Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001321">
                <pb pagenum="256" xlink:href="010/01/264.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg343"/>
                <lb/>
              diſrumpat, atque terebret: hoc autem nulla rationę
                <lb/>
              fieri poſſet, niſi aer haberet vim, & facultatem̨
                <lb/>
              ingentem ſeſe dilatandi, & amplius ſpatium̨
                <lb/>
              occupandi. </s>
              <s id="s.001322">Cùm igitur iam ex ſuperiùs dictis inno­
                <lb/>
              tuerit ad quamnam maximam amplitudinem aer ra­
                <lb/>
              refieri, dilatarique poſſit, pariterque ad quem gra­
                <lb/>
              dum conſtipationis,
                <expan abbr="condenſationiſq;">condenſationiſque</expan>
              comprimi va­
                <lb/>
              leat, & vidimus quòd eadem aeris moles, quæ in ſua
                <lb/>
              maxima condenſatione fuit redacta occupabat minus
                <lb/>
              quam bis milleſimam partem ſpatij, quod in maxima
                <lb/>
              ſui dilatatione explebat, dicendum eſt aerem in ſua
                <lb/>
              naturali conſtitutione, ideſt remota omni violentią
                <lb/>
              externa, ampliſſimum ſpatium exigere, & in tali qui­
                <lb/>
              dem
                <expan abbr="expãſione">expanſione</expan>
              conſeruari in ſuprema aeris regione,
                <lb/>
              vel in ſpatio vacuo, at in regione infima aeris propè
                <lb/>
              aquam, & terram tunc quidem varijs modis compri­
                <lb/>
              mitur, cùm à pondere aeris incumbentis, tùm à pon­
                <lb/>
              dere aquæ aut terræ in infimis cauitatibus, aut à qua­
                <lb/>
              cumque alia vi motiua ad prædictam maximam con­
                <lb/>
              ſtipationem redigitur. </s>
              <s id="s.001323">Sic videmus in inſtrumento
                <lb/>
              Torricelliano aeris granula ad latera mercurij poſi­
                <lb/>
              ta, dum ſursùm aſcendunt quò magis ad mercurij
                <lb/>
              ſummitatem
                <expan abbr="accedũt">accedunt</expan>
              , eò magis moles aereorum gra­
                <lb/>
              nulorum augeri, quouſque propè ſpatium inane ſu­
                <lb/>
              premum ingentes ſphęras expleant: idipſum immiſſa
                <lb/>
              veſica cyprina propemodum exinanita intra mercu­
                <lb/>
              rium obſeruatur, & clariùs mercurio ſuperpoſita a­
                <lb/>
              quæ portione conſpicitur in eodem inſtrumento,
                <expan abbr="">nam</expan>
                <lb/>
              granula aerea intra aquam
                <expan abbr="contẽta">contenta</expan>
              , quæ hactenùs ob </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>