Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="430" xlink:href="010/01/438.jpg"/>
            <p type="main">
              <s id="s.002231">
                <arrow.to.target n="marg572"/>
                <lb/>
              profectò naturæ ſunt duo pondera ſuſpenſa, vel an­
                <lb/>
              nexa in libra, rota, & veru, quæ componunt vnum̨
                <lb/>
              mobile in centro grauitatis communis vim
                <expan abbr="exercẽs">exercens</expan>
              ;
                <lb/>
              nec libero motu deſcendere valent, cum cogantur
                <lb/>
              vertiginoſo motu circa fulcimentum eius agitari
                <expan abbr="cõ-trarijs">con­
                  <lb/>
                trarijs</expan>
              lationibus. </s>
              <s id="s.002232">In ijs planè concedimus pondera
                <lb/>
              inæqualia diuerſimodè operari ob libræ
                <expan abbr="naturã">naturam</expan>
              ,
                <expan abbr="quã">quam</expan>
                <lb/>
              non videtur prædictus author benè percepiſſe. </s>
              <s id="s.002233">Opor­
                <lb/>
              tet ergo vt ſumamus duos globos ferreos inæquales
                <lb/>
              ſolutos, ſeparatoſque qui in aere demittantur, vt li­
                <lb/>
              berè, & abſque impedimento deſcendere poſſint per
                <lb/>
              rectas lineas ad centrum terræ tendentes, cùmque in
                <lb/>
              hac
                <expan abbr="experiẽtia">experientia</expan>
              velocitates deſcenſuum ferè æquales
                <lb/>
              ſint licèt pondera deſcendentia ſint valdè inter ſę
                <lb/>
              inæqualia, facilè ſuademur quod ab aliqua circum­
                <lb/>
              ſtantia in bilancibus, rotis, & veru impeditur, & per­
                <lb/>
              turbatur effectus ille, qui in ſimpliciſſima operatio­
                <lb/>
              ne obſeruabatur, quod fuſiùs in ſequenti capite de­
                <lb/>
              clarabitur.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg573"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002234">
                <margin.target id="marg572"/>
              Cap. 10. de
                <lb/>
              æquitempo­
                <lb/>
              ranea natu­
                <lb/>
              rali veloci­
                <lb/>
              tate
                <expan abbr="grauiũ">grauium</expan>
              .</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002235">
                <margin.target id="marg573"/>
              Reſponde­
                <lb/>
              tur tereiæ.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002236">Ad tertiam nego Galileum deduxiſſe grauia inæ­
                <lb/>
              qualia deſcendere velocitatibus æqualibus debere
                <lb/>
              ex hac experientia, quod funependula æquè longa,
                <lb/>
              & inæqualiter ponderoſa efficiunt vndulationes æ­
                <lb/>
              quitemporaneas; non enim ex hac operatione, quæ
                <lb/>
              difficilioris indaginis eſt, ſed ex libero
                <expan abbr="deſcẽſu">deſcenſu</expan>
              duo­
                <lb/>
              rum inæqualium ponderum falſitatem peripatetici
                <lb/>
              pronunciati euidentiſſimè comprobauit. </s>
              <s id="s.002237">Sed interim
                <lb/>
              aio, quod retardatio vibrationis leuioris funependu­
                <lb/>
              li producitur ab impedimento, & obſtaculo aeris, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>