Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001810">
                <pb pagenum="341" xlink:href="010/01/349.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg461"/>
                <lb/>
              talis vis motiua in eodem corpore homogeneo aquæ
                <lb/>
              non ſemper eiuſdem gradus, niſi cùm partes exter­
                <lb/>
              næ à centro terræ æquè recedunt. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001811">
                <margin.target id="marg461"/>
              Cap. 8. cur
                <lb/>
              exiguæ aquæ
                <lb/>
              guttæ ſupra
                <lb/>
                <expan abbr="libellã">libellam</expan>
              aquæ
                <lb/>
              aſcendunt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001812">Sit ergo punctum E centrum globi terraquei, &
                <lb/>
              ſupponamus aquam ABCD inæqualitèr diſtare à
                <expan abbr="cẽ-tro">cen­
                  <lb/>
                tro</expan>
              E, ſcilicèt à vi externa, v. g. ſit eleuatus mons a­
                <lb/>
              queus MAK ſupra reliquam eius ſuperficiem ſphæri­
                <lb/>
              cam BCD. & ſiquidem vis
                <lb/>
                <figure id="id.010.01.349.1.jpg" xlink:href="010/01/349/1.jpg" number="118"/>
                <lb/>
              motiua deorsùm | impellens
                <lb/>
              versùs centrum E eſſet
                <expan abbr="eiuſ-dẽ">eiuſ­
                  <lb/>
                dem</expan>
              energiæ in aqua A, atque
                <lb/>
              in B, non poſſet deprimi ſu­
                <lb/>
              prema aqua A deorsùm, ex­
                <lb/>
              pellendo, & ſuperando
                <expan abbr="reſi-ſtentiã">reſi­
                  <lb/>
                ſtentiam</expan>
              aquæ B, vel D, quia
                <lb/>
              nimirùm potentia æqualis in
                <lb/>
                <expan abbr="æqualẽ">æqualem</expan>
              minimè agere poteſt. </s>
              <s id="s.001813">Neceſsè ergò eſt vt aqua
                <lb/>
              eleuata MAK maiorem vim
                <expan abbr="compreſſiuã">compreſſiuam</expan>
              habeat,
                <expan abbr="quã">quam</expan>
                <lb/>
              aqua B: eſtque hoc euidentiſſimum, quia moles aquæ
                <lb/>
              EA, quæ altior, copioſior, & ideò grauior eſt, ſupera­
                <lb/>
              bit reſiſtentiam minùs eleuatæ aquæ EB, & minoris
                <lb/>
              molis; Igitur vera cauſa, quare elementum aquæ cir­
                <lb/>
              ca centrum terræ ſphæricè contornatur, eſt, quia par­
                <lb/>
              tes aquæ cum reliquis continuatæ magis à centro
                <lb/>
              terræ eleuatæ, maiorem vim compreſſiuam habent,
                <lb/>
              quàm alię partes minùs à prædicto centro
                <expan abbr="recedẽtes">recedentes</expan>
              .
                <lb/>
                <figure id="id.010.01.349.2.jpg" xlink:href="010/01/349/2.jpg" number="119"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>