Agricola, Georg - De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ...

Scan	Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50

1craſſa & lata pedem, fibulis in ſummo coniuncta, in imo diuaricata erigun
tur: eorum ſingulorum inferiora capita in ſingulorum tignorum in ſolo ſtra
torum formis includuntur: tigna, quæ humi iacent, longa ſunt pedes quinque,
lata ſeſquipedem, craſſa pedem. Quodque autem tignum erectum cum tigno
humi ſtrato connectitur tertio quodam tigno obliquè deſcendente: cuius
caput ſuperius includitur in forma tigni erecti: inferius in forma tigni humi
iacentis. Eiuſmodi uerò tignum longum eſt pedes quatuor, craſſum & latum
pedem: quomodo fit area rotunda, cuius linea dimetiens habet ad quinqua
ginta pedes: in eius areæ medio crater altus ad decem pedes foditur, & fiſtu
ca ſpiſſatur, aut, ut ſatis habeat firmitatis, contiguis tigillis, per quæ penetrant
pali, ſtabilitur: eorum enim coniunctione terra crateris continetur ut deci
dere non poſsit. In imo crateris tignum ſternitur longum pedes tres uel qua
tuor, craſſum & latum ſeſquipedem: id, ut immobile maneat, in tigillis conti
guis eſt incluſum. In eius medio ferreus eſt catillus, acie temperatus, in quo
ferreus axis codax uerſatur: ſimili modo tignum, quod in ſummo ſub fibula
in formis duorum tignorum erectorum eſt incluſum, habet catillum ferreum
in quo alter ipſius axis codax ferreus uoluitur: nam quiſque axis metallicus,
ut quæque ſemel, ſi res ita ferat, dicam, duos ferreos habet codaces, tanquam
clauos, in medio capitum, ad circinum rotundatorum, infixos: eorum pars,
quæ in axis caput in figitur tam lata eſt quàm ipſum caput, & craſſa digitum:
quæ extat teres & craſſa palmum, aut craſsior, ſi res hoc poſtulat. Capita eti
am cuiuſque axis metallici circulo ferreo cinguntur & uinciuntur, ut eò firmi
us codaces continere poſsint. Axis autem huius machinæ, exceptis capitibus,
quadrangulus eſt & longus pedes quadraginta, craſſus & latus ſeſquipe
dem: in cuius axis formis quæ ſunt ſupra caput inferius, quatuor tignorum
obliquè aſcendentium capita incluſa fibulantur: eorundem capita ſuperio
ra ſuſtinent duo tigna tranſuerſaria duplicata, item in eorum formis in cluſa.
Tigna uerò obliquè aſcendentia ſunt longa pedes decem & octo, craſſa pal
mos tres, lata quinque. At tranſuerſaria duplicata ſic ad axem affixa ſunt & in
ter ſe clauis ligneis coniuncta, ut non ſeparentur: ea autem longa ſunt pedes
quatuor & uiginti. Deinde tympanum eſt, quod conſtat ex tribus rotis: qua
rum media tam à ſuprema quàm ab infima diſtat pedibus ſeptem. Eis qua
tuor ſunt radij, quos totidem tigilla obliquè aſcendentia ſuſtinent: quorum
capita inferiora circum axem fibula coniunguntur: ſingulorum aut radiorum
alterum caput in forma axis, alterum in forma curuaturæ incluſum eſt. Ex
curuaturis infimæ rotæ ad curuaturas mediæ undique pertinent fuſi: ſimiliter
ex curuaturis mediæ ad curuaturas ſupremæ: quibus fuſis duo ductarij fu
nes inuoluuntur: alter inter infimam rotam & mediam, alter inter mediam &
ſupremam. Hoc ædificium, in metæ figuram, excepta ea parte quandrangu
la quæ ſpectat ad puteum formatum, totum ſcandulis contegitur. Tum du
plicis ordinis ſunt tigna tranſuerſaria utrinque ſtatutis incluſa: utraque longa
ſunt pedes decem & octo: ſed ſtatuta craſſa & lata pedem, tranſuerſaria tres
palmos. Statuta numero ſunt ſedecim, tranſuerſaria octo, ſuper quæ collo
cantur duæ trabes latæ pedem, craſſæ tres palmos, excauatæ ad ſemipedis
latitudinem, ad quinque digitorum altitudinem: & altera quidem locatur ſu

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50

Scan	Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50

Scan	Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50