
              ſus tùm pilæ, tùm fune-penduli, niſi quia grauitas pi­
                <lb/>
              læ contrario niſu vim impetus aſcendentis deſtruit. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000443">
                <margin.target id="marg105"/>
              Cap. 4. poſi­
                <lb/>
              tiuam leui­
                <lb/>
              tatem noņ
                <lb/>
              dari.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000444">Sed quid tandem hinc aduerſarius deducere vel­
                <lb/>
              let? </s>
              <s id="s.000445">an quia ex eo, quòd natura grauitatis diuerſą
                <lb/>
              ſit ab impetu dicemus impetum prædictæ pilæ de­
                <lb/>
              ſcendentis vſque ad centrum, vel perpendiculum ge­
                <lb/>
              nitum non fuiſſe à vi, & exercitio grauitatis? </s>
              <s id="s.000446">à quą
                <lb/>
              nam ergo virtute tamquam à principio immediato
                <lb/>
              genitus fuit? </s>
              <s id="s.000447">profectò ſi ſenſus negare non velimus,
                <lb/>
              fatendum eſt à nulla alia cauſa, vel principio exter­
                <lb/>
              no, ſed tantummodò ab ipſamet grauitate pilæ de­
                <lb/>
              ſcendentis impetum prædictum genitum fuiſſe, nec
                <lb/>
              certitudo ſenſus relinqui debet propter difficulta­
                <lb/>
              tem adductam ab aduerſario, vt præclarè Ariſtoteles
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg106"/>
                <lb/>
              præcipit. </s>
              <s id="s.000448">Si igitur grauitas pilæ eſt ſaltem
                <expan abbr="principiũ">principium</expan>
              ,
                <lb/>
              & cauſa mediata conſequentis aſcenſus, neceſſariò
                <lb/>
              actus, & operatio aſcenſus, quæ violenta, & præter
                <lb/>
              naturam ſaxi exiſtimatur, efficietur procreabiturque
                <lb/>
              ab interno, & naturali principio grauitatis eius, &
                <lb/>
              proindè actus aſcenſus, ſeu motus violentus efficie­
                <lb/>
              tur à principio interno, & naturali. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000449">
                <margin.target id="marg106"/>
              5. phyſ c. 3.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000450">Et hìc obitèr mirari licèt horum philoſophorum̨
                <lb/>
              ſecuritatem; hìc negant impetum à grauitate pro­
                <lb/>
              creari, & inculcant valdè inter ſe differre, & ſe mu­
                <lb/>
              tuò deſtruere, & vnà
                <expan abbr="">cum</expan>
              Ariſtotele in mechanicis a­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg107"/>
                <lb/>
              pertè fatentur impetum eſſe grauitatem fluentem eſ­
                <lb/>
              ſeque prorſus eiuſdem naturæ, quia nimirum ſaxum
                <lb/>
              impetu affectum comprimit, conterit aduerſa cor­
                <lb/>
              pora eodem modo, ac ingens pondus efficit. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>