Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Page concordance

< >
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <p id="N1BA71" type="main">
              <s id="N1BA73">
                <pb pagenum="365" xlink:href="001/01/375.jpg"/>
              compoſitionibus utimur, cùm abſque ſtibio argentum uel æs, uel utrunque ab
                <lb/>
              auro illæſo ingeniosè & admirabiliter ſecernimus. </s>
              <s id="N1BA95">Sunt uerò uariæ: nam a­
                <lb/>
              lia conſtat ex pulueris latericij ſelibra, ſalis
                <expan abbr="quadrãte">quadrante</expan>
              , halinitri uncia, ſalis am
                <lb/>
              moniaci ſemuncia, ſalis foſſilis item ſemuncia. </s>
              <s id="N1BAA0">Tales autem lateres uel iſtius
                <lb/>
              generis tegulas, ex quibus puluis
                <expan abbr="cõficitur">conficitur</expan>
              , ex terra pingui & arenæ, ſabuli,
                <lb/>
              lapillorum experte ductos eſſe oportet, atque modice uſtos, & admodum ue
                <lb/>
              teres: idque perpetuum eſt. </s>
              <s id="N1BAAD">Alia compoſitio fit ex pulueris latericij beſſe, ſalis
                <lb/>
              foſſilis triente, halinitri uncia, ſalis facticij ſemuncia: alia ex pulueris latericij
                <lb/>
              beſſe, ſalis factitij quadrante, halinitri ſeſcuncia, ſalis ammoniaci uncia, ſalis
                <lb/>
              foſſilis ſemuncia. </s>
              <s id="N1BAB6">Quædam habet pulueris latericij libram, ſalis foſſilis ſeli­
                <lb/>
              bram, quibus nonnulli adijciunt atramenti ſutorij ſextantem & ſicilicum. </s>
              <s id="N1BABB">
                <lb/>
              Quædam conficitur ex pulueris latericij ſelibra, ſalis foſſilis triente,
                <expan abbr="atramẽ­ti">atramen­
                  <lb/>
                ti</expan>
              ſutorij ſeſcuncia, halinitri uncia. </s>
              <s id="N1BAC5">Quædam
                <expan abbr="cõſtat">conſtat</expan>
              ex pulueris latericij beſ­
                <lb/>
              ſe, ſalis factitij triente, atramenti ſutorij candidi ſextante, æruginis
                <expan abbr="ſemũcia">ſemuncia</expan>
              ,
                <lb/>
              halinitri
                <expan abbr="itẽ">item</expan>
              ſemuncia. </s>
              <s id="N1BAD8">Aliqua fit ex pulueris latericij libra & triente, ſalis foſ
                <lb/>
              ſilis beſſe, falis ammoniaci ſextante & ſemuncia,
                <expan abbr="atramẽti">atramenti</expan>
              ſutorij item ſextan
                <lb/>
              te &
                <expan abbr="ſemũcia">ſemuncia</expan>
              , halinitri ſextante. </s>
              <s id="N1BAE7">Aliqua denique habet pulueris latericij
                <expan abbr="librã">libram</expan>
              ,
                <lb/>
              ſalis factitij trientem, atramenti ſutorij ſeſcunciam. </s>
              <s id="N1BAF0">Atque hæc cuiuſque
                <expan abbr="cõpo­ſitionis">compo­
                  <lb/>
                ſitionis</expan>
              propria ſunt: quæ uerò ſequuntur,
                <expan abbr="cõmuniter">communiter</expan>
              ad omnes pertinent. </s>
              <s id="N1BAFD">
                <lb/>
              Singulæ res primò ſeparatim
                <expan abbr="cõterendæ">conterendæ</expan>
              ſunt in puluerem: lateres
                <expan abbr="quidẽ">quidem</expan>
              ſu
                <lb/>
              per marmor uel ſaxun: durum impoſiti ferramento, reliquæ in mortarium
                <lb/>
              piſtillo: ſingulæ quoque ſeorſum cribrandæ: deinde uniuerſæ
                <expan abbr="cõmiſcendæ">commiſcendæ</expan>
              :
                <lb/>
              & aceto uel hominis urina, qua paucus ſal ammoniacus, ſi compoſitio eum
                <lb/>
              non habuerit, reſolutus ſit,
                <expan abbr="madefaciẽdæ">madefaciendæ</expan>
              . </s>
              <s id="N1BB19">Quidam tamen aureos globulos
                <lb/>
              aut bracteolas eadem madefacere malunt: tum alternatim in ollis nouis &
                <lb/>
              puris, & in quas nulla unquam aqua infuſa fuit, collocari debent: in ima par
                <lb/>
              te res compoſitæ, quæ mox ferramento æquandæ ſunt: poſtea globuli uel
                <lb/>
              bracteolæ,
                <expan abbr="quarũ">quarum</expan>
              aliæ iuxta alias ponendæ, ut illæ eas undique poſſint attin­
                <lb/>
              gere: tum rurſus res compoſitæ tantæ, quantæ manu
                <expan abbr="comprehẽdi">comprehendi</expan>
              poſſunt,
                <lb/>
              aut amplius, ſi ollæ amplæ fuerint,
                <expan abbr="inijciẽdæ">inijciendæ</expan>
              ſunt, & ferramento æquandæ,
                <lb/>
              atque ijſdem eodem modo globuli uel bracteolæ ſuperponendæ. </s>
              <s id="N1BB36">Hæc
                <expan abbr="autẽ">autem</expan>
                <lb/>
              iterare conuenit, donec ollæ utriſque compleantur: dein operculis tegere, &
                <lb/>
              qua inter ſe
                <expan abbr="cõmittuntur">committuntur</expan>
                <expan abbr="lutũ">lutum</expan>
              artificioſum illinire: quod cùm ſiccatum fuerit
                <lb/>
              ollas in fornacem imponere: ea tres cameras habeat, quarum infima ſit alta
                <lb/>
              pedem: in hanc & aura per os eius penetrat, & cinis decidit è lignis combu­
                <lb/>
              ſtis, quæ ſuſtinent bacilla ferrea ſic collocata, ut cratis figuram
                <expan abbr="repræſentẽt">repræſentent</expan>
              . </s>
              <s id="N1BB53">
                <lb/>
              Mediæ ſit altitudo duorum pedum: per cuius os in eam immittuntur ligna:
                <lb/>
              quæ uel querna, uel roborea, uel ilignea, uel cerrea eſſe
                <expan abbr="debẽt">debent</expan>
              : ex his enim i­
                <lb/>
              gnis lentus & diuturnus, quali ad hanc rem nobis opus eſt. </s>
              <s id="N1BB5F">At ſuprema ca­
                <lb/>
              mera ſuperius pateat, ut ollæ in
                <expan abbr="">eam</expan>
              demitti poſſint:
                <expan abbr="quarũ">quarum</expan>
                <expan abbr="altitudinẽ">altitudinem</expan>
              habeat:
                <lb/>
                <expan abbr="eiuſdẽ">eiuſdem</expan>
                <expan abbr="fundũ">fundum</expan>
              conſtet ex bacillis ferreis tam ualidis, ut
                <expan abbr="ollarũ">ollarum</expan>
              pondus & uim
                <lb/>
              ignis ſuſtinere queant: tanto inter ſe ſpacio diſtantibus, ut hic bene penetra
                <lb/>
              re, & ollas calefacere poſſit: quæ etiam ipſæ inferius ſint anguſtæ, ut igni in
                <lb/>
                <expan abbr="mediũ">medium</expan>
              inter eas
                <expan abbr="interuallũ">interuallum</expan>
              recepto incaleſcant: ſuperius amplæ, ut
                <expan abbr="coniũctæ">coniunctæ</expan>
                <lb/>
              eundem aliquantum arceant: quinetiam fornax ſuperius laterculis non
                <expan abbr="ad­modũ">ad­
                  <lb/>
                modum</expan>
              craſſis uel tegulis & luto obturetur: relictis
                <expan abbr="tantũmodo">tantummodo</expan>
              duobus uel </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>