Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Page concordance

< >
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <p id="N1F3DA" type="main">
              <s id="N1F483">
                <pb pagenum="455" xlink:href="001/01/465.jpg"/>
              magis purgetur, in ipſum infundantur libræ tres uel quatuor lixiuij, facti ex
                <lb/>
              tribus cinereis quernei, uel aſſimilis portionibus, & una calcis uſtæ, ſed a­
                <lb/>
              qua non reſtinctæ. </s>
              <s id="N1F493">Verùm aqua, prius quàm infundatur, alumen foſſile re­
                <lb/>
              ſoluatur: ſint uerò illius libræ
                <expan abbr="cẽtum">centum</expan>
              & uiginti, huius quinque: paulo poſt di­
                <lb/>
              lutum uidebitur eſſe limpidum & cæruleum: ſed coquatur uſque dum aquas,
                <lb/>
              quæ ſubtiles ſunt, exhalet: maxima ſalis poſtea cochlearibus ferreis exhauri
                <lb/>
              endi pars in fundo cortinæ reſideat. </s>
              <s id="N1F4A2">Succus autem
                <expan abbr="trãsfundatur">transfundatur</expan>
              in cupam,
                <lb/>
              in qua bacilla recta & tranſuerſa ſunt incluſa: ad quæ refrigeratus adhære­
                <lb/>
              ſcit: atque, ſi multus fuerit, tribus quatuorúe diebus denſatur in
                <expan abbr="halinitrũ">halinitrum</expan>
              : de­
                <lb/>
              inde dilutum, non
                <expan abbr="congelatũ">congelatum</expan>
              effundatur, & reſeruetur atque recoquatur. </s>
              <s id="N1F4B7">Ha­
                <lb/>
              linitrum uerò exciſum, & eo ipſo diluto
                <expan abbr="lauatũ">lauatum</expan>
              conijciatur in tabulas ut hoc
                <lb/>
              deſtillet, ipſum exiecetur. </s>
              <s id="N1F4C2">Halinitrum certe ex diluto, pro ſucci, quem com­
                <lb/>
              bibit multitudine uel paucitate, oritur multum uel paucum: ex lixiuio affu­
                <lb/>
              ſo, quod ipſum purgat, quodam modo purum & limpidum. </s>
              <s id="N1F4C9">Sed
                <expan abbr="puriſſimũ">puriſſimum</expan>
                <lb/>
              & translucidum, quod magis à ſale purgetur, &
                <expan abbr="craſſitudinẽ">craſſitudinem</expan>
              exuat, hoc mo­
                <lb/>
              do conficitur: quot amphoræ diluti infunduntur in cortinam, tot congij li­
                <lb/>
              xiuij, de quo iam dixi, affundantur: & in eandem cortinam conijciatur hali­
                <lb/>
              nitrum factitium, quantum diluto & lixiuio diſſolui poſſit: quàm primum
                <lb/>
              miſtura eficrueſcens ſpumauerit, transfundatur in cupam, in quam
                <expan abbr="iniectũ">iniectum</expan>
                <lb/>
              ſit ſabulum, de fluuio ſumptum & lauatum: ea panno tegatur: mox turbine
                <lb/>
              ex fundi foramine extracto miſtura ſabulo percolata excipiatur labro: dein
                <lb/>
              de in eandem uel
                <expan abbr="alterã">alteram</expan>
                <expan abbr="cortinã">cortinam</expan>
              infuſa decoquatur, donec
                <expan abbr="maiorẽ">maiorem</expan>
              diluti
                <expan abbr="par­tẽ">par­
                  <lb/>
                tem</expan>
              exhalet. </s>
              <s id="N1F4FA">Veruntamen ſi quando ualde bullit & ſpumat, lixiuium paucum
                <lb/>
              affundatur. </s>
              <s id="N1F4FF">Tum transfundatur in alteram cupam: in qua bacilla ſunt inclu­
                <lb/>
              ſa: ad quæ etiam ipſa adhæreſcens ſi pauca fuerit biduo, ſi multa triduo, uel
                <lb/>
                <expan abbr="ſummũ">ſummum</expan>
              quatriduo congelat: quæ uerò denſata non fuerit, in cortinam refun
                <lb/>
              datur & recoquatur ad dimidias: atque in
                <expan abbr="cupã">cupam</expan>
              transfuſa refrigeretur: quod
                <lb/>
              toties facere oportet, quoties res hoc poſtulat ut fiat. </s>
              <s id="N1F511">Alij alio modo halini­
                <lb/>
              trum purgant: eo enim ollam, ex ære caldario factam, complent, & opercu­
                <lb/>
              lo, item æreo, tectam in prunis locant: ac ipſum
                <expan abbr="coquũt">coquunt</expan>
              donec liqueſcat. </s>
              <s id="N1F51C">Ol­
                <lb/>
              lam autem operculatam non
                <expan abbr="oblinũt">oblinunt</expan>
              , ut operculo, cui anſa eſt, ſublato uide­
                <lb/>
              re poſſint utrum liquatum ſit necne. </s>
              <s id="N1F527">Cùm
                <expan abbr="liquefactũ">liquefactum</expan>
              fuerit ſulfure, in pulue
                <lb/>
              rem reſoluto conſpergunt: Quod, ſi olla, in igni repoſita, non arſerit, accen­
                <lb/>
              dunt: quo ſimul cùm craſſa halinitri pinguitudine, quæ ſupernatat, & ſola
                <lb/>
              tunc ardet, conſumpto fit purum: mox ollam ex igni remouent: poſtea ex re
                <lb/>
              frigerata eximunt halinitrum puriſſimum: quod candidi marmoris ſpeciem
                <lb/>
              gerit: atque
                <expan abbr="tũc">tunc</expan>
              etiam id, quod terrenum eſt, in fundo reſidet. </s>
              <s id="N1F53C">At terra, ex qua
                <lb/>
              dilutum fuit factum, & rami quernei uel conſimilis arboris alternis ſub dio
                <lb/>
              ponantur, & aqua, quæ combibit halinitrum, conſpergantur: quo modo
                <lb/>
              quinque uel ſex annis rurſus apta fit ad conficiendum dilutum. </s>
              <s id="N1F545">Halinitrum,
                <lb/>
                <expan abbr="quodãmodo">quodammodo</expan>
              purum, quod dum terra tot annos quieuit interea, ortum fuit,
                <lb/>
              & quod lapidei parietes in cellis uinarijs & locis opacis exudant, cum pri­
                <lb/>
              mo diluto permiſtum decoquatur.</s>
            </p>
            <p id="N1F551" type="caption">
              <s id="N1F553">C
                <emph type="italics"/>
              ortina
                <emph.end type="italics"/>
              A. C
                <emph type="italics"/>
              upa in quam ſabulum est iniectum
                <emph.end type="italics"/>
              B. T
                <emph type="italics"/>
              urbo
                <emph.end type="italics"/>
              C.
                <lb/>
              L
                <emph type="italics"/>
              abrum
                <emph.end type="italics"/>
              D. C
                <emph type="italics"/>
              upæ in quibus bacilla ſunt incluſa
                <emph.end type="italics"/>
              E.</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>