Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <p id="N1291A" type="main">
              <s id="N12921">
                <pb pagenum="121" xlink:href="001/01/131.jpg"/>
              craſſa & lata pedem, fibulis in ſummo coniuncta, in imo diuaricata erigun­
                <lb/>
              tur: eorum ſingulorum inferiora capita in ſingulorum
                <expan abbr="tignorũ">tignorum</expan>
              in ſolo ſtra­
                <lb/>
              torum formis
                <expan abbr="includũtur">includuntur</expan>
              : tigna, quæ humi iacent, longa ſunt pedes quinque,
                <lb/>
              lata ſeſquipedem, craſſa pedem. </s>
              <s id="N12937">Quodque autem tignum erectum cum tigno
                <lb/>
              humi ſtrato connectitur tertio quodam tigno obliquè deſcendente: cuius
                <lb/>
              caput ſuperius includitur in forma tigni erecti: inferius in forma tigni humi
                <lb/>
              iacentis. </s>
              <s id="N12940">Eiuſmodi uerò tignum longum eſt pedes quatuor, craſſum &
                <expan abbr="latũ">latum</expan>
                <lb/>
              pedem: quomodo fit area rotunda, cuius linea dimetiens habet ad quinqua
                <lb/>
              ginta pedes: in eius areæ medio crater altus ad decem pedes foditur, & fiſtu
                <lb/>
              ca ſpiſſatur, aut, ut ſatis habeat firmitatis, contiguis tigillis, per quæ
                <expan abbr="penetrãt">penetrant</expan>
                <lb/>
              pali, ſtabilitur: eorum enim coniunctione terra crateris continetur ut deci­
                <lb/>
              dere non poſsit. </s>
              <s id="N12955">In imo crateris
                <expan abbr="tignũ">tignum</expan>
              ſternitur longum pedes tres uel qua­
                <lb/>
              tuor, craſſum & latum ſeſquipedem: id, ut immobile maneat, in tigillis conti
                <lb/>
              guis eſt incluſum. </s>
              <s id="N12960">In eius medio ferreus eſt catillus, acie temperatus, in quo
                <lb/>
              ferreus axis codax uerſatur: ſimili modo tignum, quod in ſummo ſub fibula
                <lb/>
              in formis duorum tignorum erectorum eſt incluſum, habet catillum
                <expan abbr="ferreũ">ferreum</expan>
                <lb/>
              in quo alter ipſius axis codax ferreus uoluitur: nam quiſque axis metallicus,
                <lb/>
              ut quæque ſemel, ſi res ita ferat, dicam, duos ferreos habet codaces, tanquam
                <lb/>
              clauos, in medio capitum, ad circinum rotundatorum, infixos: eorum pars,
                <lb/>
              quæ in axis caput in figitur tam lata eſt quàm ipſum caput, & craſſa
                <expan abbr="digitũ">digitum</expan>
              :
                <lb/>
              quæ extat teres & craſſa palmum, aut craſsior, ſi res hoc poſtulat. </s>
              <s id="N12979">Capita eti
                <lb/>
              am cuiuſque axis metallici circulo ferreo cinguntur & uinciuntur, ut eò firmi
                <lb/>
              us codaces continere poſsint. </s>
              <s id="N12980">Axis
                <expan abbr="autẽ">autem</expan>
              huius machinæ, exceptis capitibus,
                <lb/>
              quadrangulus eſt & longus pedes quadraginta, craſſus & latus ſeſquipe­
                <lb/>
              dem: in cuius axis formis quæ ſunt ſupra caput inferius, quatuor tignorum
                <lb/>
              obliquè aſcendentium capita incluſa fibulantur: eorundem capita ſuperio­
                <lb/>
              ra ſuſtinent duo tigna tranſuerſaria duplicata, item in eorum formis in cluſa. </s>
              <s id="N1298F">
                <lb/>
              Tigna uerò obliquè aſcendentia ſunt longa pedes decem & octo, craſſa pal
                <lb/>
              mos tres, lata quinque. </s>
              <s id="N12995">At tranſuerſaria duplicata ſic ad axem affixa ſunt & in
                <lb/>
              ter ſe clauis ligneis coniuncta, ut non ſeparentur: ea autem longa ſunt pedes
                <lb/>
              quatuor & uiginti. </s>
              <s id="N1299C">Deinde
                <expan abbr="tympanũ">tympanum</expan>
              eſt, quod conſtat ex tribus rotis: qua­
                <lb/>
              rum media tam à ſuprema quàm ab infima diſtat pedibus ſeptem. </s>
              <s id="N129A5">Eis qua­
                <lb/>
              tuor ſunt radij, quos totidem tigilla obliquè aſcendentia ſuſtinent: quorum
                <lb/>
              capita inferiora circum axem fibula coniunguntur: ſingulorum
                <expan abbr="aũt">aut</expan>
                <expan abbr="radiorũ">radiorum</expan>
                <lb/>
              alterum caput in forma axis, alterum in forma curuaturæ incluſum eſt. </s>
              <s id="N129B6">Ex
                <lb/>
              curuaturis infimæ rotæ ad curuaturas mediæ undique
                <expan abbr="pertinẽt">pertinent</expan>
              fuſi: ſimiliter
                <lb/>
              ex curuaturis mediæ ad curuaturas ſupremæ: quibus fuſis duo ductarij fu­
                <lb/>
              nes inuoluuntur: alter inter infimam rotam & mediam, alter inter
                <expan abbr="mediã">mediam</expan>
              &
                <lb/>
              ſupremam. </s>
              <s id="N129C9">Hoc ædificium, in metæ figuram, excepta ea parte quandrangu
                <lb/>
              la quæ ſpectat ad puteum formatum, totum ſcandulis contegitur. </s>
              <s id="N129CE">Tum du­
                <lb/>
              plicis ordinis ſunt tigna tranſuerſaria utrinque ſtatutis incluſa: utraque longa
                <lb/>
              ſunt pedes decem & octo: ſed ſtatuta craſſa & lata pedem, tranſuerſaria tres
                <lb/>
              palmos. </s>
              <s id="N129D7">Statuta numero ſunt ſedecim, tranſuerſaria octo, ſuper quæ collo­
                <lb/>
              cantur duæ trabes latæ pedem, craſſæ tres palmos, excauatæ ad ſemipedis
                <lb/>
              latitudinem, ad quinque digitorum altitudinem: & altera quidem locatur ſu­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>