Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N1071F" type="main">
              <s id="N10721">
                <pb pagenum="11" xlink:href="005/01/019.jpg"/>
              teriale adæquatum facultatis mechanicæ eſſe grauia & leuia,
                <lb/>
              ſeu quantitatem ponderis ipſorum, ac virtutis qua moueri
                <lb/>
              debent aut detineri. </s>
              <s id="N1072D">Ratio autem eſt, quia in ſcientijs, illud
                <lb/>
              dicitur ſubiectum materiale adæquatum, quod complectitur
                <lb/>
              omnia de quibus in ſcientia tractatur; omne autem de quo in
                <lb/>
              hac ſcientia tractatur, reducitur ad corpus aliquod graue, aut
                <lb/>
              leue mouendum aut detinendum, ſiue ad quantitatem virtu­
                <lb/>
              tis qua moueri debet aut detineri;
                <expan abbr="Proindeq.">Proindeque</expan>
              ipſa grauia &
                <lb/>
              leuia vt ſic,
                <expan abbr="ſimulq.">ſimulque</expan>
              virtus motiua ac detentiua illorum, me­
                <lb/>
              ritò huius facultatis mechanicæ materiale ſubiectum adæ­
                <lb/>
              quatum deſignatur. </s>
            </p>
            <p id="N10748" type="main">
              <s id="N1074A">Secundo vero non minus facile conſtabit, obiectum forma­
                <lb/>
              le eiuſdem facultatis eſſe admirabilem, & artificioſam mobi­
                <lb/>
              litatem, aut quietèm ipſorum grauium, & leuium, abſtrahen­
                <lb/>
              do à motione & quiete naturali aut violenta, vt quæ per im­
                <lb/>
              petum impreſſum, aut detentionem fieri conſueuit. </s>
              <s id="N10755">Conſtat
                <lb/>
              autem ex eo quod obiectum formale cuiuſque facultatis, aut
                <lb/>
              ſcientiæ, eſt ipſa ratio ſub qua de proprio ſubiecto materiali
                <lb/>
              agitur in tali ſcientia: ratio autem ſub qua in mechanica fa­
                <lb/>
              cultate agitur de graui & leui,
                <expan abbr="virtuteq.">virtuteque</expan>
              motiua aut detentiua
                <lb/>
              eorum, eſt ipſa artificioſa mobilitas ſecundum
                <expan abbr="locũ">locum</expan>
              , & quies
                <lb/>
              conſequenda ipſorum, mediantibus præceptis tradendis in
                <lb/>
              eadem ſcientia, vt per ſe patet ex fine explicato, ad quem
                <lb/>
              tota hæc ſcientia dirigitur, & ordinatur. </s>
              <s id="N10770">Ea ergo admirabi­
                <lb/>
              lis,
                <expan abbr="artificioſaq.">artificioſaque</expan>
              mobilitas, iure cenſeri debet formale obie­
                <lb/>
              ctum huius facultatis mechanicæ. </s>
            </p>
            <p id="N1077B" type="main">
              <s id="N1077D">Quo tandem fit tertio, vt obiectum totale, & adæquatum
                <lb/>
              mechanicæ facultatis in vniuerſum, ſint ipſa grauia & leuia
                <lb/>
              prout artificiosè mobilia, & vt ita dicam quieſcibilia,
                <expan abbr="ſimulq.">ſimulque</expan>
                <lb/>
              omnia quæ de ipſis demonſtrantur in hac eadem ſcientia.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N1078B">Quod certe non obſcurè ſumitur ex Pappo Alexandrino lib.
                <lb/>
              8. ſuarum Collectionum, vbi mechanicam contemplationem
                <lb/>
              docet verſari circa ſtatum & lationem corporum,
                <expan abbr="motumq.">motumque</expan>
                <lb/>
              ſecundum locum in vniuerſo, vt eorum quæ natura fiunt, cau­
                <lb/>
              ſas reddat; eorum verò quæ à natura ſua diſcedere coguntur
                <lb/>
              extra propria loca, in contrarios motus per ſua theoremata </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>