Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000853">
                <pb pagenum="168" xlink:href="010/01/176.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg215"/>
                <lb/>
              GE ad hoc vt lignum è fundo vaſis aſcendat, quod
                <lb/>
              conſtat hac experientia: Perforetur
                <expan abbr="fundũ">fundum</expan>
              vaſis GC
                <lb/>
              tunc profectò aqua FG, & ei ſuperincumbens FD
                <lb/>
              profluet
                <expan abbr="deſcendẽdo">deſcendendo</expan>
              per
                <expan abbr="apertũ">apertum</expan>
              orificium GC, nec
                <lb/>
              proindè
                <expan abbr="lignũ">lignum</expan>
              GE
                <expan abbr="ſursũ">ſursum</expan>
                <expan abbr="aſcẽdet">aſcendet</expan>
              , ſed neceſsè eſt ob­
                <lb/>
              turato foramine GC, vt aqua fluere, & inſinuari poſ­
                <lb/>
              ſit inter priſmatis baſim BG, & fundum putei, & tune
                <lb/>
              aſcendet lignum, ſi nimirùm concipiatur putei fun­
                <lb/>
              dum magis depreſſum vt eſt MK, & aqua FC proflu­
                <lb/>
                <figure id="id.010.01.176.1.jpg" xlink:href="010/01/176/1.jpg" number="62"/>
                <lb/>
              ens repleuerit ſpatium BMLG ef­
                <lb/>
              ficietur ſipho DKMA cuius vną
                <lb/>
              pars aquea HK grauìor eſt reliqua
                <lb/>
              parte AL, & proindè
                <expan abbr="maiorẽ">maiorem</expan>
              vim
                <lb/>
              compreſſiuam habebit aqua HK,
                <lb/>
              quàm aqua, &
                <expan abbr="lignũ">lignum</expan>
              AL, & prop­
                <lb/>
              terea deprimetur deſcendendo a­
                <lb/>
              qua FGK eleuabiturque motu
                <expan abbr="cõtrario">contrario</expan>
              aqua LB vnà
                <lb/>
              cum ligno incumbente, neceſſariò igitur requiruntur
                <lb/>
              hi duo motus contrarij deſcenſus aquæ grauioris FK,
                <lb/>
              & aſcenſus aquæ LB vt lignum eleuari poſſit. </s>
              <s id="s.000854">Hinc
                <lb/>
              colligitur, quod vis motiua, quæ impellit ligneum̨
                <lb/>
              priſma GE ſursùm eſt profectò grauitas aquæ colla­
                <lb/>
              teralis FC, ſed quatenùs moueri, atque deſcendere
                <lb/>
              poteſt, & præterea quatenus ſursùm impellere va­
                <lb/>
              let aquam BL, & huic impulſui cedere debet minor
                <lb/>
              vis deficientis grauitatis ligni EG, & hæc eſt legiti­
                <lb/>
              ma, & adæquata cauſa, quare lignum à maiori im­
                <lb/>
              pulſu aquæ collateralis prementis ſursùm impelli­
                <lb/>
              tur ab aqua, quæ infra eius baſim inſinuatur. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>