Agricola, Georg
,
De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ...
,
1556
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 599
>
Scan
Original
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 599
>
page
|<
<
of 599
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N10018
">
<
p
id
="
N137A9
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N137B0
">
<
pb
pagenum
="
150
"
xlink:href
="
001/01/160.jpg
"/>
milia. </
s
>
<
s
id
="
N137B8
">Hæc machina
<
expan
abbr
="
tũ
">tum</
expan
>
conſtrui ſolet, cùm nimis multæ aquæ in
<
expan
abbr
="
lacunã
">lacunam</
expan
>
con
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
fluxerũt
">fluxerunt</
expan
>
: atque has duas machinas uis
<
expan
abbr
="
aquarũ
">aquarum</
expan
>
uerſat, omninoque aquæ
<
expan
abbr
="
trahũt
">trahunt</
expan
>
<
lb
/>
aquas. </
s
>
<
s
id
="
N137D2
">Hoc uerò eſt indicium accretionis et diminutionis aquarum, quas in
<
lb
/>
ſe continet lacuna ſubterranea, ſiue eas aquas hæc altera machina pilis hau
<
lb
/>
ſtas per fiſtulas efferat, ſiue prima, ſiue tertia, aliaúe. </
s
>
<
s
id
="
N137D9
">Et rabis, quæ eſt ſupra
<
lb
/>
puteum tam altum quàm profunda eſt lacuna, altera parte lapis, aſſer altera,
<
lb
/>
uterque uno fune appenſus. </
s
>
<
s
id
="
N137E0
">Sed hic tamen ferreo filo, quod pendet ab altero
<
lb
/>
eius capite demittitur: & quidem lapis uſque ad oris putei latus, aſſer uerò re
<
lb
/>
ctà per puteum in lacunam, cuius aquis innatat. </
s
>
<
s
id
="
N137E7
">Is aſſer tam grauis eſt, ut
<
expan
abbr
="
filũ
">filum</
expan
>
<
lb
/>
ferreum, quod ipſius fibulam ferream hamulo prehendit, unà cum fune de
<
lb
/>
orſum, lapidem ſurſum trahere poſsit: itaque quo magis aqua decreſcit, eo ma
<
lb
/>
gis aſſer deorſum fertur, lapis ſurſum: quo uerò magis accreſcit, eò magis
<
expan
abbr
="
cõtrà
">con
<
lb
/>
trà</
expan
>
aſſer ſurſum fertur, lapis deorſum. </
s
>
<
s
id
="
N137FA
">Hic cùm ferè trabem contingit, quia ſi
<
lb
/>
gnum dat aquas ex lacuna pilis per fiſtulas eſſe exhauſtas, machinæ præfe
<
lb
/>
ctus riui canales occludit, rotamque ſiſtit: cùm ferme terram, quæ eſt ad oris
<
lb
/>
putei latus, attingit, quia ſignificat lacunam eſſe aquis, quæ in eam rurſus
<
expan
abbr
="
cõfluxerunt
">con
<
lb
/>
fluxerunt</
expan
>
, repletam (aquæ enim attollunt aſſerem, atque ita lapis & funem &
<
lb
/>
filum ferreum retrahit) idem præfectus canales recludit: quare aquæ riui ite
<
lb
/>
rum percutientes rotæ pinnas uerſant machinam. </
s
>
<
s
id
="
N1380D
">Quoniam uerò operarij
<
lb
/>
plerunque anniuerſarijs diebus feſtis non laborant, & profeſtis non ſemper
<
lb
/>
prope machinam, atque ea, ſi res hoc poſtulat, continenter trahit aquas, tinti
<
lb
/>
nabuli ſonus aſsiduè auditus declarat machinam hanc æquè ac primam in
<
lb
/>
tegram & nulla re
<
expan
abbr
="
impeditã
">impeditam</
expan
>
uerſari: id ex axiculo ligneo, quem
<
expan
abbr
="
cõtinent
">continent</
expan
>
tra
<
lb
/>
bes, quæ ſunt ſupra
<
expan
abbr
="
puteũ
">puteum</
expan
>
, funiculo appenſum eſt. </
s
>
<
s
id
="
N13826
">Alter uerò funiculus lo
<
lb
/>
gus, cuius ſuperius caput ad axiculum religatum eſt, demittitur in puteum:
<
lb
/>
inferiori eius capiti alligatum eſt lignum: quod quoties axis manus percu
<
lb
/>
tiunt, toties tintinabulum
<
expan
abbr
="
cõmotum
">commotum</
expan
>
ſonitum reddit. </
s
>
<
s
id
="
N13833
">Tertia
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
iſtius ge
<
lb
/>
neris machina tunc utuntur metallici, cùm nullus riuus, qui uerſet rotam, de
<
lb
/>
duci poteſt: cuius hæc eſt fabrica. </
s
>
<
s
id
="
N1383E
">Cauernam primò fodiunt: quam etiam ro
<
lb
/>
buſtis tignis & aſſeribus conſtruunt, ne latera ruinas edant, quæ
<
expan
abbr
="
labefactẽt
">labefactent</
expan
>
<
lb
/>
machinam & homines lædant. </
s
>
<
s
id
="
N13849
">At ſuperiorem cauernæ partem contegunt
<
lb
/>
tignis: ut equi machinam trahentes per ea poſsint incedere. </
s
>
<
s
id
="
N1384E
">Deinde
<
expan
abbr
="
iterũ
">iterum</
expan
>
ti
<
lb
/>
gna ad ſedecim, longa pedes quadraginta, lata & craſſa pedem unum, fibu
<
lb
/>
lis in ſummo
<
expan
abbr
="
cõiuncta
">coniuncta</
expan
>
, in imo diuaricata erigunt: eorumque ſingulorum infe
<
lb
/>
riora capita in ſingulorum tignorum humi ſtratorum formis includunt, &
<
lb
/>
tertio quodam connectunt: quo modo rurſus fit area circuli ſpeciem
<
expan
abbr
="
habẽs
">habens</
expan
>
,
<
lb
/>
cuius linea dimetiens ſit
<
expan
abbr
="
pedũ
">pedum</
expan
>
quinquaginta. </
s
>
<
s
id
="
N1386B
">Per foramen, quod eſt in me
<
lb
/>
dia area, deſcendit axis quadrangulus ſtatutus, longus pedes quinque & qua
<
lb
/>
draginta, craſſus & latus ſeſquipedem: cuius codax inferior uoluitur in catil
<
lb
/>
lo tigni humi in cauerna ſtrati, ſuperior in catillo tigni, quod in ſummo ſub
<
lb
/>
fibula in formis duorum tignorum erectorum eſt incluſum. </
s
>
<
s
id
="
N13876
">Catillus inferi
<
lb
/>
or diſtat ab altero cauernæ latere, item ab eiuſdem fronte & à tergo pedes
<
lb
/>
XVII. axi ad pedem ſupra inferius caput eſt rota dentata: cuius linea dimeti
<
lb
/>
ens habet pedes XXII.</
s
>
<
s
id
="
N1387F
">Ea rota conſtat ex quatuor radijs & octo curuaturis. </
s
>
<
s
id
="
N13882
">
<
lb
/>
Radij ſunt longi pedes XV. craſsi & lati dodrantem: quorum alterum caput </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>