Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Page concordance

< >
Scan Original
111 lv
112 lvi
113 lvij
114 lviij
115 lix
116 lx
117 lxi
118 lxij
119 lxiij
120 lxiiij
121 lxv
122 lxvi
123 lxvij
124 lxviij
125 lxix
126 lxx
127 lxxi
128 lxxij
129 lxxiij
130 lxxiiij
131 lxxv
132 lxxvi
133 lxxvij
134 lxxviij
135 lxxix
136 lxxx
137 lxxxi
138 lxxxij
139 lxxxiij
140 lxxxiiij
< >
page |< < (iij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div20" type="section" level="1" n="9">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s512" xml:space="preserve">
              <pb o="" file="0059" n="59" rhead="ſachen/ Das erſt bůch."/>
            habe/ wölches dann auch möchte von dem haar geſagt werden. </s>
            <s xml:id="echoid-s513" xml:space="preserve">Noch iſt
              <lb/>
            vorhanden/ das wir auch deſſen bewegung halben vrſach geben.</s>
            <s xml:id="echoid-s514" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s515" xml:space="preserve">Das diſer lauffet/ weil er an dem himmel iſt/ von Auffgang inn Nider-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0059-01" xlink:href="note-0059-01a" xml:space="preserve">Cometen
                <lb/>
              lauff.</note>
            gang/ vnnd widerumb von Nidergang in Auffgang/ darzů nach des him
              <lb/>
            mels breyte/ iſt nichts ſeltzames vnnd vngereimpts/ dieweil der himmel
              <lb/>
            bewegt wirt an wölchem der Comet ſtath. </s>
            <s xml:id="echoid-s516" xml:space="preserve">Es iſt aber wol zůuerwunde-
              <lb/>
            ren/ vnnd der warheit nit gemäß/ das diſer ſo ſchnell dohär fahret/ vnd vil
              <lb/>
            mehr von Nidergang gegen Auffgang/ dann kein anderer Planet/ auch
              <lb/>
            wider die ordnung der zwölff zeichen/ vnd von dem Polo zů dem Aequino
              <lb/>
            ctialiſchen circkel/ vnd widerumb hinumb. </s>
            <s xml:id="echoid-s517" xml:space="preserve">Vermerck aber die vrſach.</s>
            <s xml:id="echoid-s518" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s519" xml:space="preserve">Der Comet lauffet dohär/ wie ein glantz an einem rad/ ſo mit dem rad
              <lb/>
            bewegt wirt/ darumb er auch allwegen von Auffgang gegen Nidergang
              <lb/>
            fahret/ dieweil ein jeder himmel alſo vmblauffet/ doch nitt allwegen von
              <lb/>
            Nidergang gegen Auffgang/ dann ſo er an dem himmel iſt/ welches Pla
              <lb/>
            net wider hinderſich weichet/ auch an dem theyl des circkels/ wölches wi-
              <lb/>
            der der zeichen ordnung dohär fahret/ wirt auch der Comet wider der zei
              <lb/>
            chen ordnung bewegt/ ſo lang als auch der Planet. </s>
            <s xml:id="echoid-s520" xml:space="preserve">Auß wölchem iſt offen-
              <lb/>
            bar/ das die Planeten nit inn den Epiciclis/ ſonder gantzen circklen do-
              <lb/>
            här lauffend/ dann ſunſt möchte der Comet nitt wider der zeichen ord-
              <lb/>
            nung bewegt werden/ er were dann dem Planetẽ ſo wider hinderſich wei-
              <lb/>
            chet/ faſt nahe. </s>
            <s xml:id="echoid-s521" xml:space="preserve">Er bewegt ſich aber ſchneller dann die Planeten/ wider
              <lb/>
            der zeychen ordnung/ vnnd enderet ſich gar faſtinn der breite/ dieweil die
              <lb/>
            liechter beſeitz gegen ihm ſeind (dann der Sonnen/ der Planeten/ vnnd
              <lb/>
            ſteyffen geſtirns widerſchein vnd glantz kommend zůſammen) wie wir dañ
              <lb/>
            heyter ſehend an der Sonnen glantz/ wañ der inn ein Eimer gefaller vnd
              <lb/>
            widerſcheinet/ dann der widerſchein endert ſich faſt an ſeinem orth/ von
              <lb/>
            wegen der kleinen enderung des waſſers im Eimer.</s>
            <s xml:id="echoid-s522" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s523" xml:space="preserve">Harzů dienet auch das der Comet nahe bey dem Polo ſein wirt/ do ein
              <lb/>
            kleine weite/ inn der lenge ein groſſe änderung macht. </s>
            <s xml:id="echoid-s524" xml:space="preserve">Diſe werdẽ aber gar
              <lb/>
            bald/ vnd zů mehr malẽ vmb die Polos/ dañ weil der Sonnen glantz weit
              <lb/>
            daruon iſt/ verhinderet er die wachſung der Cometen faſt wenig/ wölches
              <lb/>
            von einem kleinen liecht der ſternen an gath/ wie man dañ das geſtirn baß
              <lb/>
            zů nacht/ dann inn dem tag ſihet/ vnnd baß bey den Polen dann bey den
              <lb/>
            Aequinoctialen.</s>
            <s xml:id="echoid-s525" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s526" xml:space="preserve">Zů ſollicher meiner meinung ſtimmet auch das Ariſtoteles geſagt hatt/
              <lb/>
            es ſey ein Comet geſehen worden/ wölcher an einem ſteiffen ſternen des ach
              <lb/>
            ten himmels gehangen ſeye/ deßhalben mag diſer nit zertheylt werden/ die
              <lb/>
            weil er allein von dem liecht des geſtirns beſtath. </s>
            <s xml:id="echoid-s527" xml:space="preserve">Das aber der ſchwãtz von
              <lb/>
            der Sonnen glantz werden möge/ lernet die erfarnuß/ wann man ein ange
              <lb/>
            zündete kertzen gegen der Sonnen ſetzet/ alſo das derẽ ſtreymen durch das
              <lb/>
            liecht gange.</s>
            <s xml:id="echoid-s528" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s529" xml:space="preserve">Das aber auch auß zůſammen kommung der liechtern/ vnd auß dem wi
              <lb/>
            derſchein am himmel/ ein geſtirn möge ſein gſtalt bekom̃en/ mag die weyſ-
              <lb/>
            ſe S. </s>
            <s xml:id="echoid-s530" xml:space="preserve">Iacobs ſtraß gnůgſam beweiſen/ wölche von anfang der welt har vn
              <lb/>
            beweglich ſtath. </s>
            <s xml:id="echoid-s531" xml:space="preserve">Alſo iſt noch vorhanden das wir anzeygend/ warumb der
              <lb/>
            Comet ſo lang wäre/ vnnd warumb er ſich nit vor dem ſiebenden tag ende?
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s532" xml:space="preserve">Das iſt aber die vrſach/ was von einem kleinen liecht beſchicht/ wirt nit ge
              <lb/>
            mercket/ was auch treffenlichen zů nimbt/ kan nitt bald auff hören/ dann
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>