1relinquitur (concludit Ariſtoteles) ſi ex ipſo circulo conſti
tuto, aliæ poſtea oriantur contrarietates, vel alia contraria in
ipſo conſiderentur, vt mox ex dicendis patebit.
tuto, aliæ poſtea oriantur contrarietates, vel alia contraria in
ipſo conſiderentur, vt mox ex dicendis patebit.
De ſecunda circuli proprietate.
Textus Quartus.
In primis enim lineæ illi, quæ circuli orbem am
plectitur, nullam habenti latitudinem contraria
quodammodo ineſſe apparans, concauum ſcilicet,
& curuum. Hæc autem eo à ſe inuicem diſtant
modo, quo magnum, & paricum, illorum etenim
medium eſt æquale: horum verò rectum; quapropter cum ad
ſe inuicem commutantur, illa quidem prius æqualia fieri neceſſe
est, quam extremorum vtrumlibet: lineam vero rectam,
quando eſt curua, concaua, aut ex huiuſmodi rurſum curua ſit,
& circularis. Vnum quidem igitur iſtuc abſurdum ineſt circulo.
plectitur, nullam habenti latitudinem contraria
quodammodo ineſſe apparans, concauum ſcilicet,
& curuum. Hæc autem eo à ſe inuicem diſtant
modo, quo magnum, & paricum, illorum etenim
medium eſt æquale: horum verò rectum; quapropter cum ad
ſe inuicem commutantur, illa quidem prius æqualia fieri neceſſe
est, quam extremorum vtrumlibet: lineam vero rectam,
quando eſt curua, concaua, aut ex huiuſmodi rurſum curua ſit,
& circularis. Vnum quidem igitur iſtuc abſurdum ineſt circulo.
COMMENTARIVS.
Secundò admirabilem ſe natura circuli oſtendit, ſi ſu
matur infacto eſſe, quod cum in primis (inquit Ariſto
teles) linea, quæ ipſius circuli orbem complectitur, ac
peripheria, ſeu circunferentia nuncupatur, ſit per ſe quoad la
titudinem, & profunditatem indiuiſibilis, ſimul tamen tan
quam ex duobus contrarijs inter ſe coniunctis conſtituatur
concaua, & curua, ſiuè conuexa. Etenim eſt verè terminus
extimus, & conuexum ipſius circuli, ac ſimul ambiens, &
complectens in ſua concauitate ipſam ſuperficilem circuli:
Concauum autem, & conuexum ſe habent ſicut magnum,
& paruum. Horum enim medium eſt æquale, illorum verò
rectum. Quarè ſicut cum magnum, & paruum inuicem,
commutantur, prius perueniunt ad æquale, quàm ad hoc vt
magnum conſtituatur paruum, & paruum conſtituatur ma
matur infacto eſſe, quod cum in primis (inquit Ariſto
teles) linea, quæ ipſius circuli orbem complectitur, ac
peripheria, ſeu circunferentia nuncupatur, ſit per ſe quoad la
titudinem, & profunditatem indiuiſibilis, ſimul tamen tan
quam ex duobus contrarijs inter ſe coniunctis conſtituatur
concaua, & curua, ſiuè conuexa. Etenim eſt verè terminus
extimus, & conuexum ipſius circuli, ac ſimul ambiens, &
complectens in ſua concauitate ipſam ſuperficilem circuli:
Concauum autem, & conuexum ſe habent ſicut magnum,
& paruum. Horum enim medium eſt æquale, illorum verò
rectum. Quarè ſicut cum magnum, & paruum inuicem,
commutantur, prius perueniunt ad æquale, quàm ad hoc vt
magnum conſtituatur paruum, & paruum conſtituatur ma