Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <p id="N14AF4" type="main">
              <s id="N14E70">
                <pb pagenum="188" xlink:href="001/01/198.jpg"/>
              no omni argento careat, quale eſt Villacenſe. </s>
              <s id="N14E7B">Quod ſi eiuſmodi non fuerit
                <lb/>
              in promptu, ſeorſum plumbum eſt experiendum, ut certo ſciatur, quantam
                <lb/>
              argenti portionem in ſe contineat, utque calculis ſubductis de uena rectè iu­
                <lb/>
              dicetur: niſi enim tale plumbum fuerit, experimentum erit falſum & fallax. </s>
              <s id="N14E84">
                <lb/>
              Verùm globuli plumbei hoc modo formantur: forceps eſt ferrea longa cir
                <lb/>
              citer pedem unum: eius chelæ continent ferrum diuiſum, quod
                <expan abbr="coniunctũ">coniunctum</expan>
                <lb/>
              oui figuram exprimit: utrunque habet duas partes cauas, quod ferrum diui­
                <lb/>
              ſum, cùm compreſſum fuerit ſuperius, ex ipſo eminet infundibulum: in quo
                <lb/>
              ſunt duo foramina, quorum alterum ad unam partem cauam penetrat, alte­
                <lb/>
              rum ad alteram. </s>
              <s id="N14E96">Itaque plumbum infuſum defluit per foramina, in partes ca­
                <lb/>
              uas, efficiunturque una effuſione globuli duo.</s>
            </p>
            <p id="N14E9B" type="caption">
              <s id="N14E9D">F
                <emph type="italics"/>
              orcipis chelæ
                <emph.end type="italics"/>
              A. F
                <emph type="italics"/>
              errum oui figuram exprimens
                <emph.end type="italics"/>
              B.
                <lb/>
              I
                <emph type="italics"/>
              nfundibulum
                <emph.end type="italics"/>
              C.</s>
            </p>
            <figure id="id.001.01.198.1.jpg" xlink:href="001/01/198/1.jpg" number="66"/>
            <p id="N14EB9" type="main">
              <s id="N14EBB">Nec hoc in loco de diuerſa quorundam artificum experiendi ratione re­
                <lb/>
              ticere debeo: qui primò in catillos inijciunt uenam præparatam, eamque co­
                <lb/>
              quunt. </s>
              <s id="N14EC2">Deinde addunt plumbum: quæ ratio mihi non probatur: etenim ue
                <lb/>
              na iſto modo ferruminari ſolet: quare poſtea commota non bene, aut admo
                <lb/>
              dum tardè cum plumbo miſcetur. </s>
              <s id="N14EC9">Quod ſi catillis eiuſmodi fictilibus omne
                <lb/>
              fornaculæ ſpacium, quod contegit tegula, non compleatur (nam interdum
                <lb/>
              compleri ſolet, cùm ſcilicet multarum uenarum, aut multarum unius uenæ
                <lb/>
              partium una experimur) in uacua loca catillos cinereos ponito, ut interea i­
                <lb/>
              gneſcant. </s>
              <s id="N14ED4">Quod etſi una hora plerunque fit, tamen id ipſum minoribus citi­
                <lb/>
              us, maioribus tardius contingit: niſi uerò catilli, anteaquam in eos inijciatur
                <lb/>
              metallum, cum plumbo permiſtum, igniti fuerint, ipſi ſolent ſæpe diſrum­
                <lb/>
              pi, plumbum ſemper contremiſcere, nonnunquam ex ipſis exilire. </s>
              <s id="N14EDD">Si autem
                <lb/>
              catillus diſrumpatur, aut plumbum ex eo exiliat, aliam uenæ partem experi
                <lb/>
              ri oportet: ſin plumbum contremiſcat, tunc catillus pruna lata ac tenui tega­
                <lb/>
              tur: quam cùm
                <expan abbr="plumbũ">plumbum</expan>
              attigerit, reſilit: atque ſic etiam miſtura tandem ipſum
                <lb/>
              exhalat. </s>
              <s id="N14EEC">Quinetiam ſi in ſecunda excoctione plumbum, quod in miſtura in­
                <lb/>
              eſt, non conſumeretur, ſed ſtabile & fixum permanens tegeretur quadam
                <lb/>
              quaſi cute, ſignum eſt, quod non ſatis ardore ignis concaluerit. </s>
              <s id="N14EF3">Aridum igi­
                <lb/>
              tur lignum tedæ, uel arboris ei conſimilis, in miſturam imponito, inque ma­
                <lb/>
              nu teneto, ut cùm concaluerit, retrahere ab ea poſſis: tum curato, ut ſemper
                <lb/>
              calorem ſatis multum, eumque æqualem habeat. </s>
              <s id="N14EFC">Quod ſi calor miſturam
                <expan abbr="">non </expan>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>