Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Page concordance

< >
Scan Original
811 dcclv
812 dcclvi
813 dcclvij
814 dcclviij
815 dcclix
816 dcclx
817 dcclxi
818 dcclxij
819 dcclxiij
820 dcclxiiij
821 dcclxv
822 dcclxvi
823 dcclxvij
824 dcclxviij
825 dcclxix
826 dcclxx
827 dcclxxi
828 dcclxxij
829 dcclxxiij
830 dcclxxiiij
831 dcclxxv
832
833
834
835
836
837 dcclxxxi
838 dcclxxxij
839 dcclxxxiij
840 dcclxxxiiij
< >
page |< < (dcclxxxiiij) of 997 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="de" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1111" type="section" level="1" n="116">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24806" xml:space="preserve">
              <pb o="dcclxxxiiij" file="0840" n="840" rhead="Außzug von allen"/>
            dem waſſer zehen tauſet talent tragen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24807" xml:space="preserve">wañ auch die ſelbige Galleen in dem
              <lb/>
            meer taußet eimer haltet/ welche zwölff taußet talenten wegen (dann das
              <lb/>
            meerwaſſer iſt ſchwerer dann der flüſſen) wirt es auch in dẽ meer zwölff tau-
              <lb/>
            ßet talent ſchwer füren mögen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24808" xml:space="preserve">Alſo iſt auch offenbar/ warumb wir denn
              <lb/>
            ſchiffen den nammen von dem gewicht hargeben/ als namlich von taußet
              <lb/>
            oder fünff hundert eimeren. </s>
            <s xml:id="echoid-s24809" xml:space="preserve">dann es iſt eben ſo vyl geredt/ als wann man
              <lb/>
            ſagt/ es mag tauſent oder fünffhundert talent oder pfund tragen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24810" xml:space="preserve">dañ wie
              <lb/>
            vyl es waſſer ertragen/ alſo großen laſt fürt es auch/ wie vorgeſagt. </s>
            <s xml:id="echoid-s24811" xml:space="preserve">alſo iſt
              <lb/>
            offenbar daß ein ſchiff in mancherley waſſeren/ auch nit geleiche laſt tregt/
              <lb/>
            dieweil nit alle waſſer geleich ſchwer ſeind.</s>
            <s xml:id="echoid-s24812" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24813" xml:space="preserve">Alſo mag auch ein blateren ein burden tragẽ/ nach dem vnd ſie vyl waſ-
              <lb/>
            ſer faſſen mag. </s>
            <s xml:id="echoid-s24814" xml:space="preserve">alſo daß der laſt nit von dem waſſer/ ſonder dem lufft getra-
              <lb/>
            gen wirt. </s>
            <s xml:id="echoid-s24815" xml:space="preserve">Es wirt auch der laſt in einem ſchweren waſſer leichter dann in
              <lb/>
            einem anderen/ darumb bedarff man minder weidling in dem meer dañ in
              <lb/>
            anderen waſſeren/ die ſchiff herfür zůbringen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24816" xml:space="preserve">Weil auch das ſchiff ſchwe-
              <lb/>
            rer ob dem waſſer dañ vnder dem waſſer/ můß man ye höher das ſchiff her
              <lb/>
            fürgezogen/ ye größere weydling anknüpffen/ damit nit das ſchiff ein mal
              <lb/>
            wider hinab ſincke/ vnd die weidling mit hinab ziehe.</s>
            <s xml:id="echoid-s24817" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <figure number="148">
            <variables xml:id="echoid-variables107" xml:space="preserve">A T K R H Q V G P F O E N D M C L S B</variables>
          </figure>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24818" xml:space="preserve">Wie ich jetz verſtand/ iſt zů Augſpurg
              <lb/>
            ein wunderbar inſtrument der bewe-
              <lb/>
            gung/ welches vonn jhm ſelbs waſſer
              <lb/>
            ſchöpffet. </s>
            <s xml:id="echoid-s24819" xml:space="preserve">Es iſt ein vmblauffende
              <lb/>
            ſaul A B/ vnd wirt das rad von dem
              <lb/>
            waſſer vmbgetriben/ wie an anderen
              <lb/>
            orthẽ angezeigt. </s>
            <s xml:id="echoid-s24820" xml:space="preserve">An dem ſelbigẽ ſeind
              <lb/>
            vyl wegelein nach der ſchnecken zaal/
              <lb/>
            als nam̃lich C D E F G H K/ vñ die
              <lb/>
            ſchnecken/ nach anzaal der geſchirrẽ/
              <lb/>
            vnd die geſchirr nach der höhe geord-
              <lb/>
            net. </s>
            <s xml:id="echoid-s24821" xml:space="preserve">es ſeind die geſchirr L M N O P
              <lb/>
            Q R/ an der ſaul S T/ angehefftet.</s>
            <s xml:id="echoid-s24822" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24823" xml:space="preserve">Wañ nun das A B vm̃lauffet/ ghend
              <lb/>
            alle ſchnecken an den wegeleinen oder
              <lb/>
            vm̃lauffen herumb/ vnder welchẽ die
              <lb/>
            niderſt dz waſſer von dem fluß ſo dar-
              <lb/>
            vnder iſt/ entpfacht/ vnd ſchüttet di-
              <lb/>
            ſes in das L. </s>
            <s xml:id="echoid-s24824" xml:space="preserve">võ diſem enpfacht es die
              <lb/>
            ſchneck D/ vnd ſchüttet das waſſer in
              <lb/>
            dz geſchirr M. </s>
            <s xml:id="echoid-s24825" xml:space="preserve">alſo beſchicht dz in einer
              <lb/>
            bewegung der ſaul A B/ alle inſtru-
              <lb/>
            ment dz waſſer von den geſchirren/ ſo
              <lb/>
            vnder jnen ſthond/ entpſahẽ/ vnd in
              <lb/>
            andere ſchütten/ nam̃lich dz C in L/
              <lb/>
            D in M/ E in N/ F in D/ G in P/ H in Q/ vnd K in R. </s>
            <s xml:id="echoid-s24826" xml:space="preserve">das R aber ſchüt-
              <lb/>
            tet das waſſer durch das mundloch V/ in ſein verordnete ſtatt.</s>
            <s xml:id="echoid-s24827" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s24828" xml:space="preserve">Es lernet die erfarung/ was für ein laſt die ſchleüch oder blateren in dem
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0840-01" xlink:href="note-0840-01a" xml:space="preserve">Blaterẽ art in
                <lb/>
              dem waſſer.</note>
            waſſer ertragen mögen/ damit man brucken möge bauwen. </s>
            <s xml:id="echoid-s24829" xml:space="preserve">Dann ein blate
              <lb/>
            ren vollen lufft/ welche fünff pfund waſſer vnnd zwey lot faſſet/ mag vier-
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>