Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001329">
                <pb pagenum="258" xlink:href="010/01/266.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg345"/>
                <lb/>
              cus, quia nimirum in hiſce machinis prædictum ſymp­
                <lb/>
              toma obſeruatur, ſcilicèt arcus, vel machinæ exigunt
                <lb/>
              amplam illam extenſionem, & ſi ab externa vi con­
                <lb/>
              ſtringantur, comprimanturque, tunc ſponte ſua reſili­
                <lb/>
              unt prioremque amplam
                <expan abbr="ſituationemrepetũt">ſituationemrepetunt</expan>
              ; ſi enim
                <lb/>
              aereæ particulæ non eſſent machinæ profectò percipi
                <lb/>
              non poſſet quare, & quomodò poſt compreſſionem
                <expan abbr="re-ſilirẽt">re­
                  <lb/>
                ſilirent</expan>
              ; nampoſtquam aeris particulæ compreſſæ ſunt,
                <lb/>
              loca non minora, ſed ſibi ipſis adęquata occupant,
                <expan abbr="">cum</expan>
                <lb/>
              non poſſint corpora ſe mutuò penetrare, igitur iņ
                <lb/>
              prędicta conſtrictione libenter perſiſtere deberent,
                <lb/>
              nec quęrerent loca ampliora, quæ ab ipſis impleri oc­
                <lb/>
              cupariquè non poſſent: deberet igitur ipſis aſſignari
                <lb/>
              vis quædam motiua quæ diſſociaret ſepararetque ae­
                <lb/>
              ris particulas à ſe inuicem, hæc verò ſenſu, & cogni­
                <lb/>
              tione quadam animaſtica percipere deberent
                <expan abbr="damnũ">damnum</expan>
                <lb/>
              quod ad
                <expan abbr="cõſtipationẽ">conſtipationem</expan>
                <expan abbr="cõſequeretur">conſequeretur</expan>
              , ſi enim
                <expan abbr="noxã">noxam</expan>
              non
                <lb/>
              perciperent, qua quæſo ratione ſe excitarent ad ope­
                <lb/>
              randum? </s>
              <s id="s.001330">Quanto rationabilius eſt eam ſtructuram ae­
                <lb/>
              reis particulis aſſignare, à qua neceſſitate cæca
                <expan abbr="cogã-tur">cogan­
                  <lb/>
                tur</expan>
              ſeſe explicare quotieſcumque contra earum natu­
                <lb/>
              ralem exigentiam
                <expan abbr="cõſtringuntur">conſtringuntur</expan>
              ; hoc autem aſſe que­
                <lb/>
              mur ſi concipiamus aeream ſubſtantiam conflari ex
                <lb/>
              innumeris machinulis iuxtà ſe poſitis, & tunc quidem
                <lb/>
              clarè percipiemus in prædicto aggregato virtute mil­
                <lb/>
              lam elateriam reperiri poſſe, quia nimirùm machinu­
                <lb/>
              læ illæ poſt compreſſionem ſeſe conantur dilatare. </s>
              <s id="s.001331">vt
                <lb/>
              verò conſtet, me non ſubitò nec oſcitanter huic ſen­
                <lb/>
              tentiæ aſſenſum prębuiſſe, referam quicquid in
                <expan abbr="mentẽ">mentem</expan>
                <lb/>
              venit circa aeris ſtructuram. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>