Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001321">
                <pb pagenum="256" xlink:href="010/01/264.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg343"/>
                <lb/>
              diſrumpat, atque terebret: hoc autem nulla rationę
                <lb/>
              fieri poſſet, niſi aer haberet vim, & facultatem̨
                <lb/>
              ingentem ſeſe dilatandi, & amplius ſpatium̨
                <lb/>
              occupandi. </s>
              <s id="s.001322">Cùm igitur iam ex ſuperiùs dictis inno­
                <lb/>
              tuerit ad quamnam maximam amplitudinem aer ra­
                <lb/>
              refieri, dilatarique poſſit, pariterque ad quem gra­
                <lb/>
              dum conſtipationis,
                <expan abbr="condenſationiſq;">condenſationiſque</expan>
              comprimi va­
                <lb/>
              leat, & vidimus quòd eadem aeris moles, quæ in ſua
                <lb/>
              maxima condenſatione fuit redacta occupabat minus
                <lb/>
              quam bis milleſimam partem ſpatij, quod in maxima
                <lb/>
              ſui dilatatione explebat, dicendum eſt aerem in ſua
                <lb/>
              naturali conſtitutione, ideſt remota omni violentią
                <lb/>
              externa, ampliſſimum ſpatium exigere, & in tali qui­
                <lb/>
              dem
                <expan abbr="expãſione">expanſione</expan>
              conſeruari in ſuprema aeris regione,
                <lb/>
              vel in ſpatio vacuo, at in regione infima aeris propè
                <lb/>
              aquam, & terram tunc quidem varijs modis compri­
                <lb/>
              mitur, cùm à pondere aeris incumbentis, tùm à pon­
                <lb/>
              dere aquæ aut terræ in infimis cauitatibus, aut à qua­
                <lb/>
              cumque alia vi motiua ad prædictam maximam con­
                <lb/>
              ſtipationem redigitur. </s>
              <s id="s.001323">Sic videmus in inſtrumento
                <lb/>
              Torricelliano aeris granula ad latera mercurij poſi­
                <lb/>
              ta, dum ſursùm aſcendunt quò magis ad mercurij
                <lb/>
              ſummitatem
                <expan abbr="accedũt">accedunt</expan>
              , eò magis moles aereorum gra­
                <lb/>
              nulorum augeri, quouſque propè ſpatium inane ſu­
                <lb/>
              premum ingentes ſphęras expleant: idipſum immiſſa
                <lb/>
              veſica cyprina propemodum exinanita intra mercu­
                <lb/>
              rium obſeruatur, & clariùs mercurio ſuperpoſita a­
                <lb/>
              quæ portione conſpicitur in eodem inſtrumento,
                <expan abbr="">nam</expan>
                <lb/>
              granula aerea intra aquam
                <expan abbr="contẽta">contenta</expan>
              , quæ hactenùs ob </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>