Guevara, Giovanni di - In Aristotelis mechanicas commentarii

Scan	Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40

1cunque pondera, ad aerem vel aquam artificiosè pellendam,
attrahendam, aut continendam, ad miſſilia proijcienda, aliaque
ſecundum varias poſitiones locanda, vel de loco ad locum,
diuerſimodè transferenda, & ſimilia, quæ per ſe nota erunt
mechanicamenta omnia ad id præſtandum accomodata, ac
ſpeculationes mechanicas recenſenti.

Deinde obſeruandum eſt, ad prædictam motionem, aut
quietem arte conſequendam, duo potiſſimum conſiderari à
Mechanico; nimirum & quantitatem ponderis ex parte cor
poris mouendi, & quantitatem virtutis ex parte mouentis, ſi
ue immediatè ipſe moueat per virtutem intrinſecam, fiue per
impreſſionem impetus, aut per inſtrumenta. In hoc enim ars
ipſa mechanica ſita eſt, vt habita ratione ponderis, aut leui
tatis corporis mouendi aut detinendi, proportionalis vis ad id
præſtandum adhibeatur, congruaque applicentur machina
menta, ad ſupplendum quod deeſt naturali virtuti. Quod
nequaquam fieri poſſet ſine conſideratione quantitatis vtriuſ
que, nempe ponderis mouendi, & virtutis motiuæ vbi tota
fundari debet proportio vnius ad alteram.

Denique obſeruandum etiam erit, prædictam quantitatem
ponderis, tum grauitatem, tum leuitatem reſpectu diuerſorum
à Mechanicis appellari. Maior enim quantitas ponderis re
ſpectu minoris, ab ipſis dicitur grauitas; minor vero compa
ratione maioris, dicitur leuitas. Sicut illud corpus ab ipſis
dicitur leue, quod minus habet pondus reſpectu alterius; il
lud vero graue, quod maius; etiam ſi per ſe ſimpliciter lo
quendo vtrumque graue ſit. Non enim Mechanicus accipit
graue aut leue ſimpliciter & ſecundum ſe, quemadmodum vt
plurimum accipit Phyſicus (nempe per graue intelligendo,
quod nullam habet in ſe leuitatem, per leue autem quod nul
lam habet in ſe grauirtatem;) ſed ſemper vtrumque accipit
reſpectiue; ita vt idem dicatur graue & leue reſpectu diuerſo
rum, vt habetur etiam apud Ariſtotelem lib. 4. de cœlo tex.
27. vbi aer & aqua reſpectu terræ dicuntur leuia, reſpectu ve
ro ignis, grauia.

His ergo præmiſſis facile primo intelligetur, ſubiectum ma-

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40

Scan	Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40

Scan	Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40