Cardano, Geronimo, Offenbarung der Natur und natürlicher dingen auch mancherley subtiler würckungen

Page concordance

< >
Scan Original
851 dccxcv
852 dccxcvi
853 dccxcvij
854 dccxcviij
855 dccxcix
856 dccc
857 dccci
858 dcccij
859 dccciij
860 dccciiij
861 dcccv
862 dcccvi
863 dcccvii
864 dcccviii
865 dcccix
866 dcccx
867 dcccxi
868 dcccxii
869 dcccxiii
870 dcccxiiii
871 dcccxv
872 dcccxvi
873 dcccxvii
874 dcccxviii
875 dcccxix
876 dcccxx
877 dcccxxi
878 dcccxxii
879 dcccxxiii
880 dcccxxiiii
< >
page |< < (dcccxxii) of 997 > >|
878dcccxxiiAußzug von allen der erden vergleichen möge/ oder vnder der erden verborgen ſeye. Weil a-
ber
die erden ein wonung der thieren/ darzů ein centrum vnd mittelpunct
der
welt/ vmb wölliches ſich alles geſtirn bewegt/ hat ſie ein zimliche größe
bekommenn
/ wiewolauch diſe mit deß himmels vmbkreiß vergleichen/
kümerlich
ein punct mag genennet werden.
Es ſeind mancherley waſſer/ wölliche durch ihre gelegenheit vnnd größe
11Mancherley
waſſar
der
gelegenheit
.
vnderſcheiden werdend.
wölliches zůſammen geloffen vnnd geſaltzen iſt/
wirt
das Meer genennet.
Wann diſes ſueß iſt/ heiſſet es ein See. wann es
gar
nitt bewegt wirt/ iſt es ein pfütze.
In diſem můß der lätt werden. wann
es
aber nit tieff/ heiſſet es ein Weyer.
wann es laufft/ heiſſet es ein fluß von
dem
flieſſen har.
wann diſes entſpringet/ iſt es ein Bronn. wann diſes vonn
dem
regen oder ſchnee geſamblet/ iſt es ein verſigender o{der} angender Bach.
darumb flieſſend diſe bäch nitt alle zeyt. wann aber deſſen wenig iſt/ heiſſet
es
ein bächlin.
Die aller dieffeſte pfützen iſt Alcyonia in der Corinther land
ſchafft
/ wölliche allein drey ſtadia vnnd roßleüff vmb ſich begreiffet/ vnnd
hat
doch Nero vyl ſeyl zůſammen gebunden/ die manches ſtadien lenge ge
habt
/ ein bley daran gehencket/ vnd gar kein boden finden mögen/ alſo vyl
dieffer
würbel begriff ſie.
Die Meotiſche pfütze iſt geſaltzen/ darzů auch groß/ darumb iſt ſie faſt
verrümbt
geweſen.
Alſo habend wir nun genůgſam/ noch meinem vrtheil
der
flüſſen vrſachen/ vnnd wie ſie dahar lauffend/ angezeiget.
wo har aber
diſe
kommend/ hat man offt gezweyfflet/ weil ſo vylfaltiges vnnd immer-
werendes
waſſer daruon lauffet.
Deßhalben vermeinet Ariſtoteles es wachſe. Salomon haltet es komme
22Der flüſſen vr
ſprung
.
auß dem meer/ vnd lauffe wider darein/ etlich meinend es meere ſich durch
die
rägen vnnd ſchnee/ die anderen es komme von den bronnen har/ wölli-
che
vnder der erden entſpringend.
Daß aber diſe nitt inn den bergen wach-
ſend
/ daß auch nitt alles waſſer auß dẽ lufft harkom̃e/ iſt darauß bekañdt/
weil
die Tanais inn demm weytten Moſcouitiſchen feld entſthet.
weil aber
das
waſſer nitt harauff lauffet/ es komme dann von hohem gebirg vorhin/
můß
diſes von anderen orthen entſpringen.
Es mag auch nitt auß dem meer in ein ſolliche höhe kommen/ wie dann
etlicher
bergen gibel ſeind.
es hatt auch kein vrſach warumb diſes nit allent
halben
harfür breche/ ehe dann es dem gebirg kommet.
Es wurdend
auch
die flüß keinen zeyttenn geminderet/ vnnd möchte das meer nitt
ſo vyl flüſſen groß genůg ſein/ ſonder wurde etwan außgetrocknet/ die-
weil
doch der größer theil waſſer durch der Sonnen werme verzeeret wirt.
es wurde auch die bewegung vnder der erden/ die erden erſchütten/ wie vor
geſagt
.
es hatt auch kein vrſach warumb ein fluß von diſem/ vnd nit vonn
dem
anderen berg harkomme.
Es iſt auch nitt gleüblich daß es alſo lauter vnnd rein von dem ſaltz vnd
bitterkeit
werde.
Diſes mag auch nitt allein von demm ſchnee werden/ die
weil
das waſſer auch von den bergen lauffet/ wann gar kein ſchnee darauff
iſt
/ vnnd kein regen vorhanden.
Es iſt auch vngleüblich daß ein ſolche men
ge
waſſer/ wölliche on vnderlaß daruon faret/ wachſen möge.
Was ſoll man dann ſagen? Es komme von allen diſen vrſachen har. vnd
iſt
aber die wachſung vnnd der vrſprung an dem fürnemmeſten/ dann der
lufft
wirt waſſer/ demnoch ſo fürderend auch die ſchnee vnnd die rägen

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index