Septima ſiphonum ſpecies ab hinc annis decem inuenta cùm omnium ma
ximè artificioſa & durabilis & utilis ſit, ſine magno impendio confici po
teſt, ea conſtat ex pluribus ſiphonibus: qui ſimul, ut proximi, in puteum non
deſcendunt, ſed alter alteri quodammodo ſubijcitur: etenim ſi tres fuerint,
ut eſſe ſolent, ultimus exorbet aquas putei, & eas in primum lacuſculum effun
dit: ſecundus ex eo rurſus exhauſtas in ſecundum transfundit: tertius in cu
niculi canalem: pila horum ſiphonum omnium rota pedes quindecim alta
attollit pariter pariterque deijcit: quam eius pinnæ, ab impetu riui, in montem
deducti, percuſſæ, cogunt uerſari: rotæ radij in axe, longo pedes ſex, craſſo
pedem, incluſi ſunt: cuius utrunque caput circulo ferreo cingitur: ſed in alterum
quidem infixus eſt codax, in alterum uerò ferrum, ut codacis poſterior pars,
craſſum digitum & tam latum quàm ipſum caput eſt: quod tamen teres &
circiter digitos tres craſſum primò longitudine pedis recta extat, quatenus
obtinet locum codacis: mox curuatum & quaſi lunatis obliquatum corni
bus altitudine pedis aſſurgit: deinde rurſus pedem recta eminet: quo modo
fit ut hæc pars recta, cùm in orbem uoluitur, uiciſsim fiat pedem altior & hu
milior quàm illa. Ex hac poſteriore ferri teretis parte pendet primum pilum
latum: ipſa enim in ſuperius iſtius pili caput perforatum, ut clauus ferreus pri
marum chelarum in inferius infigitur. Ne uerò pilum ex ea excidat, ut facilè
excidere poteſt, &, cùm neceſſitas id poſtulat, eximi ſolet, quod eius foramen
latius ſit quàm ferri pars, utrinque clauo ferreo, in ipſam infixo, coercetur: ne
ij atterant caput pili bracteis ferreis uel corijs intermedijs cauetur: tale pilum
primum longum eſt circiter pedes duodecim, reliqua uerò duo pedes ſex &
uiginti. Sed quodque latum eſt palmum, craſſum digitos tres: utraque cuiuſque
pars lata tecta & munita eſt laminis ferreis: quæ cochleis item ferreis conti
nentur: ut pars, quæ uitium fecerit, refici poſsit. At chelæ in axiculum inclu
ſæ ſunt teretem, longum ſeſquipedem, craſſum palmos duos: is utrinque cin
gitur circulo ferreo, ne codaces ferrei, qui in tignorum armillis ferreis uerſan
tur, ex eo excidant: ex quo axiculo utraque chelarum pars lignea eminet lon
ga pedes duos, lata & craſſa digitos ſex. Altera ab altera diſtat palmos tres:
utriuſque rurſus pars tam interior quàm exterior etiam laminis eſt ferrata. In
chelas uerò claui duo ferrei teretes et craſsi digitos duos ſic infixi ſunt, ut im
mobiles maneant. Eorum poſterior per primi pili lati inferius & ſecundi ſu
perius caput perforatum & immobile penetrat. Prior autem ſimiliter immo
bilis per ferreum primi pili teretis caput item immobile & deflexum. Iſtiuſ
modi pilum quodque longum eſt pedes tredecim, craſſum digitos tres, & in
priorem cuiuſque ſiphonis fiſtulam deſcendit tam profundè, ut eius orbicu
lus foriculam pyxidis ferè attingat. Quod cùm decidit in fiſtulam, aquæ, per
orbiculi foramina penetrantes, corium attollunt: cùm ſubleuatur, eædem
corium, quod ipſas fert, deprimunt. Foricula uerò pyxidem, ut foris ianuam,
claudit. At fiſtulæ coniunguntur duobus circulis ferreis, palmum latis, alte
ro interius, altero extrinſecus. Sed interiore utrinque acuto ut in utramque fi
ſtulam penetrare & eas continere poſsit. Quanque nunc fiſtulæ carent interio
re circulo: ſed habent commiſſuras, quibus iunguntur. Etenim ſuperioris in
ferius caput continet, inferioris caput ſuperius: utrunque enim ad altitudinem
ximè artificioſa & durabilis & utilis ſit, ſine magno impendio confici po
teſt, ea conſtat ex pluribus ſiphonibus: qui ſimul, ut proximi, in puteum non
deſcendunt, ſed alter alteri quodammodo ſubijcitur: etenim ſi tres fuerint,
ut eſſe ſolent, ultimus exorbet aquas putei, & eas in primum lacuſculum effun
dit: ſecundus ex eo rurſus exhauſtas in ſecundum transfundit: tertius in cu
niculi canalem: pila horum ſiphonum omnium rota pedes quindecim alta
attollit pariter pariterque deijcit: quam eius pinnæ, ab impetu riui, in montem
deducti, percuſſæ, cogunt uerſari: rotæ radij in axe, longo pedes ſex, craſſo
pedem, incluſi ſunt: cuius utrunque caput circulo ferreo cingitur: ſed in alterum
quidem infixus eſt codax, in alterum uerò ferrum, ut codacis poſterior pars,
craſſum digitum & tam latum quàm ipſum caput eſt: quod tamen teres &
circiter digitos tres craſſum primò longitudine pedis recta extat, quatenus
obtinet locum codacis: mox curuatum & quaſi lunatis obliquatum corni
bus altitudine pedis aſſurgit: deinde rurſus pedem recta eminet: quo modo
fit ut hæc pars recta, cùm in orbem uoluitur, uiciſsim fiat pedem altior & hu
milior quàm illa. Ex hac poſteriore ferri teretis parte pendet primum pilum
latum: ipſa enim in ſuperius iſtius pili caput perforatum, ut clauus ferreus pri
marum chelarum in inferius infigitur. Ne uerò pilum ex ea excidat, ut facilè
excidere poteſt, &, cùm neceſſitas id poſtulat, eximi ſolet, quod eius foramen
latius ſit quàm ferri pars, utrinque clauo ferreo, in ipſam infixo, coercetur: ne
ij atterant caput pili bracteis ferreis uel corijs intermedijs cauetur: tale pilum
primum longum eſt circiter pedes duodecim, reliqua uerò duo pedes ſex &
uiginti. Sed quodque latum eſt palmum, craſſum digitos tres: utraque cuiuſque
pars lata tecta & munita eſt laminis ferreis: quæ cochleis item ferreis conti
nentur: ut pars, quæ uitium fecerit, refici poſsit. At chelæ in axiculum inclu
ſæ ſunt teretem, longum ſeſquipedem, craſſum palmos duos: is utrinque cin
gitur circulo ferreo, ne codaces ferrei, qui in tignorum armillis ferreis uerſan
tur, ex eo excidant: ex quo axiculo utraque chelarum pars lignea eminet lon
ga pedes duos, lata & craſſa digitos ſex. Altera ab altera diſtat palmos tres:
utriuſque rurſus pars tam interior quàm exterior etiam laminis eſt ferrata. In
chelas uerò claui duo ferrei teretes et craſsi digitos duos ſic infixi ſunt, ut im
mobiles maneant. Eorum poſterior per primi pili lati inferius & ſecundi ſu
perius caput perforatum & immobile penetrat. Prior autem ſimiliter immo
bilis per ferreum primi pili teretis caput item immobile & deflexum. Iſtiuſ
modi pilum quodque longum eſt pedes tredecim, craſſum digitos tres, & in
priorem cuiuſque ſiphonis fiſtulam deſcendit tam profundè, ut eius orbicu
lus foriculam pyxidis ferè attingat. Quod cùm decidit in fiſtulam, aquæ, per
orbiculi foramina penetrantes, corium attollunt: cùm ſubleuatur, eædem
corium, quod ipſas fert, deprimunt. Foricula uerò pyxidem, ut foris ianuam,
claudit. At fiſtulæ coniunguntur duobus circulis ferreis, palmum latis, alte
ro interius, altero extrinſecus. Sed interiore utrinque acuto ut in utramque fi
ſtulam penetrare & eas continere poſsit. Quanque nunc fiſtulæ carent interio
re circulo: ſed habent commiſſuras, quibus iunguntur. Etenim ſuperioris in
ferius caput continet, inferioris caput ſuperius: utrunque enim ad altitudinem
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib